مجله مطالعات ناتوانی (علمی- پژوهشی)

زمینه و هدف: ناباروری حادثه‌ای پراسترس در زندگی انسان است و امروزه به‌عنوان مشکلی نسبتاً شایع بین زوجین مطرح می‌شود. آمار جهانی نشان می‌هد از هر هشت زوج یک‌زوج با مسئلهٔ نازایی دست‌وپنجه نرم می‌کند. پژوهش حاضر به بررسی جنبه‌های جسمانی و مالی ناباروری در زنان نابارور مراجعه‌کننده به پژوهشکدهٔ علوم تولیدمثل یزد پرداخت.
روش‌بررسی: این پژوهش با استفاده از رویکرد کیفی و روش نظریهٔ زمینه‌ای انجام شد. جامعۀ آماری همۀ زنان نابارور اولیۀ مراجعه‌کننده به پژوهشکدۀ علوم تولیدمثل یزد بودند. این پژوهش در سال‌های ۹۸-۱۳۹۷ انجام شد. نمونه‌گیری به روش هدفمند انجام شد و ۲۱ نفر از زنان نابارور انتخاب و مطالعه شدند. فرایند نمونه‌گیری تا دستیابی به اشباع نظری داده‌ها ادامه یافت. داده‌ها به‌شیوهٔ مصاحبهٔ نیمه‌ساختاریافته جمع‌آوری شد و تحلیل داده‌ها به‌شیوه‌ کدگذاری باز و محوری انجام پذیرفت.
یافته‌ها: در یافته‌های تحقیق سیزده مقولهٔ اصلی ازجمله هزینهٔ زیاد درمانی، هزینهٔ رفت‌وآمد، کمبود امکانات، استرس و دغدغه‌های مالی، استراتژی‌های جذب منابع مالی، ناهمسانی دخل و خرج، رهایی درمان، عوارض دارو، تأثیرات منفی بر رشد مو، عوارض پوستی، اثربخش‌نبودن دارو، اشتهای کاذب، آسیب‌پذیرشدن بدن و اثر منفی افزایش سن و پدیده‌ای مرکزی تحت عنوان هزینه‌های مادی والدشدن به‌دست آمد. بر همین اساس جداول مفهومی و پارادایمی ارائه شد.
نتیجه‌گیری: باتوجه به یافته‌های پژوهش حاضر، در بسیاری از زنان نابارور مسائل مالی و همچنین عوارض جسمانی داروهای ناباروری ازجمله پیامدهای ناباروری هستند که اغلب زنان نابارور ناچار به کنارآمدن با آن‌ها می‌‌شوند.

زمینه و هدف: تعارض والد-نوجوان شاخصی از اختلال در ارتباط بین پدر و مادر با فرزندشان به‌شمار می‌آید که به‌منظور کاهش پیامدهای ویرانگر این تعارضات بر جامعه لازم است مطالعاتی انجام شود؛ بنابراین پژوهش حاضر با هدف تبیین پیامد تعارض والد-نوجوان از دیدگاه والدین صورت گرفت.
روش‌بررسی: روش این پژوهش، کیفی و بخشی از پژوهشی بود که با استفاده از راهبرد نظریهٔ داده‌بنیاد با رویکرد عینی‌گرای استراس و کوربین (۱۹۹۰) انجام شد. روش نمونه‌گیری هدف‌مند بود. جامعهٔ مطالعه‌شده را ۲۹ نفر از والدین سطح شهر یزد در سال‌های ۱۳۹۷ و ۱۳۹۸ تشکیل دادند که با نوجوان خود تعارض داشتند. ابزار جمع‌آوری داده‌ها، مصاحبهٔ نیمه‌ساختاریافتهٔ باز و عمیق فردی با والدین بود. طول هر مصاحبه باتوجه به شرایط شرکت‌کنندگان بین ۴۵تا۶۰ دقیقه متغیر بود. تجزیه‌و‌تحلیل داده‌های حاصل از مصاحبه‌ها با استفاده از کدگذاری باز، محوری و انتخابی صورت گرفت.
یافته‌ها: تحلیل داده‌ها منجر به ایجاد ۵۸ مفهوم، چهارده مقوله فرعی و سه مقوله اصلی (پیامدهای ویرانگر، پیامد‌های پیشگیری کننده و پیامد‌های سازنده) شد و عملکرد ارتباطی خانواده به عنوان مقولۀ مرکزی این پژوهش بود. عوارض روانی، عوارض جسمانی، اختلال در عملکرد، تشدید تعارضات، سازگاری ناکارآمد، آسیب‌های اجتماعی، آسیب معنوی و زیان مادی، مقوله‌های فرعی مرتبط با پیامد ویرانگر تعارض والد-نوجوان بودند. رشد ویژگی‌های روان‌شناختی، رشد ویژگی‌های اجتماعی، رشد بُعد معنوی و صرفه‌جویی، مقوله‌های فرعی این پژوهش بودند که در مقولهٔ اصلی پیامد سازنده خود را نشان دادند. دو مقولهٔ فرعی پیشگیری از تشدید تعارضات و پیشگیری از آسیب‌ها، پیامدهای پیشگیری‌کنندهٔ این پژوهش بودند.
نتیجه‌گیری: پیامدهای تعارض والد-نوجوان متأثر از راهبردهایی است که آن‌ها برای حل تعارض به‌کار می‌برند. تعارض والد-نوجوان می‌تواند گاهی مفید و در برخی مواقع نیز زیانبار باشد. تعارض‌های زیانبار و مفید را می‌توان از روی پیامدهای آن تشخیص داد. فهم پیامدها، والدین را به‌سمت راهبردهای مؤثر حل تعارض سوق می‌دهد.

