مجله مطالعات ناتوانی (علمی- پژوهشی)

زمینه و هدف: وجود نقص عضو، بهداشت روانی و جسمانی افراد را با بحران مواجه کرده است؛ ازاین‌رو پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی درمان مبتنی‌بر پذیرش و تعهد بر امیدواری و شادکامی و درد مزمن در دختران ۲۰تا۵۰سالهٔ دارای معلولیت جسمی-حرکتی انجام پذیرفت.
روش‌بررسی: این پژوهش با روش نیمه‌‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون و دورۀ پیگیری یک‌ماهه همراه با گروه گواه اجرا شد. جامعهٔ آماری پژوهش را تمامی دختران دارای معلولیت جسمی-حرکتی شهر ارسنجان تشکیل دادند که در سال ۱۳۹۹ به ادارهٔ بهزیستی شهر ارسنجان مراجعه کردند. نمونهٔ آماری سی دختر دارای معلولیت جسمی-حرکتی داوطلب شرکت در مطالعه بودند. شرکت‌کنندگان به‌طور تصادفی در گروه آزمایش و گروه گواه (هر گروه پانزده نفر) قرار گرفتند. جمع‌آوری داده‌ها با استفاده از مقیاس امید به زندگی (اشنایدر و همکاران، ۱۹۹۱)، پرسش‌نامهٔ شادکامی آکسفورد (آرگیل و همکاران، ۱۹۸۹) و پرسش‌نامهٔ مختصر درد (کلیلند، ۱۹۹۱) صورت گرفت. سپس صرفاً گروه آزمایش برنامهٔ درمان مبتنی‌بر پذیرش و تعهد را به‌مدت هشت جلسهٔ شصت‌دقیقه‌ای دریافت کرد. تحلیل آماری با استفاده از آزمون تی برای مقایسهٔ میانگین‌های دو گروه مستقل، آزمون تحلیل واریانس با اندازه‌‌گیری مکرر و آزمون تعقیبی بونفرونی در سطح معناداری ۰٫۰۵ با نرم‌افزار SPSS نسخهٔ ۲۴ انجام پذیرفت.
یافته‌ها: تغییرات در طول زمان برای متغیرهای امیدواری و درد مزمن (۰٫۰۰۱=p) و شادکامی (۰٫۰۰۵=p) معنادار بود. تفاوت گروه‌های آزمایش و گواه برای متغیرهای امیدواری (۰٫۰۱۶=p) و شادکامی و درد مزمن (۰٫۰۰۱=p) معنادار بود. در گروه آزمایش در سه متغیر مذکور، تفاوت معناداری بین پیش‌آزمون و پس‌آزمون (۰٫۰۵>p) و پیش‌آزمون و پیگیری (۰٫۰۵>p) مشاهده شد؛ اما تفاوت معناداری بین پس‌آزمون و پیگیری در متغیرهای مذکور مشاهده نشد که نشان‌دهندهٔ تداوم تأثیر مداخله در مرحلهٔ پیگیری بود (۰٫۰۵<p).
نتیجه‌گیری: باتوجه به نتایج، درمان مبتنی‌بر پذیرش و تعهد بر افزایش امیدواری و شادکامی و کاهش درد مزمن در دختران دارای معلولیت جسمی-حرکتی اثربخش است و اثر درمان ثبات و پایداری دارد.