زمینه و هدف: یکی از رفتارهای مخرب دورهٔ نوجوانی رفتارهای پرخطر است که انجام مداخلاتی در این زمینه لازم است؛ بنابراین هدف پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی آموزش مهارتهای حل مسئلهٔ شناختی-اجتماعی بر کنترل عواطف نوجوانان دختر دارای رفتارهای پرخطر بود.
روشبررسی: روش پژوهش نیمهآزمایشی با طرح پیشآزمون و پسآزمون همراه با گروه گواه بود. جامعهٔ آماری پژوهش را تمامی نوجوانان دختر متوسطهٔ بابلسر در سال تحصیلی ۱۳۹۷-۹۸ تشکیل دادند. نمونهگیری این پژوهش در دو مرحله انجام گرفت: الف: چهارصد دانشآموز بهصورت تصادفی خوشهای چندمرحلهای از میان همهٔ دانشآموزان انتخاب شدند و مقیاس رفتارهای پرخطر نوجوانان ایرانی (زادهمحمدی و احمدآبادی، ۱۳۸۷) روی آنها اجرا شد؛ ب: افراد دارای نمرهٔ بیشتر (نمرات بیشتر از ۵۰درصد یعنی بیشتر از ۷۶) مشخص شدند که ۸۵ نفر بودند. از بین آنها ۳۶ نفر با تمایل به ادامهٔ همکاری، انتخاب شدند. سپس بهصورت تصادفی ساده در گروه آزمایش و گروه گواه (هر گروه هیجده نفر) قرار گرفتند. در پیشآزمون و پسآزمون برای هر دو گروه، مقیاس کنترل عواطف (ویلیامز و همکاران، ۱۹۹۷) استفاده شد. برای گروه آزمایش آموزش مهارتهای حل مسئلۀ شناختی-اجتماعی بهمدت ده جلسهٔ یکونیمساعته ارائه شد؛ اما گروه گواه هیچگونه درمانی دریافت نکرد. برای تحلیل دادهها، آزمون تحلیل کوواریانس چندمتغیری (مانکوا) با استفاده از نرمافزار SPSS نسخهٔ ۲۳ در سطح معناداری ۰٫۰۵ بهکار رفت.
یافتهها: نتایج نشان داد، پس از تعدیل نمرات پیشآزمون، بین گروههای آزمایش و گواه در مؤلفههای خشم، خُلق افسرده و اضطراب تفاوت معناداری وجود داشت (۰٫۰۰۱>p). همچنین نتایج مجذور اتا نشان داد، ۴۵درصد، ۵۰درصد و ۵۷درصد از تغییرات بهترتیب خشم، خُلق افسرده و اضطراب ناشیاز مداخلۀ آموزشی بوده است.
نتیجهگیری: باتوجه به یافتههای این پژوهش نتیجهگیری میشود، آموزش مهارتهای حل مسئلهٔ شناختی-اجتماعی بر کنترل عواطف نوجوانان دختر دارای رفتارهای پرخطر اثربخشی دارد.
بازنشر اطلاعات | |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |