زمینه و هدف: دانشآموزان کمتوان ذهنی در محیط مدرسه و خانه، دارای رفتار سازشی کمتری درمقایسه با دانشآموزان عادی هستند و مشکلات رفتاری این دانشآموزان از دانشآموزان عادی بیشتر است؛ بنابراین هدف پژوهش حاضر، تعیین اثربخشی آموزش مدیریت مادران بر کاهش مشکلات رفتاری دانشآموزان کمتوان ذهنی بود.
روشبررسی: پژوهش حاضر بهروش نیمهآزمایشی با طرح پیشآزمون و پسآزمون همراه با گروه گواه انجام شد. جامعهٔ آماری را مادران دانشآموزان کمتوان ذهنی مدارس استثنایی شهر سقز در سال ۹۹-۱۳۹۸ تشکیل دادند. سی نفر از افراد داوطلب واجد شرایط با درنظرگرفتن معیارهای ورود به پژوهش و خروج از آن، بهشیوهٔ نمونهگیری دردسترس مشخص شدند. افراد داوطلب واجد شرایط با استفاده از انتساب تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه (پانزده نفر در هر گروه) قرار گرفتند. برای جمعآوری دادهها، فرم والدین پرسشنامۀ مشکلات رفتاری کودکان (راتر، ۱۹۶۷) استفاده شد. برای گروه آزمایش هشت جلسه آموزش مدیریت والدین (مادران) بهطور گروهی ارائه شد و گروه گواه، مداخلهای دریافت نکرد. تجزیهوتحلیل دادهها در نرمافزار SPSS نسخهٔ ۲۰ صورت گرفت و آزمون تحلیل کوواریانس چندمتغیره برای تحلیل دادهها بهکار رفت. مقادیر احتمال کمتر از ۰٫۰۵ از نظر آماری معنادار در نظر گرفته شد.
یافتهها: نتایج نشان داد، آموزش مدیریت مادران بر کاهش مشکلات رفتاری و زیرمقیاسهای آن شامل پرخاشگری و بیشفعالی، افسردگی و اضطراب، ناسازگای اجتماعی، رفتارهای ضداجتماعی و کمبود توجه دانشآموزان کمتوان ذهنی مؤثر بود (۰٫۰۰۱>p). میزان تأثیر مداخله بر کاهش مشکلات رفتاری برابر با ۰٫۷۵ و زیرمقیاسهای آن شامل پرخاشگری و بیشفعالی ۰٫۸۳، افسردگی و اضطراب ۰٫۸۶، ناسازگاری اجتماعی ۰٫۷۴، رفتارهای ضداجتماعی ۰٫۳۳ و کمبود توجه ۰٫۶۰ بود.
نتیجهگیری: براساس یافتههای پژوهش نتیجه گرفته میشود که مشکلات رفتاری دانشآموزان کمتوان ذهنی در گروهی از مادران دریافتکنندهٔ آموزش مدیریت والدین، درمقایسه با گروه بدون آموزش، کاهش مییابد.
بازنشر اطلاعات | |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |