مجله مطالعات ناتوانی (علمی- پژوهشی)

زمینه و هدف: پدران دارای کودکان با اختلال اوتیسم به‌دلیل مشکلات مواجه‌شده، نیازمند الگوهای مقابله‌ای هستند. هدف این پژوهش پیش‌بینی تاب‌آوری و شفقت‌ به‌ خود براساس انعطاف‌پذیری روان‌شناختی در پدران دارای کودکان با اختلال طیف اوتیسم بود.
روش‌بررسی: روش پژوهش، توصیفی‌تحلیلی از نوع همبستگی بود. جامعهٔ آماری را تمامی پدران دارای کودکان با اختلال طیف اوتیسم تشکیل دادند که فرزندشان در مدارس استثنایی شهر همدان در سال تحصیلی ۹۹-۱۳۹۸ مشغول به تحصیل بود. با روش نمونه‌گیری دردسترس ۱۷۵ پدر این فرزندان به‌عنوان نمونه انتخاب شدند. به‌منظور جمع‌آوری داده‌ها، پرسش‌نامهٔ انعطاف‌پذیری شناختی (دنیس و وندرول، ۲۰۱۰)، مقیاس تاب‌آوری کانر-دیویدسون (کانر و دیویدسون، ۲۰۰۳) و مقیاس شفقت به خود (نف، ۲۰۰۳) به‌کار رفت. برای تحلیل داده‌ها از ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون خطی چندگانه به‌وسیلۀ نرم‌افزار SPSS ویراست ۲۱ در سطح معناداری ۰٫۰۵ استفاده شد.  
یافته‌ها: نتایج نشان داد، تمام زیرمؤلفه‌های انعطاف‌پذیری شناختی همبستگی مستقیم و معناداری با تاب‌آوری و شفقت به خود پدران دارای کودکان با اختلال اوتیسم داشتند (۰٫۰۰۱>p). زیرمؤلفه‌ٔ ادراک گزینه‌های مختلف، بیشترین (۰٫۷۱۱=r، ۰٫۰۰۱>p) و زیرمؤلفه‌ٔ ادراک توجیه رفتار، کمترین (۰٫۶۵۲=r، ۰٫۰۰۱>p) ضریب همبستگی را با تاب‌آوری داشتند. زیرمؤلفهٔ ادراک کنترل‌پذیری، بیشترین (۰٫۶۸۲=r، ۰٫۰۰۱>p) و زیرمؤلفه‌ٔ ادراک گزینه‌های مختلف، کمترین (۰٫۶۱۸=r، ۰٫۰۰۱>p) ضریب همبستگی را با شفقت به خود داشتند. همچنین از بین زیرمؤلفه‌های انعطاف‌پذیری شناختی، زیرمؤلفه‌های ادراک توجیه رفتار (۰٫۰۰۱>p، ۰٫۳۱۵=β) و ادراک کنترل‌پذیری (۰٫۰۰۳=p، ۰٫۳۷۶=β) به‌طور مستقیم توانستند شفقت به خود را پیش‌بینی کنند. از بین زیرمؤلفه‌های انعطاف‌پذیری شناختی، ادراک گزینه‌های مختلف (۰٫۰۰۲=p، ۰٫۴۲۵=β) و ادراک کنترل‌پذیری (۰٫۰۱۵=p، ۰٫۳۶۲=β) به‌طور مستقیم توانستند تاب‌آوری را پیش‌بینی کنند.
نتیجه‌گیری: براساس یافته‌ها نتیجه گرفته می‌شود، انعطاف‌پذیری شناختی نقش اساسی در پیش‌بینی تاب‌آوری و شفقت ‌به ‌خود پدران دارای کودکان با اختلال اوتیسم دارد.