زمینه و هدف: تعارضات بین والد-نوجوان اگر به‌شیوهٔ صحیح حل نشود، تداوم تعارض را در پی دارد؛ همچنین ممکن است شکل آسیب‌زا به خود بگیرد و این خطر وجود دارد که خانواده به دسته‌بندی‌های مخالف همدیگر تبدیل شود. هدف این پژوهش تبیین راهبردهای حل تعارض والد-نوجوان از دیدگاه والدین بود.
روش‌بررسی: این تحقیق از نوع کیفی بود که به‌شیوهٔ نظریهٔ داده‌بنیاد انجام شد. جامعهٔ مطالعه‌شده، والدینی از شهر یزد بودند که با نوجوانان خود تعارض داشتند. در سال‌های ۱۳۹۷ و ۱۳۹۸پانزده مدرسه (هفت مدرسۀ دورۀ متوسطهٔ اول و هشت مدرسۀ دورۀ متوسطهٔ دوم) به‌صورت تصادفی انتخاب شد. در ادامه از سوی مدارس، والدینی که با نوجوان خود دچار تعارض بودند و نیاز به خدمات مشاوره‌ای داشتند، معرفی شدند. روش نمونه‌گیری هدفمند بود. داده‌ها ازطریق مصاحبهٔ عمیق و نیمه‌ساختاریافته و اشباع نظری پس از مصاحبه با ۲۹ والد (نوزده مادر و ده پدر) جمع‌آوری شد. مدت‌زمان هر مصاحبه بسته به شرایط شرکت‌کنندگان از ۴۵تا۶۰ دقیقه متغیر بود. به‌منظور تحلیل استقرایی داده‌ها، رویکرد عینی‌گرای استراوس و کوربین به‌کار رفت.
یافته‌ها: یافته‌های پژوهش شامل ۶۲ مفهوم، ده مقولهٔ فرعی و سه مقولهٔ اصلی (انفعالی، مخرب، کارآمد) به‌منظور تبیین مقولهٔ مرکزی تحت عنوان تاکتیک‌های حل تعارض بود. راهبردهای اجتنابی و خدمتکارانه مربوط به راهبردهای انفعالی، راهبردهای ائتلاف‌گرایانه، سلطه‌گرایانه، مقابله‌ای و سرکوب‌گرایانه مربوط به راهبردهای مخرب، راهبردهای معنویت‌گرایانه، مؤتلفانه، مصالحه‌گرایانه و توافقی مربوط به راهبردهای کارآمد این پژوهش بود.
نتیجه‌گیری: تجارب، دانش، باورها و ارزش‌های افراد راهبردهای مختلفی را برای حل تعارض بین والد-نوجوان پیش روی آن‌ها می‌گذارد که این راهبردها گاهی مخرب، گاهی منفعل و گاهی کارآمد است؛ بنابراین فهم راهبردها برای جلوگیری از آسیب فرد، خانواده و اجتماع ضرورت دارد.

چکیده
مقدمه: اختلال شخصیت مرزی با نشانه‌هایی همچون بی‌ثباتی در عواطف و روابط بین‌فردی و خودپنداره همراه می‌شود و درمان آن چالش‌برانگیز است. پژوهش حاضر باهدف امکان‌سنجی پروتکل تلفیقی رفتاردرمانی دیالکتیکی و درمان هیجان‌مدار در کاهش علائم اختلال شخصیت مرزی انجام گرفت.
روش‌بررسی: در این مطالعهٔ کیفی، پروتکلی درمانی تلفیقی توسط محققان طراحی شد که ترکیبی از مؤلفه‌های درمان هیجان‌محور و رفتاردرمانی دیالکتیکی بود. دوازده متخصص بالینی باتجربه در حوزهٔ اختلالات شخصیت، روایی محتوای این پروتکل را ارزیابی کردند. محاسبهٔ شاخص‌های روایی محتوا (CVI) و نسبت روایی محتوا (CVR) صورت گرفت.
یافته‌ها: نتایج مشخص کرد، تمامی جلسات آموزشی نسبت روایی محتوای بیشتر از ۰٫۵۶ داشت که از حد پذیرفتنی برای دوازده متخصص بیشتر بود؛ همچنین شاخص روایی محتوای همهٔ جلسات در ابعاد مرتبط‌بودن و ساده‌بودن و واضح‌بودن بیشتر از ۰٫۸ بود که روایی مطلوب پروتکل تلفیقی را نشان داد.
نتیجه‌گیری: براساس نتایج، پروتکل درمانی تلفیقی پیشنهادی دارای روایی محتوای مناسبی از دیدگاه متخصصان است و می‌تواند به‌منظور بررسی اثربخشی در مطالعات آینده استفاده شود.