مجله مطالعات ناتوانی (علمی- پژوهشی)

چکیده
زمینه و هدف: معلمان دانش‌آموزان با ناتوانی هوشی به‌علت شرایط خاص آموزشی که در آن فعالیت می‌کنند، وظایفی دشوار دارند و به‌نظر می‌رسد میزان اشتیاق شغلی و تاب‌آوری آنان به‌تدریج کاهش یابد و گاهی استرس شغلی آن‌ها بیشتر شود؛ بنابراین، پژوهش حاضر با هدف پیش‌بینی اشتیاق شغلی معلمان دانش‌آموزان با ناتوانی هوشی براساس تاب‌آوری و استرس شغلی انجام شد.
روش‌بررسی: این پژوهش، مطالعه‌ای توصیفی‌تحلیلی از نوع همبستگی بود. جامعهٔ آماری پژوهش را معلمان دانش‌آموزان با ناتوانی هوشی شهر تهران در سال ۱۳۹۸ تشکیل دادند. در پژوهش حاضر صد نفر از این معلمان شرکت داشتند که به‌روش نمونه‌گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش مقیاس اشتیاق شغلی (شوفلی و همکاران، ۲۰۰۲)، مقیاس تاب‌آوری کانر-دیویدسون (کانر و دیویدسون، ۲۰۰۳) و پرسش‌نامهٔ استرس شغلی (اسیپو، ۱۹۹۸) بود. داده‌ها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه به‌شیوهٔ هم‌زمان در سطح معناداری ۰٫۰۵ در نرم‌افزار SPSS نسخۀ ۲۴ تحلیل شد.
یافته‌ها: نتایج نشان داد، اشتیاق شغلی با تاب‌آوری معلمان دانش‌آموزان دارای ناتوانی هوشی رابطهٔ مثبت و معنادار (۰٫۰۱>p، ۰٫۴۲=r) و با استرس شغلی آن‌ها رابطهٔ منفی و معنادار (۰٫۰۱>p، ۰٫۳۷-=r) داشت. براساس نتایج رگرسیون چندگانه به‌شیوهٔ هم‌زمان، متغیرهای تاب‌آوری و استرس شغلی به‌طور معناداری توانستند ۲۲٫۳درصد از واریانس اشتیاق شغلی معلمان دانش‌آموزان با ناتوانی هوشی را پیش‌بینی کنند که در این پیش‌بینی، سهم استرس شغلی بیشتر از تاب‌آوری بود (۰٫۰۰۱>p).
نتیجه‌گیری: براساس یافته‌ها، استرس شغلی و تاب‌آوری در پیش‌بینی اشتیاق شغلی معلمان مؤثر هستند که سهم استرس شغلی بیشتر از تاب‌آوری است؛ بنابراین به مشاوران و درمانگران پیشنهاد می‌شود برای بهبود اشتیاق شغلی این معلمان، میزان تاب‌آوری آنان را افزایش داده و استرس شغلی آن‌ها را کاهش دهند.