جلد 12 - شماره سال ۱۴۰۱
جلد (12): 134 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Hajirostam A, Golparvar M, Khayatan F. Comparing the Effectiveness of Mindfulness Therapy Based on Self-compassion With Mindfulness Based on Cognitive Therapy on Weight Self-efficacy and Food Cravings in Overweight Women. MEJDS 2022; 12 :134-134
URL: http://jdisabilstud.org/article-1-2603-fa.html
URL: http://jdisabilstud.org/article-1-2603-fa.html
حاجی رستم اعظم، گل پرور محسن، خیاطان فلور. مقایسهٔ اثربخشی درمان ذهن‌آگاهی مبتنی‌بر خودشفقتی با شناخت‌درمانی مبتنی‌بر ذهن‌آگاهی بر خودکارآمدی وزن و اشتیاق به غذا در زنان دارای اضافه‌وزن. مجله مطالعات ناتوانی. 1401; 12 () :134-134
اعظم حاجی رستم*1 
، محسن گل پرور2 ، فلور خیاطان3
، محسن گل پرور2 ، فلور خیاطان3
1- دانشکدهٔ روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اصفهان (خوراسگان)
2- گروه روانشناسی، دانشکدهٔ روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اصفهان (خوراسگان)
3- گروه سلامت بزرگسالان، مرکز تحقیقات مراقبت‌های پرستاری و مامایی، دانشکدهٔ پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم‌پزشکی اصفهان
2- گروه روانشناسی، دانشکدهٔ روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اصفهان (خوراسگان)
3- گروه سلامت بزرگسالان، مرکز تحقیقات مراقبت‌های پرستاری و مامایی، دانشکدهٔ پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم‌پزشکی اصفهان
چکیده: (846 مشاهده)
زمینه و هدف: خودکارآمدی وزن و اشتیاق به غذا از تعیین‌کننده‌های مصرف بیش‌ازحد غذا و اضافه‌وزن هستند که باید به آن‌ها توجه شود؛ به این ترتیب پژوهش حاضر با هدف مقایسهٔ اثربخشی ذهن‌آگاهی مبتنی‌بر خودشفقتی با شناخت‌درمانی مبتنی‌بر ذهن‌آگاهی بر خودکارآمدی وزن و اشتیاق به غذا در زنان دارای اضافه‌وزن انجام شد.
روش‌بررسی: روش پژوهش، نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون همراه با دو گروه آزمایش و یک گروه گواه و پیگیری سه‌ماهه بود که روی زنان دارای اضافه‌وزن مراجعه‌کننده به مراکز کنترل و کاهش وزن شهر اصفهان در سال ۱۳۹۹ انجام گرفت. به این منظور، ۴۵ نفر از زنان به‌روش در‌دسترس انتخاب شدند و به‌طور تصادفی در دو گروه آزمایش و یک گروه گواه، قرار گرفتند. گروه آزمایش اول در هشت جلسهٔ شصت‌دقیقه‌ای بستهٔ ذهن‌آگاهی مبتنی‌بر خودشفقتی و گروه آزمایش دوم در هشت جلسهٔ شصت‌دقیقه‌ای شناخت‌درمانی مبتنی‌بر ذهن‌آگاهی را دریافت کرد. افراد گروه گواه در فهرست انتظار قرار گرفتند. ابزار پژوهش پرسش‌نامهٔ خودکارآمدی سبک زندگی مربوط به وزن (کلارک و همکاران، ۱۹۹۱) و پرسش‌نامهٔ اشتیاق به غذا (مول و همکاران، ۲۰۱۴) بود. داده‌‌ها با استفاده از آزمون‌های خی‌دو، تحلیل واریانس با اندازه‌گیری مکرر و آزمون تعقیبی بونفرونی در سطح معناداری ۰٫۰۵ در نرم‌افزار SPSS نسخهٔ ۲۴ تحلیل شد.
یافته‌ها: نتایج نشان داد، در متغیر خودکارآمدی وزن، عامل زمان، عامل گروه و تعامل زمان و گروه معنادار بود (۰٫۰۰۱>p). در متغیر اشتیاق به غذا، عامل زمان معنادار بود (۰٫۰۰۱>p)؛ ولی تعامل زمان و گروه (۰٫۱۶۰=p) و عامل گروه (۰٫۷۷۰=p) معنادار نبود. در متغیر خودکارآمدی وزن، بین گروه ذهن‌آگاهی مبتنی‌بر خودشفقتی با گروه گواه (۰٫۰۰۱>p) و گروه شناخت‌درمانی مبتنی‌بر ذهن‌آگاهی با گروه گواه (۰٫۰۰۳=p) تفاوت معناداری وجود داشت؛ ولی بین دو گروه آزمایش تفاوت معناداری مشاهده نشد (۰٫۱۷۰=p).
