RT - Journal Article T1 - Developing and Validating the Farayesh Process-Based Program to Enhance Executive Functions for Students with Mathematical Learning Disabilities JF - MEJDS YR - 2020 JO - MEJDS VO - 10 IS - 0 UR - http://jdisabilstud.org/article-1-1444-fa.html SP - 99 EP - 99 K1 - Executive functions program K1 - Inhibition K1 - Working memory K1 - Switching K1 - Math learning disability K1 - Process–based training. AB - زمینه و هدف: باتوجه به فرضیهٔ نارساکنش‌وری اجرایی و نقص مهارت‌های حوزهٔ خاص ریاضی به‌عنوان منشأ ناتوانی‌های یادگیری ریاضی و نبود برنامه‌های مداخلاتی کارکردهای اجرایی فرایندمحور تخصصی برای دانش‌آموزان دارای ناتوانی یادگیری ریاضی، پژوهش حاضر با هدف طراحی و اعتباریابی برنامهٔ فرایندمحور ارتقای کارکردهای اجرایی ویژهٔ این گروه اجرا شد. روش‌بررسی: نوع مطالعه برای مرحلهٔ اول، مروری و برای مرحلهٔ دوم از نوع نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون-پس‌آزمون و گمارش تصادفی با یک‌گروه آزمایشی و یک‌گروه گواه فعال بود. برنامهٔ مداخلاتی پس از مطالعهٔ الگوهای نظری و پارادایم‌های تکلیفی موجود در زمینهٔ کارکردهای اجرایی، برمبنای الگوی نظری دیاموند (۲۰۱۳) در قالب دوازده تکلیف دارای فرم‌های موازی در سه مؤلفهٔ حافظهٔ کاری و بازداری و تغییر آمایه با رویکرد فرایندمحور و با استفاده از مواد عددی و فرایندهای حساب طراحی شد. روایی کیفی و محتوایی برنامه با بهره‌گیری از نظرات هشت نفر از متخصصان و با به‌کارگیری نسبت روایی محتوایی (CVR) برآورد شد. همچنین اعتبار برنامه برپایهٔ میزان اثربخشی برنامه با استفاده از طرح پژوهشی نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون-پس‌آزمون و با دو گروه آزمایش و گواه، بر نمونهٔ ۳۰نفری از دانش‌آموزان دارای ناتوانی یادگیری ریاضی پایهٔ سوم و چهارم دبستان سنجش شد. داده‌ها با استفاده از روش آماری تحلیل کوواریانس یک‌راهه (ANCOVA) در نسخهٔ ۱۶ نرم‌افزار SPSS در سطح معناداری (۰٫۰۵=α) تجزیه‌وتحلیل شدند. یافته‌ها: نتایج نشان داد که برنامهٔ فرایش دارای روایی محتوایی مطلوب (۰٫۷۵p) و درصد پاسخ‌های صحیح حافظهٔ کاری را به‌طور معنادار افزایش داده است (۰٫۰۰۱>p). نتیجه‌گیری: برنامهٔ فرایش با رویکرد فرایندمحور جهت آموزش کارکردهای اجرایی و با محتوای تخصصی ریاضی می‌تواند با تحریک و به‌کارگیری بهینهٔ ظرفیت شناختی دانش‌آموزان دارای ناتوانی‌های یادگیری ریاضی با صرف مقدار مشخصی از زمان و کوشش، منجربه بهبود نارساکنش‌وری اجرایی این گروه شود. LA eng UL http://jdisabilstud.org/article-1-1444-fa.html M3 ER -