مجله مطالعات ناتوانی (علمی- پژوهشی)

چکیده
زمینه ‌و ‌هدف: بیماری‌های قلبی جنبه‌های مختلف کیفیت زندگی فرد را تحت‌تأثیر قرار می‌دهند. هدف پژوهش حاضر، تعیین الگوی ساختاری تأثیر سلامت معنوی و حمایت اجتماعی بر رفتار خودمراقبتی بیماران قلبی‌عروقی باتوجه به ‌نقش میانجی سرمایهٔ روانی بود.
روش‌بررسی: پژوهش حاضر همبستگی و از نوع مدل تحلیل ‌مسیر بود. جامعهٔ ‌آماری این پژوهش را تمامی بیماران قلبی‌عروقی مراجعه‌کننده به مراکز درمانی شهرستان قم تشکیل دادند که از بین آن‌ها دویست نفر به‌روش نمونه‌گیری دردسترس انتخاب ‌شدند. داده‌ها با استفاده از پرسش‌نامهٔ سرمایهٔ‌ روان‌شناختی (لوتانز و جنسن، ۲۰۰۷)، مقیاس حمایت اجتماعی ادراک‌شدهٔ چندبُعدی (زیمت و همکاران، ۱۹۸۸)، پرسش‌نامهٔ سلامت‌ معنوی (الیسون، ۱۹۸۳) و پرسش‌نامهٔ اروپایی رفتار مراقبت از خود در بیماران نارسایی قلبی (جاراسما و همکاران، ۲۰۰۳) جمع‌آوری شد. تحلیل داده‌ها با استفاده از روش همبستگی ‌پیرسون و مدل‌ تحلیل ‌مسیر و نرم‌افزارهای AMOS نسخهٔ ۲۲ و SPSS نسخهٔ ۲۲ صورت گرفت. سطح معناداری آزمون‌ها در این پژوهش، ۰٫۰۵ در نظر گرفته شد.
یافته‌ها: نتایج مشخص کرد، حمایت اجتماعی (۰٫۱۷=β، ۰٫۰۱۳=p) و سلامت معنوی (۰٫۲۱=β، ۰٫۰۰۲=p) دارای اثر مستقیم بر سرمایه‌ٔ روانی است؛‌ همچنین حمایت اجتماعی (۰٫۱۹=β، ۰٫۰۰۶=p) و سلامت معنوی (۰٫۱۵=β، ۰٫۰۲۵=p) اثر مستقیم بر رفتار مراقبتی دارد و سرمایهٔ روانی (۰٫۱۷=β، ۰٫۰۱۳=p) دارای اثر مستقیم بر رفتار مراقبتی است. شاخص‌های نکویی برازش محاسبه‌شده ۰٫۰۶۷=RMSEA و ۰٫۹۸=AGFI روابط بین حمایت اجتماعی، سرمایهٔ روانی، سلامت معنوی و رفتارهای خودمراقبتی نشان داد، سرمایهٔ روانی نقش میانجی در رابطهٔ بین سلامت معنوی و حمایت اجتماعی با رفتارهای خودمراقبتی دارد.
نتیجه‌گیری: نتایج نشان داد، حمایت اجتماعی ادراک‌شده ضمن داشتن رابطهٔ مستقیم و معنا‌دار با رفتار مراقبتی در بیماران قلبی‌عروقی، به‌صورت غیرمستقیم نیز با افزایش سرمایه‌های روان‌شناختی این بیماران سبب بهبود رفتار مراقبتی آن‌ها می‌شود.