مجله مطالعات ناتوانی (علمی- پژوهشی)

زمینه و هدف: پدران کودکان مبتلا به ناتوانی رشدی و ذهنی به‌دلیل مشکلات مواجه‌شده، نیازمند الگوهای مقابله‌ای قوی هستند. هدف این پژوهش پیش‌بینی استحکام روانی و پریشانی روان‌شناختی پدران کودکان با ناتوانی رشدی و ذهنی براساس راهبردهای تنظیم شناختی هیجان بود.
روش‌‌بررسی: روش پژوهش حاضر، توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعهٔ آماری را پدران کودکان مبتلا به ناتوانی رشدی و ذهنی تشکیل دادند که فرزندشان در مدارس استثنایی شهر مشهد در سال تحصیلی ۹۹-۱۳۹۸ مشغول تحصیل بود. با روش نمونه‌گیری دردسترس، ۱۸۰ پدر این فرزندان به‌عنوان نمونه انتخاب شدند. به‌منظور جمع‌آوری داده‌ها، پرسش‌نامهٔ تنظیم شناختی هیجان (گارنفسکی و کرایج، ۲۰۰۶)، پرسش‌نامهٔ پریشانی روان‌شناختی کسلر (کسلر و همکاران، ۲۰۰۳) و پرسش‌نامهٔ سرسختی روان‌شناختی اهواز (کیامرثی و همکاران، ۱۳۷۷) به‌کار رفت. تحلیل داده‌ها با استفاده از روش ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه در نرم‌افزار SPSS نسخۀ ۲۱ صورت گرفت. سطح معناداری آزمون‌ها ۰٫۰۵ در نظر گرفته شد.
یافته‌ها: متغیر راهبردهای سازگار تنظیم شناختی هیجان که دارای بیشترین همبستگی با متغیر استحکام روانی بود، با استحکام روانی رابطهٔ مثبت و معناداری داشت (۰٫۰۰۱>p، ۰٫۷۲=r). ضریب رگرسیونی این متغیر ۰٫۵۶ و معنا‌دار به‌دست آمد (۰٫۰۰۱>p). متغیر راهبردهای ناسازگار تنظیم شناختی هیجان با متغیر استحکام روانی رابطهٔ منفی و معناداری داشت (۰٫۰۰۱>p، ۰٫۶۴- =r). این متغیر دارای ضریب رگرسیونی ۰٫۴۸- و معنا‌دار بود (۰٫۰۰۱>p). متغیر راهبردهای سازگار تنظیم شناختی هیجان با متغیر پریشانی روان‌شناختی رابطهٔ منفی و معناداری داشت (۰٫۰۰۱>p، ۰٫۶۱- =r). این متغیر دارای ضریب رگرسیونی ۰٫۴۶- و معنا‌دار بود (۰٫۰۰۱>p). متغیر راهبردهای ناسازگار تنظیم شناختی هیجان که دارای بیشترین همبستگی با متغیر پریشانی روان‌شناختی بود، با پریشانی روان‌شناختی رابطهٔ مثبت و معناداری داشت (۰٫۰۰۱>p، ۰٫۷۳=r). ضریب رگرسیونی این متغیر ۰٫۵۷ و معنا‌دار به‌دست آمد (۰٫۰۰۱>p).
نتیجه‌گیری: براساس یافته‌های پژوهش، راهبردهای تنظیم شناختی هیجان نقش اساسی در پیش‌بینی استحکام روانی و پریشانی روان‌شناختی پدران کودکان با ناتوانی رشدی و ذهنی دارند.