جلد 12 - شماره سال ۱۴۰۱                   ‫جلد (12): 26 | برگشت به فهرست نسخه ها

XML English Abstract Print


1- گروه روان‌شناسی، واحد بروجرد، دانشگاه آزاداسلامی
2- گروه روان‌شناسی، واحد بروجرد، دانشگاه آزاداسلامی؛ گروه روان‌شناسی، دانشگاه پیام‌نور، تهران
3- گروه روان‌شناسی، واحد بروجرد، دانشگاه آزاد اسلامی
4- گروه رفتار حرکتی، واحد بروجرد، دانشگاه آزاد اسلامی
چکیده:   (772 مشاهده)

زمینه و هدف: درمان‌ شناختی‌رفتاری‌ گروهی و درمان ذهن‌آگاهی ‌مبتنی‌بر کاهش‌ استرس بر خصوصیات روان‌شناختی و رفتاری افراد چاق مؤثر است. پژوهش حاضر با هدف مقایسهٔ اثربخشی درمان‌ شناختی‌رفتاری‌ گروهی و درمان ذهن‌آگاهی‌ مبتنی‌بر کاهش‌ استرس بر تصویر ‌بدنی، اضطراب و پرخوری زنان‌ چاق انجام شد.

روش‌بررسی: روش مطالعهٔ حاضر، نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون، پس‌آزمون و پیگیری با گروه گواه بود. جامعهٔ آماری را تمام زنان‌ چاق مراجعه‌کننده به مراکز مشاوره در سال‌های ۱۳۹۷ و ۱۳۹۸ به تعداد ۴۹۲ نفر در شهر ملایر تشکیل دادند. از بین آن‌ها ۴۵ نفر (پانزده نفر گروه درمان شناختی‌رفتاری ‌گروهی، پانزده نفر گروه درمان‌ ذهن‌آگاهی‌ مبتنی‌بر کاهش‌ استرس، پانزده نفر گروه گواه) با استفاده از روش نمونه‌گیری غیرتصادفی دردسترس به‌عنوان نمونه انتخاب شدند. آزمودنی‌ها به پرسش‌نامهٔ چندبعدی نگرش فرد درمورد بدن خود (کش، 2000)، پرسش‌نامۀ اضطراب بک (بک و همکاران، ۱۹۸۸) و مقیاس شدت پرخوری (گورمالی و همکاران، ۱۹۸۲)، قبل و پس از آموزش و در مرحلهٔ پیگیری پاسخ دادند. هر دو رویکرد درمانی طی هشت جلسهٔ نوددقیقه‌ای صرفاً روی گروه‌های آزمایشی اجرا شد. داده‌ها با استفاده از روش تحلیل واریانس با اندازه‌گیری مکرر و آزمون تعقیبی LSDدر نرم افزار SPSS نسخۀ 21 تحلیل شد. سطح معناداری آزمون‌های آماری ۰٫۰۵در نظر گرفته شد.

یافته‌ها: نتایج نشان داد، اثر زمان و اثر گروه بر هر سه متغیر تصویر بدنی، اضطراب و پرخوری معنادار بود (۰٫۰۰۱>p). بین گروه درمان شناختی‌رفتاری گروهی با گروه درمان ذهن‌آگاهی مبتنی‌بر کاهش استرس، در متغیرهای تصویر‌ بدنی (۰٫۶۶۲=p)، اضطراب (۰٫۱۵۸=p) و پرخوری (۰٫۲۰۱=p) تفاوت معناداری وجود نداشت؛ اما در هر سه متغیر وابسته بین دو گروه آزمایش با گروه گواه تفاوت معناداری مشاهده شد (۰٫۰۰۱>p).
نتیجه‌گیری: براساس نتایج پژوهش، درمان‌ شناختی‌رفتاری گروهی و درمان‌ ذهن‌آگاهی مبتنی‌بر کاهش استرس در بهبود خصوصیات روان‌شناختی مؤثر هستند و نمی‌توان هیچ‌یک را به‌عنوان تکنیک برتر در بهبود خصوصیات روان‌شناختی زنان‌ چاق محسوب کرد.

متن کامل [PDF 515 kb]   (235 دریافت)    
نوع مطالعه: مقاله پژوهشی اصیل | موضوع مقاله: روانشناسی

بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.