زمینه و هدف: نوجوانان بیسرپرست و بدسرپرستی که در مراکز شبانهروزی زندگی میکنند، بهدلیل نبود حمایت خانواده، بیشتر از همسالانشان درمعرض آسیبهای روانشناختی قرار دارند. هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی واقعیتدرمانی بهشیوهٔ گروهی بر سلامت عمومی و مسئولیتپذیری نوجوانان بیسرپرست و بدسرپرست بود.
روشبررسی: روش پژوهش نیمهآزمایشی از نوع طرح پیشآزمون، پسآزمون و پیگیری دوماهه با گروه گواه بود. جامعهٔ آماری را نوجوانان بیسرپرست و بدسرپرست مقیم در مراکز نگهداری سازمان بهزیستی شهر تهران در نیمهٔ دوم سال ۱۳۹۸ تشکیل دادند. از این بین بهروش نمونهگیری خوشهای بهصورت چندمرحلهای، تعداد چهل نفر واجد شرایط داوطلب انتخاب شدند. سپس بهصورت گمارش تصادفی در گروه آزمایش و گروه گواه قرار گرفتند (هر گروه بیست نفر). اعضای دو گروه به پرسشنامهٔ سلامت عمومی-۲۸سؤالی (گلدبرگ و هیلر، ۱۹۷۹) و زیرمقیاس مسئولیتپذیری از پرسشنامهٔ روانی کالیفرنیا (گاف، ۱۹۸۷) پاسخ دادند. واقعیتدرمانی بهشیوهٔ گروهی برای گروه آزمایش در هفت جلسهٔ ۱۲۰دقیقهای اجرا شد و گروه گواه در انتظار ماند. دادهها ازطریق روش تحلیل واریانس با اندازهگیری مکرر و آزمون تعقیبی بونفرونی در نرمافزار SPSS نسخهٔ ۲۴ تحلیل شد. سطح معناداری آزمونهای آماری ۰٫۰۵ در نظر گرفته شد.
یافتهها: نتایج نشان داد، پس از مداخله، بین گروه آزمایش و گروه گواه از نظر سلامت عمومی (۰٫۰۲۹=p) و مسئولیتپذیری (۰٫۰۳۴=p) تفاوت معنادار وجود داشت. در گروه آزمایش، بین مراحل پیشآزمون و پسآزمون، تفاوت میانگین نمرههای سلامت عمومی (۰٫۰۰۱>p) و مسئولیتپذیری (۰٫۰۰۷=p) معنادار بود. همچنین بین مراحل پیشآزمون و پیگیری، تفاوت میانگین نمرههای متغیرهای مذکور معنادار بود (۰٫۰۰۱>p). تفاوت میانگین نمرههای سلامت عمومی (۰٫۷۷۹=p) و مسئولیتپذیری (۰٫۸۰۶=p) بین مراحل پسآزمون و پیگیری نیز نشان داد که اثر مداخله در طول زمان پایدار بود.
نتیجهگیری: براساس یافتههای پژوهش، واقعیتدرمانی بهشیوهٔ گروهی بر بهبود سلامت عمومی و مسئولیتپذیری نوجوانانِ بیسرپرست و بدسرپرست اثربخش است.
بازنشر اطلاعات | |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |