زمینه و هدف: رانندگان تاکسیرانی آنلاین نیازمند صلاحیتهای شناختی و روانشناختی هستند که باید سنجیده شود تا کیفیت خدمات این بخش ارتقا یابد. هدف پژوهش حاضر طراحی و بررسی ویژگیهای روانسنجی پرسشنامهٔ سلامت روان رانندگان تاکسیرانی آنلاین بود.
روشبررسی: این پژوهش از نوع ابزارسازی و هنجاریابی بود که در سال ۱۴۰۰ انجام شد. در بخش کمی، جامعهٔ آماری پژوهش را رانندگان تاکسیهای آنلاین در شهر تهران تشکیل دادند. تعداد نمونه تقریباً شش برابر تعداد سؤالها در نظر گرفته شد که با احتساب ریزش نمونه، چهارصد نفر بهصورت دردسترس انتخاب شدند. درنهایت ۳۱۱ پرسشنامهٔ تکمیلشده بهدست آمد. ابزار پژوهش، پرسشنامهٔ سلامت روان رانندگان تاکسیرانی آنلاین بود. این پرسشنامه توسط پژوهشگران مطالعۀ حاضر و پس از ارزیابی جامعی از مفاهیم سلامت روان مرتبط با وضعیت رانندگان تدوین شد. بهمنظور بررسی روایی محتوایی، نسبت روایی محتوا (CVR) و شاخص روایی محتوا (CVI) بهکار رفت. برای بررسی روایی سازه و تعیین ساختار عاملی پرسشنامه، تحلیل عاملی اکتشافی بهروش تحلیل مؤلفههای اصلی با چرخش واریمکس انجام شد. بررسی همسانی درونی بهشیوهٔ محاسبهٔ ضریب آلفای کرونباخ و پایایی بهشیوهٔ بازآزمایی (با فاصلهٔ دو هفته) صورت گرفت. تحلیل دادهها بهکمک نرمافزار SPSS نسخۀ ۲۱ در سطح معناداری ۰٫۰۵ انجام شد.
یافتهها: نسبت روایی محتوا (CVR) برای پرسشنامه در دامنهٔ ۰٫۶۰تا۱درصد و شاخص روایی محتوا (CVI) برابر با ۰٫۷۰ برآورد شد. نتایج تحلیل عاملی اکتشافی نشان داد، این پرسشنامه هفت عامل را شامل میشود و مجموع درصد واریانس تجمعی عاملها برابر با ۵۸٫۷۵درصد است. ضریب آلفای کرونباخ برای کل پرسشنامه برابر با ۰٫۸۵ و ضریب بازآزمایی نیز برای خردهمقیاسها در دامنهٔ ۰٫۶۹تا۰٫۸۴ قرار داشت و ضریب بازآزمایی کل پرسشنامه برابر با ۰٫۶۶ بهدست آمد.
نتیجهگیری: نسخهٔ فارسی پرسشنامهٔ سلامت روان رانندگان تاکسیرانی آنلاین، از روایی و پایایی مطلوبی برخوردار است؛ ازاینرو این پرسشنامه میتواند بهمنظور ارزیابی سلامت روان افراد مشغول به فعالیت در شرکتهای تاکسیرانی آنلاین، استفاده شود.
بازنشر اطلاعات | |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |