زمینه و هدف: هوش هیجانی توانایی است که پیامدهای مثبت بسیاری را برای فرد به‌همراه‌ داشته و بررسی و ارزیابی آن در دانش‌آموزان بسیار حائز اهمیت است. پژوهش حاضر به‌منظور مقایسهٔ مؤلفه‌های هوش هیجانی در دانش‌آمـوزان دبیرستانی دارای اختلال بینایی، اختلال شنوایی، تیزهوش و عادی انجام گرفت.
روش‌بررسی: در این پژوهش علی‌مقایسه‌ای، جامعهٔ آماری را تمامی دانش‌آموزان دبیرستانی دختر و پسر با اختلال بینایی، اختلال شنوایی، تیزهوش و عادی در شهر اصفهان تشکیل دادند. نمونهٔ پژوهش شامل ۱۲۰ دانش‌آموز بود که به‌صورت دردسترس انتخاب شدند. پرسشنامهٔ هوش هیجانی بار-آن به‌عنوان ابزار جمع‌آوری داده‌ها به‌شکل انفرادی و در محل مدارس توسط آن‌ها تکمیل شد. برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها از تحلیل واریانس چندمتغیری (MANOVA) و آزمون تعقیبی LSD استفاده شد.
یافته‌ها: بین متغیرهای حل مسئله (۰٫۰۰۱˂p)، شـادمـانی (۰٫۰۰۱˂p)، استقلال (۰٫۰۰۱˂p)، خودشکوفایی (۰٫۰۰۳=p)، خودآگاهی هیجانی (۰٫۰۰۴=p)، واقع‌گرایی (۰٫۰۴۴=p)، خوش‌بینی (۰٫۰۰۳=p)، انعطاف‌پـذیـری (۰٫۰۰۳=p)، مسئولیت‌پذیری (۰٫۰۰۱˂p) و همدلی (۰٫۰۳۰=p) در بین چهار گروه دانش‌آموز تفاوت معنا‌داری وجود داشت. همچنین، بین متغیرهای تحمل فشار روانی (۰٫۳۶۲=p)، روابط بین‌فردی (۰٫۱۰۵=p)، عزت‌نفس (۰٫۵۴۸=p)، کنترل تکانش (۰٫۱۵۶=p) و خودابرازی (۰٫۰۷۳=p) در بین گروه‌ها تفاوت معنا‌داری مشاهده نشد.
نتیجه‌گیری: براساس نتایج پژوهش حاضر، می‌توان با تدارک برنامه‌های آموزشی برای افزایش هوش هیجانی و به‌دنبال آن، کاهش مشکل‌های عاطفی‌روانی‌اجتماعی این گروه‌ها پیشگیری کرد.