مجله مطالعات ناتوانی (علمی- پژوهشی)

زمینه و هدف: بیماری مالتیپل‌اسکلروزیس (ام‌اس) علاوه‌بر اثرات مخرب جسمانی، مشکلات هیجانی و روان‌شناختی نیز به‌دنبال دارد. هدف این پژوهش، تعیین اثربخشی درمان مبتنی‌بر پذیرش و تعهد بر حساسیت اضطرابی، شکایت جسمانی و راهکارهای مقابله‌ای در بیماران زن مبتلا به ام‌اس بود.
روش‌بررسی: روش پژوهش، شبه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون همراه با گروه گواه بود. جامعۀ آماری را زنان ۳۰تا۴۵سالۀ مبتلا به ام‌اس مراجعه‌کننده به انجمن ام‌اس شهر ارومیه در سال ۱۳۹۸ تشکیل دادند که از بین آ‌ن‌ها نمونه‌ای به حجم سی نفر به‌روش نمونه‌گیری دردسترس وارد مطالعه شدند و در دو گروه پانزده‌نفره قرار گرفتند. برای جمع‌آوری داده‌ها از شاخص حساسیت اضطرابی (ریس و مک‌نالی، ۱۹۸۵)، پرسش‌نامهٔ راهکارهای مقابله‌ای (اندلر و پارکر، ۱۹۹۰) و بعد شکایت جسمانی چک‌لیست نشانه‌های اختلالات روانی (دراگوتیس و همکاران، ۱۹۷۴) بود. برای گروه آزمایش، درمان مبتنی‌بر پذیرش و تعهد در هشت جلسۀ یک‌ونیم‌ساعته ارائه شد؛ درحالی‌که گروه گواه آموزشی دریافت نکرد. به‌منظور تحلیل داده‌ها از آزمون تحلیل کوواریانس تک‌متغیری، آزمون‌ تی ‌مستقل و آزمون خی‌دو در نرم‌افزار SPSS نسخهٔ ۲۳ انجام شد. سطح معناداری آزمون‌ها ۰٫۰۵ درنظر گرفته شد.
یافته‌ها: نتایج نشان داد، بین گروه‌های آزمایش و گواه با تعدیل نمرات پیش‌آزمون در پس‌آزمون، بین مؤلفه‌های حساسیت اضطرابی شامل ترس از نگرانی‌ بدنی، ترس از عدم کنترل شناختی و ترس از مشاهده‌شدن توسط دیگران (۰٫۰۰۱>p)، متغیر شکایت جسمانی (۰٫۰۰۱>p) و مؤلفه‌های متغیر راهکارهای مقابله‌ای شامل مقابلۀ مسئله‌مدار، مقابلۀ هیجان‌مدار و مقابلۀ اجتنابی (۰٫۰۰۱>p) تفاوت معناداری وجود داشت.
نتیجه‌گیری: باتوجه به یافته‌های پژوهش نتیجه گرفته می‌شود، می‌توان برای برای کاهش حساسیت اضطرابی، کاهش شکایت جسمانی و تغییر در راهکارهای مقابله‌ای بیماران مبتلا به ام‌اس، از درمان مبتنی‌بر پذیرش و تعهد استفاده کرد.