جلد 11 - شماره سال ۱۴۰۰
جلد (11): 89 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Hosseinnezhad A, Abolghasemi S, Vatankhah H R, Khalatbari J. Comparing the Effects of Parent Behavior Management and Anger Management Training on Academic Resilience and Parent-Child Relationship in Students with Attention-Deficit/Hyperactivity Disorder. MEJDS 2021; 11 :89-89
URL: http://jdisabilstud.org/article-1-2111-fa.html
URL: http://jdisabilstud.org/article-1-2111-fa.html
حسین نژاد امین، ابوالقاسمی شهنام، وطن خواه حمیدرضا، خلعتبری جواد. مقایسهٔ اثربخشی آموزش مدیریت رفتار به والدین و آموزش مدیریت خشم مبتنی‌بر روی‌آورد درمان شناختی-رفتاری بر تاب‌آوری تحصیلی و بهبود رابطهٔ والد-فرزند در دانش‌آموزان پسر مبتلا به نارسایی توجه-فزون‌کنشی. مجله مطالعات ناتوانی. 1400; 11 () :89-89
1- گروه روانشناسی، واحد تنکابن، دانشگاه آزاد اسلامی
چکیده: (955 مشاهده)
زمینه و هدف: اختلال نارسایی توجه-فزون‌کنشی موجب افت تحصیلی می‌شود و بر عملکرد خانواده و تاب‌آوری دانش‌آموزان تأثیر منفی دارد. هدف پژوهش حاضر مقایسهٔ اثربخشی آموزش مدیریت رفتار به والدین و مدیریت خشم بر تاب‌آوری تحصیلی و بهبود رابطهٔ والد-فرزند در دانش‌آموزان پسر مبتلا به نارسایی توجه-فزون‌کنشی بود.
روش‌بررسی: روش پژوهش نیمه‌آزمایشی به‌صورت پیش‌آزمون، پس‌آزمون و پیگیری با دو گروه مداخله (گروه اول، آموزش مدیریت رفتار و گروه دوم، آموزش مدیریت خشم) و یک گروه گواه با تخصیص تصادفی بود (هر گروه ده نفر). جامعه‌ٔ پژوهش را دانش‌آموزان پسر ۱۱تا۱۲ سال دارای نارسایی توجه-فزون‌کنشی شهرستان بندرانزلی در سال ۱۳۹۸ تشکیل دادند. سی فرد داوطلب واجد شرایط به‌شیوهٔ نمونه‌گیری دردسترس انتخاب شدند. ابزار اندازه‌گیری متغیرها، پرسشنامۀ تاب‌آوری تحصیلی (مارتین، ۲۰۰۲) و شاخص تنیدگی والدین (آبیدین، ۱۹۹۰) اجرا شد. صرفاً برای گروه اول آزمایش، آموزش مدیریت رفتار در نُه جلسه به والدین براساس راهنمای درمانی بارکلی (۲۰۱۵) اجرا شد و صرفاً برای گروه دوم آزمایش نیز آموزش مدیریت خشم در دوازده جلسه به دانش‌آموزان براساس راهنمای درمانی رایلی و شاپ‌شایر (۲۰۰۰) اجرا شد. در تحلیل داده‌ها، تحلیل واریانس با اندازه‌گیری مکرر و آزمون تعقیبی بونفرونی توسط نرم‌افزار SPSS نسخهٔ ۲۶ به‌کار رفت. سطح معناداری آزمون‌ها ۰٫۰۵ در نظر گرفته شد.
یافته‌ها: در پس‌آزمون، نمرات گروه‌های آزمایش در دو متغیر پژوهش با نمرات گروه گواه تفاوت معنادار داشت (۰٫۰۰۱>p). در پیگیری، در متغیر تاب‌آوری تحصیلی، نمرات گروه‌های آزمایش با نمرات گروه گواه تفاوت معنادار داشت (۰٫۰۰۱>p)؛ اما در پیگیری، در متغیر تنیدگی والد-فرزند صرفاً نمرات گروه اول آزمایش با نمرات گروه گواه تفاوت معنادار داشت (۰٫۰۰۱>p). در پس‌آزمون و پیگیری، در متغیر تاب‌آوری تحصیلی نمرات گروه‌های آزمایش با هم تفاوت معنادار داشت (به‌ترتیب ۰٫۰۰۱>p و ۰٫۰۲۴=p). صرفاً در پس‌آزمون، در متغیر تنیدگی والد-فرزند نمرات گروه‌های آزمایش باهم تفاوت معنادار داشت (۰٫۰۰۳=p).
