زمینه و هدف: ازآنجا که اختلال افسردگی زنان را با چالش‌های روان‌شناختی روبه‌رو می‌کند، توجه به درمان‌های شناختی-رفتاری و درمان مبتنی‌بر تعهد و پذیرش در این زمینه حائز اهمیت است؛ بنابراین هدف پژوهش حاضر بررسی مقایسه‌ای تأثیر درمان شناختی-رفتاری و درمان مبتنی‌بر پذیرش و تعهد بر ترس از ارزیابی منفی در زنان مبتلا به افسردگی بود.
روش‌بررسی: روش پژوهش حاضر نیمه‌آزمایشی، با طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون همراه با گروه گواه بود. جامعه‌ٔ آماری را تمامی زنان مبتلا به افسردگی مراجعه‌کننده به کلینیک‌های روان‌پزشکی شهر ساری در سال ۱۳۹۸ تشکیل دادند. از این جامعه نمونه‌ا‌ی ۳۶نفره از افراد واجد شرایط داوطلب وارد مطالعه شد. سپس به‌طور تصادفی در دو گروه آزمایش (درمان شناختی-رفتاری و درمان مبتنی‌بر تعهد و پذیرش) و یک ‌گروه گواه قرار گرفتند (هر گروه دوازده نفر). ابزار جمع‌آوری داده‌ها، پرسشنامهٔ افسردگی بک (بک و همکاران، ۱۹۶۱) و مقیاس ترس از ارزیابی منفی (واتسون و فرند، ۱۹۶۹) بود. صرفاً برای افراد گروه‌های آزمایش، درمان شناختی-رفتاری در نُه جلسۀ نوددقیقه‌ای و درمان مبتنی‌بر تعهد و پذیرش در دوازده جلسۀ نوددقیقه‌ای ارائه شد. برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها از تحلیل واریانس، آزمون خی‌دو، روش تحلیل کوواریانس تک‌متغیره و آزمون تعقیبی بونفرونی در نرم‌افزار SPSS نسخهٔ‌‌ ۲۲ در سطح معناداری ۰٫۰۵ استفاده شد.
یافته‌ها: با کنترل اثر پیش‌آزمون، میانگین ترس از ارزیابی منفی در بین سه گروه در پس‌آزمون تفاوت معناداری داشت (۰٫۰۰۱>p). همچنین بین گروه دریافت‌کنندهٔ درمان شناختی-رفتاری با گروه دریافت‌کنندهٔ درمان مبتنی‌بر پذیرش و تعهد، در متغیر ترس از ارزیابی منفی تفاوت معناداری وجود نداشت؛ اما در بین دو گروه آزمایشی با گروه گواه تفاوت معنادار مشاهده شد (۰٫۰۰۱>p).
نتیجه‌گیری: باتوجه به یافته‌های پژوهش، می‌توان درمان شناختی-رفتاری و درمان مبتنی‌بر پذیرش و تعهد را به‌عنوان روش‌های مؤثر و نیز مداخله‌ای بالینی ثمربخش برای کاهش میزان ترس از ارزیابی منفی در زنان افسرده به کار برد.