چکیده
زمینه و هدف: در سال‌های اخیر، تأثیر کانون توجه بر اجرا و یادگیری مهارت‌های حرکتی، بسیار مدنظر قرار گرفته است؛ بنابراین هدف پژوهش حاضر، تعیین تأثیر توجه بیرونی و توجه درونی بر یادگیری سرویس سادهٔ والیبال در دانش‌آموزان دختر ناشنوا بود.
روش‌بررسی: روش پژوهش از نوع نیمه‌تجربی با طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون همراه با دو گروه آزمایش و یک گروه گواه بود. جامعهٔ پژوهش را دانش‌آموزان ناشنوای دختر متوسطهٔ اول و متوسطهٔ دوم مجتمع آموزشی فرزانه در کرمان تشکیل دادند. بیست‌وهفت دانش‌آموز که در اجرای تکلیف مدنظر مبتدی بودند و آشنایی قبلی با سرویس سادهٔ والیبال نداشتند، با دامنهٔ سنی ۱۵تا۲۰ سال، با استفاده از نرم‌افزار جی‌پاور به‌عنوان نمونهٔ آماری واجد شرایط مطالعه و داوطلب شرکت، وارد پژوهش شدند. سپس به‌طور تصادفی براساس نوع دستورعمل توجه درونی و توجه بیرونی در دو گروه آزمایش و یک گروه گواه قرار گرفتند. پس از اجرای پیش‌آزمون شامل بیست سرویس والیبال بدون دستورعمل توجهی، در دو گروه به‌مدت سه جلسهٔ متوالی و هر جلسه به‌مدت شصت دقیقه، تمرین انجام شد. گروه اول در تمرینات، دستورعمل توجه بیرونی و گروه دوم دستورعمل توجه درونی را دریافت کردند؛ اما برای گروه گواه هیچ دستورعملی ارائه نشد و در تمرینات شرکت نداشتند. بعد از ۴۸ ساعت، همۀ آزمودنی‌ها در آزمون یادداری شامل بیست سرویس ساده، شرکت کردند. داده‌ها با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس و آزمون تعقیبی LSD در سطح معناداری ۰٫۰۵=α ازطریق نرم‌افزار SPSS تحلیل شدند.
یافته‌ها: یافته‌ها نشان داد، بین پس‌آزمون عملکرد دانش‌آموزان در گروه گواه با گروه‌های توجه بیرونی و توجه درونی تفاوت معنادار وجود داشت (به‌ترتیب ۰٫۰۳۱=p و ۰٫۰۲۲=p)؛ اما بین گروه‌های توجه بیرونی و توجه درونی تفاوت معناداری مشاهده نشد (۰٫۸۶۰=p).
نتیجه‌گیری: براساس یافته‌های این پژوهش، توجه درونی و توجه بیرونی مانند هم عمل می‌کند و هر دو در بهبود یادگیری دانش‌آموزان دختر ناشنوا مؤثر است.