مجله مطالعات ناتوانی (علمی- پژوهشی)

چکیده
زمینه و هدف: انتخاب و مبنا قراردادن الگویی مناسب که بتوان براساس آن خدمات جامعی به سالمندان جامعه ارائه داد، ازجمله مسائلی است که به دقت و توجه نیاز دارد؛ ازاین‌رو هدف پژوهش حاضر، تبیین چالش‌های فراروی طرح خدمات ادغام‌یافتهٔ سالمندان در استان خوزستان و ارائهٔ راهکارها بود.
روش‌بررسی: رویکرد پژوهش حاضر کیفی بود و با به‌کارگیری روش تحقیق داده‌بنیاد انجام شد. ابزار پژوهش، مصاحبه‌های نیمه‌ساختاریافته بود. این پژوهش در دو مرحله اجرا شد: مرحلهٔ اول، شناسایی چالش‌های موجود در طرح خدمات ادغام‌یافتهٔ سالمندان بود. در این مرحله برای گردآوری اطلاعات، با به‌کارگیری روش نمونه‌گیری هدفمند با دوازده نفر از صاحب‌نظران، متولیان و متخصصان سالمندی و پنج نفر از سالمندان در سطح استان خوزستان، مصاحبه انجام شد. تجزیه‌و‌تحلیل داده‌ها در سه مرحلهٔ کدگذاری باز، کدگذاری محوری و کدگذاری انتخابی با روش روش کوربین و اشتراوس (۲۰۱۴) صورت گرفت. در مرحلهٔ دوم، باتوجه به راهکارهای ارائه‌شده توسط کارشناسان در مرحلهٔ اول، پرسش‌نامه‌ای تهیه شد و در اختیار خبرگان و کارشناسان قرار گرفت. در این بخش از پژوهش، به‌منظور تعیین راهکارهای مطلوب برای حل چالش‌های شناسایی‌شده در طرح ادغام‌یافتهٔ خدمات سالمندی از روش دلفی استفاده شد.
یافته‌ها: یافته‌های این پژوهش چالش‌های فراوری طرح ادغام‌یافتهٔ خدمات سالمندی را در پنج مقولهٔ اصلی شامل مشارکت ضعیف سالمندان، کمبود نیروی انسانی و امکانات پزشکی، ضعف در آموزش و مهارت مراقبان سلامت و بهورزان، ارائهٔ خدمات محدود توسط پایگاه سلامت و خانهٔ بهداشت و انگیزهٔ شغلی کم مراقبان سلامت و بهورزان و ۲۶ زیرمقوله شناسایی کرد. همچنین ۲۹ راهکار اجرایی درخصوص رفع چالش‌ها تعیین شد.
نتیجه‌گیری: از یافته‌های این پژوهش نتیجه گرفته می‌شود، طرح ادغام‌یافتۀ خدمات سالمندی، به‌رغم خدمات مفیدی که به سالمندان ارائه داده است، چندین چالش اساسی دارد که با شناسایی این چالش‌ها، راهکارهای مناسبی ارائه شد که می‌تواند راهگشای پژوهش‌ها و برنامه‌ریزی‌های آینده در تدوین سیاست‌ها و برنامه‌ریزی‌های طرح خدمات ادغام یافته سالمندی باشد.