زمینه و هدف: اضطراب امتحان، سلامت روانی و کیفیت زندگی دانشآموزان را تهدید میکند. هدف پژوهش حاضر، تعیین اثربخشی آموزش راهبردهای شناختی بر اضطراب امتحان و خودکارآمدی ادراکشدهٔ دانشآموزان دختر مقطع متوسطه بود.
روشبررسی: روش پژوهش، نیمهآزمایشی با طرح پیشآزمون، پسآزمون و پیگیری سهماهه با گروه گواه بود. جامعهٔ آماری را دانشآموزان دختر مدارس متوسطهٔ شهر تهران در سال ۱۳۹۸ تشکیل دادند که ۲۸ نفر (برای هر گروه) با استفاده از روش نمونهگیری دردسترس از افراد واجد شرایط براساس نمرهٔ خط برش (نمرهٔ ۵۰) پرسشنامهٔ اضطراب امتحان (ابوالقاسمی و همکاران، ۱۳۷۵) انتخاب شدند. سپس با همگنسازی رشتهٔ تحصیلی بهصورت تصادفی در گروه آزمایش و گروه گواه قرار گرفتند. ابزارها جمعآوری دادهها، مقیاس خودکارآمدی (شرر و همکاران، ۱۹۸۲) و پرسشنامهٔ اضطراب امتحان (ابوالقاسمی و همکاران، ۱۳۷۵) بود. پنج جلسه آموزش راهبردهای شناختی صرفاً برای گروه آزمایش اجرا شد. تحلیل دادهها با استفاده از روش تحلیل واریانس با اندازهگیریهای مکرر و آزمون تعقیبی بونفرونی در نرمافزار SPSS نسخهٔ ۲۲ در سطح معناداری ۰٫۰۵ صورت گرفت.
یافتهها: آموزش راهبردهای شناختی برای گروه آزمایش موجب کاهش اضطراب امتحان درمقایسه با گروه گواه شد (۰٫۰۰۲=p). آموزش راهبردهای شناختی برای گروه آزمایش سبب افزایش خودکارآمدی ادراکشده درمقایسه با گروه گواه شد (۰٫۰۰۱>p). مقایسهٔ میانگینهای مراحل پیشآزمون با پسآزمون و پیشآزمون با پیگیری برای متغیر اضطراب امتحان معنادار بود (۰٫۰۰۱>p)؛ همچنین برای این متغیر تأثیر مثبت آموزش راهبردهای شناختی در گروه آزمایش و ماندگاری این تأثیر در مرحلهٔ پیگیری معنادار بود (۰٫۰۰۱>p)؛ میانگینهای مراحل پیشآزمون با پسآزمون و پیشآزمون با پیگیری برای متغیر خودکارآمدی معنادار بود (۰٫۰۰۱>p)؛ همچنین تأثیر مثبت آموزش راهبردهای شناختی در گروه آزمایش در مرحلهٔ پیگیری تداوم داشت (۱٫۰۰۰=p).
نتیجهگیری: آموزش راهبردهای شناختی مناسب، سعی در افزایش یادگیری و درک و تمرکز دانشآموزان دارد؛ ازاینرو عملکرد دانشآموزان را بهبود میبخشد؛ درنتیجه، اضطراب امتحان دانشآموزان کاهش مییابد و موجب افزایش خودکارآمدی میشود.
بازنشر اطلاعات | |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |