زمینه و هدف: اضطراب امتحان پدیدهای شایع در میان دانشآموزان است و ازجمله مشکلات نظام آموزشی محسوب میشود. این پژوهش با هدف مقایسهٔ اثربخشی درمان فراشناخت و شناختدرمانی مبتنیبر ذهنآگاهی بر اضطراب امتحان دانشآموزان انجام شد.
روشبررسی: روش پژوهش حاضر نیمهآزمایشی با طرح پیشآزمون و پسآزمون همراه با گروه گواه بود. جامعهٔ آماری را ۲۲۰ دانشآموز ۱۰ تا ۱۸ سال دارای اضطراب امتحان مراجعهکننده به مراکز مشاورهٔ استان کرمان در سال ۱۳۹۸ تشکیل دادند. از بین آنها ۴۵ نفر بهروش نمونهگیری غیرتصادفی دردسترس انتخاب شدند و بهطور تصادفی در دو گروه آزمایش و یک گروه گواه (هر گروه پانزده نفر) قرار گرفتند. ابزار پژوهش پرسشنامهٔ اضطراب امتحان (فریدمن و بنداس-جاکوب، ۱۹۹۷) بود که در پیشآزمون و پسآزمون برای همۀ آزمودنیها اجرا شد. برای یک گروه آزمایش، جلسات درمان فراشناختی بهصورت گروهی و در طی ده جلسه و هر جلسه بهمدت ۴۵ دقیقه اجرا شد. برای گروه آزمایش دیگر، جلسات شناختدرمانی مبتنیبر ذهنآگاهی بهصورت گروهی و در طی هشت جلسه و هر جلسه بهمدت ۶۰ دقیقه اجرا شد. برای گروه گواه مداخلهای اجرا نشد. تجریهوتحلیل دادهها با استفاده از آزمون کایاسکوئر، روش تحلیل کوواریانس و آزمون تعقیبی بونفرونی در نرمافزار SPSS نسخهٔ ۲۴ انجام شد. سطح معناداری آزمونها ۰٫۰۵ در نظر گرفته شد.
یافتهها: نتایج نشان داد، در متغیر اضطراب امتحان، تفاوت بین دو گروه آزمایش شامل درمان فراشناختی و شناختدرمانی مبتنیبر ذهنآگاهی با گروه گواه معنادار بود (۰٫۰۰۱>p)؛ ولی بین دو گروه آزمایش تفاوت معنادار مشاهده نشد (۰٫۰۰۱=p) و تأثیر دو درمان بر کاهش اضطراب امتحان دانشآموزان یکسان بود.
نتیجهگیری: براساس یافتههای پژوهش نتیجه گرفته میشود که هر دو روش درمان فراشناخت و شناختدرمانی مبتنیبر ذهنآگاهی، در کاهش اضطراب امتحان مؤثر هستند و بهبودی معناداری را در کاهش علائم اضطراب امتحان در دانشآموزان ایجاد میکنند.
بازنشر اطلاعات | |
![]() |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |