مجله مطالعات ناتوانی (علمی- پژوهشی)

زمینه و هدف: آموزش نوروفیدبک و فعالیت های یکپارچه سازی ادراکی- حرکتی درمان های جایگزین برای کودکان مبتلا به نقص توجه/ بیش فعالی در نظر گرفته شده است که هدف از آن بهینه سازی توانمندی های مغزی است. هدف از این پژوهش مقایسه اثربخشی مداخلات درمانی آموزش نوروفیدبک و یکپارچه سازی ادراکی- حرکتی بر افزایش مهارت های شناختی کودکان مبتلا به اختلال نقص توجه/ بیش فعالی بود.
روش بررسی: پژوهش حاضراز نوع طرح های نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری با دو گروه آزمایش وگروه گواه انجام گرفت. جامعه آماری دانش‏آموزان 7-11 ساله دارای نشانه‏های اختلال نقص توجه/ بیش فعالی  شهر مشهد بود. نمونه پژوهش تعداد 36نفر از افراد واجد شرایط که داوطلب شرکت در مطالعه شده بودند در سه گروه آموزش نوروفیدبک، تمرین های یکپارچه سازی ادراکی- حرکتی و گواه اختصاص یافتند. آموزش نوروفیدبک  و یکپارچه سازی ادراکی- حرکتی هر کدام در 36 جلسه برروی گروه های آزمایش اجرا شد. بعد از اتمام جلسات، پس آزمون و 45روز بعد دوره پیگیری انجام پذیرفت. از ابزارهای مقیاسهای درجه بندی کانرز والدین (1973) و کانرز معلم (1998)، آزمون عملکرد پیوسته (1965) و هوش آزمای تهران- استنفورد- بینه (1391) برای جمع آوری اطلاعات استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها با تحلیل آزمون اندازه گیری مکرر و با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه23 صورت گرفت.
یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که آموزش نوروفیدبک و یکپارچه سازی ادراکی-حرکتی در مقایسه با گروه گواه سبب افزایش توانمندی های شناختی(هوش کلامی، هوش غیرکلامی و هوش کلی)کودکان مبتلا به نقص توجه/بیش فعالی شده است() . علاوه بر این در توانمندی های شناختی تفاوت‌های درون گروهی در طول زمان معناداربودند (001/0≥p). همچنین اثر متقابل بین مرحله اندازه گیری و گروه در هر سه متغیر معنادار بود (001/0≥p). با در نظر گرفتن مجذور اتا می‌توان گفت که 32/0 تغییرات هوش غیرکلامی، 38/0 تغییرات هوش کلامی و 36/0 تغییرات هوش کلی ناشی از عضویت در گروه‌های آزمایشی بوده است.

نتیجه گیری:. با توجه به یافته های این پژوهش می توان نتیجه گیری کرد که رویکردهای آموزش نوروفیدبک و یکپارچه سازی ادراکی- حرکتی به عنوان درمان های جایگزین و مکمل، در مرحله پس آزمون و پیگیری بر افزایش توانمندی های شناختی کودکان مبتلا به نقص توجه/ بیش فعالی موثربوده است.