نتیجه‌گیری: آموزش مدیریت خشم درمقایسه با آموزش مدیریت رفتار به والدین بر افزایش تاب‌آوری تحصیلی تأثیر بیشتری دارد؛ همچنین اثربخشی آموزش مدیریت رفتار به والدین درمقایسه با آموزش مدیریت خشم بر بهبود کیفیت رابطهٔ والد-فرزند مؤثرتر است.
روش‌بررسی: روش پژوهش نیمه‌آزمایشی به‌صورت پیش‌آزمون، پس‌آزمون و پیگیری با دو گروه مداخله (گروه اول، آموزش مدیریت رفتار و گروه دوم، آموزش مدیریت خشم) و یک گروه گواه با تخصیص تصادفی بود (هر گروه ده نفر). جامعه‌ٔ پژوهش را دانش‌آموزان پسر ۱۱تا۱۲ سال دارای نارسایی توجه-فزون‌کنشی شهرستان بندرانزلی در سال ۱۳۹۸ تشکیل دادند. سی فرد داوطلب واجد شرایط به‌شیوهٔ نمونه‌گیری دردسترس انتخاب شدند. ابزار اندازه‌گیری متغیرها، پرسشنامۀ تاب‌آوری تحصیلی (مارتین، ۲۰۰۲) و شاخص تنیدگی والدین (آبیدین، ۱۹۹۰) اجرا شد. صرفاً برای گروه اول آزمایش، آموزش مدیریت رفتار در نُه جلسه به والدین براساس راهنمای درمانی بارکلی (۲۰۱۵) اجرا شد و صرفاً برای گروه دوم آزمایش نیز آموزش مدیریت خشم در دوازده جلسه به دانش‌آموزان براساس راهنمای درمانی رایلی و شاپ‌شایر (۲۰۰۰) اجرا شد. در تحلیل داده‌ها، تحلیل واریانس با اندازه‌گیری مکرر و آزمون تعقیبی بونفرونی توسط نرم‌افزار SPSS نسخهٔ ۲۶ به‌کار رفت. سطح معناداری آزمون‌ها ۰٫۰۵ در نظر گرفته شد.
یافته‌ها: در پس‌آزمون، نمرات گروه‌های آزمایش در دو متغیر پژوهش با نمرات گروه گواه تفاوت معنادار داشت (۰٫۰۰۱>p). در پیگیری، در متغیر تاب‌آوری تحصیلی، نمرات گروه‌های آزمایش با نمرات گروه گواه تفاوت معنادار داشت (۰٫۰۰۱>p)؛ اما در پیگیری، در متغیر تنیدگی والد-فرزند صرفاً نمرات گروه اول آزمایش با نمرات گروه گواه تفاوت معنادار داشت (۰٫۰۰۱>p). در پس‌آزمون و پیگیری، در متغیر تاب‌آوری تحصیلی نمرات گروه‌های آزمایش با هم تفاوت معنادار داشت (به‌ترتیب ۰٫۰۰۱>p و ۰٫۰۲۴=p). صرفاً در پس‌آزمون، در متغیر تنیدگی والد-فرزند نمرات گروه‌های آزمایش باهم تفاوت معنادار داشت (۰٫۰۰۳=p).
نتیجه‌گیری: آموزش مدیریت خشم درمقایسه با آموزش مدیریت رفتار به والدین بر افزایش تاب‌آوری تحصیلی تأثیر بیشتری دارد؛ همچنین اثربخشی آموزش مدیریت رفتار به والدین درمقایسه با آموزش مدیریت خشم بر بهبود کیفیت رابطهٔ والد-فرزند مؤثرتر است.
واژه‌های کلیدی: آموزش مدیریت رفتار به والدین، آموزش مدیریت خشم، تاب‌آوری تحصیلی، رابطهٔ والد-فرزند، نارسایی توجه-فزون‌کنشی
نوع مطالعه: مقاله پژوهشی اصیل |
موضوع مقاله:
روانشناسی
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
