چکیده
مقدمه: پژوهش حاضر که تحقیقی توصیفی و از شاخۀ میدانی است، با هدف بررسی توزیع عوامل شناخته‌شدۀ معلولیت، در خانواده‌های دارای فرزندان معلول جسمی و ذهنی شهرستان خمینی‌شهر انجام شده است.
روش‌بررسی: تعداد ۲۵۲ نفر از افراد دچار معلولیت، با روش نمونه‌گیری تصادفی‌طبقه‌ای متناسب انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات پرسش‌نامۀ محقق‌ساختۀ ۳۵سؤالی بوده و برای تجزیهوتحلیل اطلاعات، از آزمون تی و مجذور خی استفاده شده است.
یافته‌ها: نتایج نشان داد که اکثر مادران (۷٫۵۶درصد) با همسر خود نسبت فامیلی دارند. ۲۷٫۸ درصد در دروان بارداری معروض ضرب‌وشتم قرار گرفته‌اند. نیز ۲۱٫۸ درصد در دوران بارداری، دچار تصادفات و ضربه به شکم شده و ۶۶٫۷ درصد تحت‌نظر پزشک متخصص نبوده‌اند. اکثر مادران (۶۷٫۹درصد) از خطرناک‌بودن ازدواج فامیلی و ۷۷درصد از خطرناک‌بودن بارداری، بعد از ۳۵سالگی آگاهی نداشتند. اکثر آن‌ها (۶۹٫۹ درصد) نمی‌دانستند که نباید بدون تجویز پزشک دارو مصرف کنند. همچنین ۴۸درصد، در دوران بارداری، به مشکلات عصبی دچار بوده‌اند. همین‌طور، ۴۰٫۱ درصد زایمان سخت و طولانی داشته، ۲۷٫۸ درصد در نوزادی حادثه‌ای برای فرزندشان ایجاد شده و ۴۳٫۳ درصد معلولان، در نوزادی دچار تب و تشنج شده‌اند.
نتیجه‌گیری: بین ازدواج فامیلی و تعداد معلولان این شهرستان (۰٫۰۱>P) و بین عوامل فرهنگی و تعداد معلولان (۰٫۰۰۱>P) ، رابطۀ معنی‌داری وجود دارد؛ پس، لازم است بخش اعظم برنامه‌های پیش‌گیری از معلولیت‌ها، به تأسیس و گسترش مراکز مشاوره ژنتیک و فراگیر‌کردن امکانات مشاورۀ ازدواج و بارداری و ارائه آموزش‌های لازم به مادران باردار و همسرانشان اختصاص یابد.