نتیجه‌گیری: براساس نتایج مطالعهٔ حاضر می‌توان از درمان ذهن‌آگاهی مبتنی‌بر خودشفقتی و شناخت‌درمانی مبتنی‌بر ذهن‌آگاهی به‌منظور بهبود خودکارآمدی وزن زنان دارای اضافه‌وزن استفاده کرد.
واژه‌های کلیدی: اضافه‌وزن، خودکارآمدی وزن، اشتیاق به غذا، ذهن‌آگاهی مبتنی‌بر خودشفقتی، شناخت‌درمانی مبتنی‌بر ذهن‌آگاهی
نوع مطالعه: مقاله پژوهشی اصیل |
موضوع مقاله:
روانشناسی
فهرست منابع
1. Kyrou L, Randeva HS, Tsigos C, Kaltsas G, Weickert MO, Feingold KR, et al. Clinical problems caused by obesity. In: Feingold KR, Anawalt B, Boyce A, Chrousos G, de Herder WW, Dhatariya K, et al; editors. Endotext. South Dartmouth, (MA): MDText.com, Inc; 2018.
2. Cercato C, Fonseca FA. Cardiovascular risk and obesity. Diabetol Metab Syndr. 2019;11(1):74. [DOI]
3. Sobol-Goldberg S, Rabinowitz J. Association of childhood and teen school performance and obesity in young adulthood in the US national longitudinal survey of youth. Prev Med. 2016;89:57–63. [DOI]
4. Assar Kashani H, Roshan R, Khalaj A, Mohammadi J. A study on the alexithymia and body image in the obese, over-weight and normal weight subjects. Health Psychology 2012;1(2):70–80. [Persian] [Article]
5. Schulz BR, McDonald M. Weight loss self-efficacy and modelled behavior: gaining competence through example. Canadian Journal of Counselling and Psychotherapy. 2011;45(1):53–67.
6. Mohseni Teklo M, Khezri Moghadam N. Asar Bakhshiye mosahebye angizeshi bar ezterab emtehan danesh amoozan dokhtar maghta aval dabirestan [The effectiveness of motivational interviewing on the test anxiety of female students in the first year of high school]. In: Conference on pathology, rooting and restoration in psychology [Internet]. Shiraz; 2013. [Persian]
7. Bandura A. Social cognitive theory for personal and social change by enabling media. In: Singhal A, Cody MJ, Rogers EM, Sabido M; editors. Entertainment-education and social change: history, research, and practice. Lawrence Erlbaum Associates Publisher; 2004.
8. Baker TB, Morse E, Sherman JE. The motivation to use drugs: a psychobiological analysis of urges. Nebr Symp Motiv. 1986;34:257–23.
9. Veilleux JC, Skinner KD. Smoking, food, and alcohol cues on subsequent behavior: a qualitative systematic review. Clin Psychol Rev. 2015;36:13–27. [DOI]
10. Alberts HJEM, Thewissen R, Middelweerd M. Accepting or suppressing the desire to eat: investigating the short-term effects of acceptance-based craving regulation. Eat Behav. 2013;14(3):405–9. [DOI]
11. Kachooei M, Ashrafi E. Exploring the factor structure, reliability and validity of the food craving questionnaire- trait in Iranian adults. Journal of Kerman University of Medical Sciences. 2016;23(5):631–48. [Persian] [Article]
12. Weingarten HP, Elston D. The phenomenology of food cravings. Appetite. 1990;15(3):231–46. [DOI]
13. Cepeda-Benito A, Gleaves DH, Williams TL, Erath SA. The development and validation of the state and trait food-cravings questionnaires. Behav Ther. 2000;31(1):151–73. [DOI]
14. Hill AJ, Weaver CFL, Blundell JE. Food craving, dietary restraint and mood. Appetite. 1991;17(3):187–97. [DOI]
15. Kemps E, Tiggemann M. Approach bias for food cues in obese individuals. Psychology & Health. 2015;30(3):370–80. [DOI]
16. Pandita A, Sharma D, Pandita D, Pawar S, Kaul A, Tariq M. Childhood obesity: prevention is better than cure. Diabetes Metab Syndr Obes. 2016;83–9. [DOI]
17. Garner DM, Wooley SC. Confronting the failure of behavioral and dietary treatments for obesity. Clin Psychol Rev. 1991;11(6):729–80. [DOI]
18. Jeffery RW, Epstein LH, Wilson GT, Drewnowski A, Stunkard AJ, Wing RR. Long-term maintenance of weight loss: current status. J Health Psychol. 2000;19(1, Suppl):5–16. [DOI]
