مجله مطالعات ناتوانی (علمی- پژوهشی)

زمینه و هدف: مشکلات بین‌فردی، بیانگر مسائلی است که فرد در ارتباط با دیگران تجربه می‌کند و ازجمله دلایل اضطراب‌های درونی افراد محسوب می‌شود. پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی درمان روان‌پویشی فشردهٔ کوتاه‌مدت بر مشکلات بین‌فردی زنان مبتلا به اضطراب اجتماعی انجام شد.
روش‌بررسی: روش این پژوهش، نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون، پس‌آزمون و پیگیری شش‌ماهه همراه با گروه گواه بود. جامعهٔ آماری پژوهش را دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی اسلامشهر در سال تحصیلی ۹۷-۱۳۹۶ تشکیل دادند که دارای مشکلات بین‌فردی بودند. سی نفر واجد شرایط و داوطلب شرکت در مطالعه، به‌صورت تصادفی در گروه آزمایش و گروه گواه قرار گرفتند (هر گروه پانزده نفر). ابزارهای پژوهش شامل پرسش‌نامهٔ اضطراب اجتماعی (کانور و همکاران، ۲۰۰۰) و پرسش‌نامهٔ مشکلات بین‌فردی (بارخام و همکاران، ۱۹۹۶) بود که در سه مرحلۀ زمانی و بر دو گروه اجرا شد. صرفاً گروه آزمایش طی شانزده جلسه، درمان روان‌پویشی فشردهٔ کوتاه‌مدت را (دوانلو، ۱۹۹۵) دریافت کردند. تحلیل داده‌ها با استفاده از روش تحلیل واریانس با اندازه‌گیری مکرر و آزمون تعقیبی بونفرونی در نرم‌افزار SPSS نسخهٔ ۲۲ انجام شد. سطح معناداری آزمون‌ها ۰٫۰۵درنظر گرفته شد.
یافته‌ها: نتایج نشان داد، اثر گروه، زمان و اثر متقابل گروه و زمان بر متغیر مشکلات بین‌فردی معنادار بود (۰٫۰۰۱>p). در گروه آزمایش بین میانگین پیش‌آزمون با پس‌آزمون در متغیر کلی مشکلات بین‌فردی (۰٫۰۰۱>p) و مؤلفه‌های صراحت و مردم‌آمیزی (۰٫۰۰۱>p)، گشودگی (۰٫۰۰۴=p)، حمایتگری و مشارکت (۰٫۰۰۱>p) و وابستگی (۰٫۰۱۰=p) تفاوت معناداری وجود داشت. همچنین در گروه آزمایش بین میانگین پس‌آزمون و پیگیری در متغیر کلی مشکلات بین‌فردی (۰٫۰۸۴=p) و مؤلفه‌های صراحت و مردم‌آمیزی (۰٫۲۲۱=p)، گشودگی (۰٫۰۰۱=p)، حمایتگری و مشارکت (۰٫۸۳۳=p) و وابستگی (۰٫۴۳۱=p) تفاوت معناداری مشاهده نشد که نشان می‌دهد اثربخشی درمان مذکور بر این متغیرها در طول زمان پایدار بوده است.
نتیجه‌گیری: براساس یافته‌های پژوهش، می‌توان از مداخلهٔ روان‌پویشی فشردهٔ کوتاه‌مدت به‌عنوان روش درمانی مؤثر برای کاهش مشکلات بین‌فردی زنان مبتلا به اضطراب اجتماعی استفاده کرد.