هدف و زمینه: اختلال ADHD یک اختلال عصبیرشدی است که در خطمقدم درمان این اختلال، برای کاهش نشانگان آن، آموزش والدین جایگاه ویژهای دارد. این پژوهش با هدف مقایسۀ اثربخشی برنامۀ PBS با الگوی والدگری بارکلی بر بهبود نشانگان کودکان ADHD انجام شد.
روشبررسی: در این پژوهش از روش نیمهآزمایشی پیشآزمونپسآزمون همراه با گروه گواه استفاده شد. روش نمونهگیری بهصورت چندمرحلهای و جایگذاری تصادفی ساده در گروههای آزمایش و گواه بود. بدین صورت که از مدارس شهر اصفهان چهار مدرسه و از این مدارس ۳۰ کودک ADHD انتخاب و بهصورت تصادفی در گروههای آزمایش و گواه گمارده شدند. گروههای آزمایش، طی هشت جلسه تحت آموزش به روش PBS و بارکلی قرار گرفتند. ابزار گردآوری اطلاعات بهمنظور سنجش نشانگان ADHD، پرسشنامۀ کانرز فرم والدین بود. برای تجزیهوتحلیل دادهها از نرمافزار SPSS نسخۀ ۲۰ و تحلیل کوواریانس چندمتغیره بههمراه آزمونهای تعقیبی در سطح اطمینان ۹۵درصد به کار گرفته شد.
یافتهها: نتایج نشان داد در متغیرهای شناختی/بیتوجهی (۰٫۰۱۷=p) و بیشفعالی (۰٫۰۴۷=p) و کاستیتوجه/بیشفعالی (۰٫۰۲۱=p) بین دو گروه تفاوت معنادار وجود دارد؛ اما در متغیر مخالفتجویی (۰٫۰۶۳=p) تفاوت معناداری یافت نشد. در متغیر بیشفعالی و کاستیتوجه/بیشفعالی تفاوت نمرات هر دو گروهِ آموزش والدگری بارکلی (۰٫۰۴۰=p) و آموزش حمایت رفتاری مثبت (۰٫۰۰۸=p)، با گروه گواه معنادار بود. همچنین در متغیر شناخت/بیتوجهی (۰٫۰۰۶=p) و مخالفتجویی (۰٫۰۲۴=p) تنها آموزش حمایت رفتاری مثبت توانست تفاوت معناداری را با گروه گواه ایجاد کند. شایان ذکر است در همۀ خردهمقیاسها تفاوت آموزش معنادار نبود.
نتیجهگیری: نتایج پژوهش نشان داد که آموزش به هر دو روش مذکور، نشانگان ADHD را در کودکان بهبود میبخشد.