مقالات درحال ویرایش
برگشت به فهرست مقالات |
برگشت به فهرست نسخه ها
Ethics code: IR.IAU.BOJNOURD.REC.1398.023
محیا حسینی1، حسین مهدیان*1، فریده حمیدی2
1- دانشگاه آزاد اسلامی
2- دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی
2- دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی
چکیده: (92 مشاهده)
زمینه و هدف: اختلال نوشتاری پیچیده‌ترین و شایع‌ترین اختلال مهارت زبانی در دوران تحصیل است و مبتلایان به آن معمولا در کارکردهای اجرایی از جمله حافظه فعال کلامی و انعطاف‌پذیری شناختی مشکلاتی دارند. در نتیجه، پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی آموزش راهبردهای شناختی و فراشناختی و آموزش ایروبیک بر حافظه فعال کلامی و انعطاف‌پذیری شناختی در مبتلایان به اختلال نوشتاری انجام شد.
روش بررسی: این مطالعه نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون با دو گروه آزمایش و یک گروه گواه بود. جامعه پژوهش دانش‌آموزان پایه دوم و سوم ابتدایی مبتلا به اختلال نوشتاری شهر مشهد در سال تحصیلی 98-1397 بودند. نمونه پژوهش 36 فرد داوطلب واجد شرایط بودند که با روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب و با روش تصادفی به کمک قرعه‌کشی در سه گروه 12 نفری جایگزین شدند. گروه آزمایش اول 20 جلسه 45 دقیقه‌ای در آموزش راهبردهای شناختی و فراشناختی و گروه آزمایش دوم 20 جلسه 45 دقیقه‌ای در آموزش ایروبیک شرکت کرد و گروه گواه آموزشی ندید. برای جمع‌آوری داده‌ها از آزمون حافظه فعال کلامی استنفورد- بینه (روید، 2003) و آزمون انعطاف‌پذیری شناختی ویسکانسین (گرانت و برگ، 1948) و برای تحلیل آنها از روش‌های خی‌دو، تحلیل کوواریانس تک‌متغیری و آزمون تعقیبی بونفرونی در نرم‌افزار SPSS-25 در سطح معناداری 05/0 استفاده شد.
یافته‌ها: یافته‌ها نشان داد که گروه‌های آزمایش و گواه از نظر جنسیت، پایه تحصیلی، سن و بهره هوشی با هم تفاوت معناداری نداشتند (05/0P>). همچنین، گروه‌های آزمایش و گواه پس از حذف اثر پیش‌آزمون در مرحله پس‌آزمون از نظر حافظه فعال کلامی و انعطاف‌پذیری شناختی با هم تفاوت معناداری داشتند (001/0P<). به عبارت دیگر، هر دو روش آموزش راهبردهای شناختی و فراشناختی و آموزش ایروبیک در مقایسه با گروه گواه باعث افزایش حافظه فعال کلامی و انعطاف‌پذیری شناختی در مبتلایان به اختلال نوشتاری شدند (001/0P<). علاوه بر آن، آموزش راهبردهای شناختی و فراشناختی در مقایسه با آموزش ایروبیک باعث افزایش بیشتر حافظه فعال کلامی (001/0P<) و انعطاف‌پذیری شناختی (003/0=P) در آنان شد.
نتیجه‌گیری: نتایج حاکی از اثربخشی هر دو روش در بهبود حافظه فعال کلامی و انعطاف‌پذیری شناختی در مبتلایان به اختلال نوشتاری و اثربخشی بیشتر روش آموزش راهبردهای شناختی و فراشناختی در مقایسه با روش آموزش ایروبیک بود. در نتیجه، می‌توان از هر دو روش به‌ویژه روش آموزش راهبردهای شناختی و فراشناختی برای بهبود حافظه فعال کلامی و انعطاف‌پذیری شناختی استفاده کرد.
روش بررسی: این مطالعه نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون با دو گروه آزمایش و یک گروه گواه بود. جامعه پژوهش دانش‌آموزان پایه دوم و سوم ابتدایی مبتلا به اختلال نوشتاری شهر مشهد در سال تحصیلی 98-1397 بودند. نمونه پژوهش 36 فرد داوطلب واجد شرایط بودند که با روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب و با روش تصادفی به کمک قرعه‌کشی در سه گروه 12 نفری جایگزین شدند. گروه آزمایش اول 20 جلسه 45 دقیقه‌ای در آموزش راهبردهای شناختی و فراشناختی و گروه آزمایش دوم 20 جلسه 45 دقیقه‌ای در آموزش ایروبیک شرکت کرد و گروه گواه آموزشی ندید. برای جمع‌آوری داده‌ها از آزمون حافظه فعال کلامی استنفورد- بینه (روید، 2003) و آزمون انعطاف‌پذیری شناختی ویسکانسین (گرانت و برگ، 1948) و برای تحلیل آنها از روش‌های خی‌دو، تحلیل کوواریانس تک‌متغیری و آزمون تعقیبی بونفرونی در نرم‌افزار SPSS-25 در سطح معناداری 05/0 استفاده شد.
یافته‌ها: یافته‌ها نشان داد که گروه‌های آزمایش و گواه از نظر جنسیت، پایه تحصیلی، سن و بهره هوشی با هم تفاوت معناداری نداشتند (05/0P>). همچنین، گروه‌های آزمایش و گواه پس از حذف اثر پیش‌آزمون در مرحله پس‌آزمون از نظر حافظه فعال کلامی و انعطاف‌پذیری شناختی با هم تفاوت معناداری داشتند (001/0P<). به عبارت دیگر، هر دو روش آموزش راهبردهای شناختی و فراشناختی و آموزش ایروبیک در مقایسه با گروه گواه باعث افزایش حافظه فعال کلامی و انعطاف‌پذیری شناختی در مبتلایان به اختلال نوشتاری شدند (001/0P<). علاوه بر آن، آموزش راهبردهای شناختی و فراشناختی در مقایسه با آموزش ایروبیک باعث افزایش بیشتر حافظه فعال کلامی (001/0P<) و انعطاف‌پذیری شناختی (003/0=P) در آنان شد.
نتیجه‌گیری: نتایج حاکی از اثربخشی هر دو روش در بهبود حافظه فعال کلامی و انعطاف‌پذیری شناختی در مبتلایان به اختلال نوشتاری و اثربخشی بیشتر روش آموزش راهبردهای شناختی و فراشناختی در مقایسه با روش آموزش ایروبیک بود. در نتیجه، می‌توان از هر دو روش به‌ویژه روش آموزش راهبردهای شناختی و فراشناختی برای بهبود حافظه فعال کلامی و انعطاف‌پذیری شناختی استفاده کرد.
واژه‌های کلیدی: راهبردهای شناختی و فراشناختی، آموزش ایروبیک، حافظه فعال کلامی، انعطاف‌پذیری شناختی، اختلال نوشتاری.
نوع مطالعه: مقاله پژوهشی اصیل |
موضوع مقاله:
توانبخشی
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
