مجله مطالعات ناتوانی (علمی- پژوهشی)

زمینه و هدف‌: قانون حالت اشتغال و بازنشستگی زودهنگام توسط مجلس شورای اسلامی و برای ارج‌نهادن به گذشت و فداکاری جانبازان جنگ تحمیلی به تصویب رسید. هدف این پژوهش بررسی پیامدهای جسمی‌، روحی و روانی حالت اشتغال و بازنشستگی زودهنگام بر جانبازان بود.
روش‌بررسی‌: روش پژوهش‌، به‌لحاظ ماهیت علی‌همبستگی بود. جامعۀ آماری‌ را تمامی جانبازان حالت اشتغال استان اصفهان در سال ۱۳۹۸ تشکیل دادند. ۴۷۴ نفر براساس فرمول کوکران انتخاب و مطالعه شدند. برای جمع‌آوری اطلاعات از دو روش نظری (روش کتابخانه‌‌‌ای و مطالعۀ اسناد و منابع) و آماری (پرسشنامهٔ محقق‌ساخته) استفاده شد. این مطالعهٔ توصیفی در دو فاز طراحی و انجام شد: در فاز اول از روش‌های آماری روایی محتوایی و آلفای کرونباخ برای تعیین پایایی ابزار اندازه‌گیری و از روش تحلیل عاملی اکتشافی‌ برای کشف ابعاد پنهان تشــکیل‌دهندهٔ متغیرهای بررســی‌شده استفاده شد؛ در فاز دوم تحلیل‌های آماری براساس تحلیل رگرسیون خطی ساده و ضرایب همبستگی پیرسون با استفاده از برنامهٔ SPSS نسخۀ ۱۸ صورت گرفت.
یافته‌ها‌: مقدار روایی محتوایی نظر متخصصان برای تک‌تک سؤالات پرسشنامۀ محقق‌‌ساخته بین ۰٫۴۲تا۰٫۶ محاسبه شد که نشان‌دهندهٔ روایی پذیرفتنی بود. ضریب کل به‌دست‌آمده با روش آلفای کرونباخ بیشتر از ۰٫۷۳ بود که پایایی پرسشنامه را بیان کرد. اندازهٔ اثرهای رگرسیونی به‌دست‌آمده از بررسی تأثیر متغیر حالت اشتغال و بازنشستگی زودهنگام بر افسردگی به میزان (۰٫۶۲۱=β، ۰٫۰۰۱>p)‌، بر مشکلات عاطفی به میزان (۰٫۴۸۴=β، ۰٫۰۰۱>p)‌، بر بیماری‌‌‌‌های جسمانی به میزان (۰٫۴۶۶=‌β، ۰٫۰۰۱>p)‌، بر اختلالات روحی به میزان (۰٫۴۵۱=‌β، ۰٫۰۰۱>p) و بر اختلافات خانوادگی به میزان (۰٫۳۶۲=β، ۰٫۰۰۱>p) مؤثر بود. 
نتیجه‌گیری‌: براساس یافته‌های این پژوهش‌، ‌بهره‌مندی از حالت اشتغال و بازنشستگی زودهنگام بر افسردگی، اختلالات روحی و روانی، اختلافات خانوادگی، ایجاد مشکلات عاطفی در خانواده و افزایش بیماری‌‌‌‌های جسمانی جانبازان مؤثر است و تأثیر بیشتری بر افسردگی جانبازان و تأثیر کمتری بر اختلافات خانوادگی آن‌ها دارد.