زمینه و هدف: علائم روانی، اضطراب و علائم جسمی عواملی هستند که در کم‌کاری تیروئید موجب آسیب به کیفیت زندگی و بهزیستی روانی این بیماران می‌شود؛ بنابراین هدف پژوهش حاضر مقایسهٔ اثربخشی درمان شناختی-رفتاری و آموزش خوش‌بینی بر بهزیستی روانی در بیماران مبتلا به کم‌کاری تیروئید بود.
روش‌بررسی: روش پژوهش حاضر از نوع نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون و پیگیری یک‌ماهه با گروه گواه بود. جامعهٔ آماری پژوهش را تمام بیماران مبتلا به کم‌کاری تیروئید مراجعه‌کننده به مطب خصوصی غدد در بندرعباس در سال ۱۳۹۹ تشکیل دادند. از میان آن‌ها تعداد ۴۵ بیمار واجد شرایط داوطلب به‌صورت دردسترس وارد مطالعه شدند و با گمارش تصادفی در سه گروه پانزده نفرۀ درمان شناختی-رفتاری، آموزش خوش‌بینی و گواه قرار گرفتند. شرکت‌کننده‌ها به مقیاس بهزیستی روان‌شناختی ریف-نسخهٔ تجدیدنظرشده (ریف و کیز، ۱۹۹۵) در سه مرحله پاسخ دادند. صرفاً شرکت‌کنندگان هر گروه‌ آزمایش، هشت جلسهٔ نوددقیقه‌ای درمان شناختی-رفتاری و هشت جلسهٔ نوددقیقه‌ای آموزش خوش‌بینی را دریافت کردند. داده‌ها با استفاده از روش تحلیل واریانس با اندازه‌گیری مکرر، آزمون‌ تعقیبی بونفرونی و آزمون تحلیل واریانس یک‌طرفه تحلیل در نرم‌افزار SPSS نسخهٔ ۲۴ شدند. سطح معناداری آزمون‌ها ۰٫۰۵ در نظر گرفته شد.
یافته‌ها: درمان شناختی-رفتاری و آموزش خوش‌بینی بر بهزیستی روانی تأثیر داشتند (۰٫۰۰۱>p). اثر زمان موجب افزایش بهزیستی روانی درمقایسه با مرحلهٔ پیش‌آزمون شد (۰٫۰۰۱>p). اثر تقابلی زمان^*گروه‌ها سبب افزایش بهزیستی روانی درمقایسه با گروه گواه شد (۰٫۰۰۱>p). همچنین نتایج حاکی‌از تفاوت معنادار میانگین‌‌های متغیر بهزیستی روانی در مراحل پیش‌آزمون با پس‌آزمون و پیگیری (۰٫۰۰۱=p) و بیانگر تداوم اثر هر دو درمان در مرحلهٔ پیگیری (۰٫۰۰۱=p) بود. بین هر دو نوع مداخله برای متغیر بهزیستی روانی نیز تفاوت معنادار مشاهده نشد.
نتیجه‌گیری: باتوجه به نتایج پژوهش، هم درمان شناختی-رفتاری و هم آموزش خوش‌بینی می‌توانند به‌صورت مؤثری به‌منظور بهبود بهزیستی روان‌شناختی در بیماران مبتلا به کم‌کاری تیروئید به‌کار روند.