19. Nauta H, Hospers H, Jansen A. One-year follow-up effects of two obesity treatments on psychological well-being and weight. Br J Health Psychol. 2001;6(3):271–84. [DOI]
20. Stahre L, Hällström T. A short-term cognitive group treatment program gives substantial weight reduction up to 18 months from the end of treatment. A randomized controlled trial. Eat Weight Disord. 2005;10(1):51–8. [DOI]
21. Stahre L, Tärnell B, Håkanson CE, Hällström T. A randomized controlled trial of two weight-reducing short-term group treatment programs for obesity with an 18-month follow-up. Int J Behav Med. 2007;14(1):48–55. [DOI]
22. Hollon SD. Does cognitive therapy have an enduring effect? Cognit Ther Res. 2003;27(1):71–5. [DOI]
23. Ghaderi Javid S, Gholamrezaie S, Rezaie F. Effectiveness of mindfulness based cognitive therapy on reduction perceived stress and eating disorder in students with eating disorder symptoms. The Journal of Urmia University of Medical Sciences. 2016;27(9):801–10 [Persian] [Article]
24. Rahimian Boogar A, Besharat MA. The effect of group mindfulness-based stress reduction program on the severity of fibromyalgia. Contemporary Psychology. 2013;17(2):15–28. [Persian] [Article]
25. Crane R. Mindfulness-based cognitive therapy: distinctive features. Khoshhahje Sedgh. (Persian translator). Tehran: Besat Pub; 2013. [Persian]
26. Masuda A, Hill ML. Mindfulness as therapy for disordered eating: a systematic review. Neuropsychiatry. 2013;3(4):433–47.
27. Lotfi Kangarshahi A, Dehghani Arani F, Rostami R, Ashraf Talesh SH, Abolhasani M. Comparing efficacy of cognitive behavioral therapy (CBT) and mindfulness-based cognitive therapy (MBCT) on activity increasing and weight decreasing in obese individuals with coronary artery stenosis. Health Psychology. 2019;8(3):53–78 [Persian] [Article]
28. Alamout MM, Rahmanian M, Aghamohammadi V, Mohammadi E, Nasiri K. Effectiveness of mindfulness based cognitive therapy on weight loss, improvement of hypertension and attentional bias to eating cues in overweight people. Int J Nurs Sci. 2020;7(1):35–40. [Persian] [DOI]
29. Mousavian N, Moradi AR, Mirzaei J, Shidfar F, Mahmoudi Kahriz B, Taheri F. Asar bakhshiye shenakht darmani mobtani bar zehn agahi dar kaheshe chaghi [Effectiveness of mindfulness on weight loss]. Thought and Behavior in Clinical Psychology. 2010;4(16):49–57. [Persian]
30. Carrière K, Khoury B, Günak MM, Knäuper B. Mindfulness-based interventions for weight loss: a systematic review and meta-analysis: mindfulness interventions for weight loss. Obes Rev. 2018;19(2):164–77. [DOI]
31. Mousavi SA, Bahrami F, Hosseini Fard H, Pour Hosein R, Jafarian M. Effectiveness of mindfulness-based cognitive therapy (MBCT) on the body image in men with overweight and obesity. Rooyesh-e-Ravanshenasi 2019;8(3):175–86 [Persian] [Article]
32. Shabib Asl N, Alinaghilou Sh. Moghayese ebghaye tasire darman shenakhti raftari gorouhi va shenakht darmani gorouhi mobtani bar zehn agahi bar kaheshe stress, ezterab, afsordegi va vazn afrad chagh dar peygiri yek mahe [Comparison of maintaining the effect of group cognitive-behavioral therapy and group cognition from a subjective point of view on the reduction, pressure, impact and weight of people after one month]. In: 5th International Research Conference in Psychology, Counseling and Educational Sciences [Internet]. Ahvaz: Azad University; 2018. [Persian]
33. Haji Rostam A. Compilation of self-compassion-based mindfulness package and comparing its effectiveness with mindfulness-based cognitive therapy package on body image dissatisfaction, weight self-efficacy, food cravings, emotional eating and body mass in overweight women [PhD dissertation]. [Isfahan, Iran]: Islamic Azad University, Isfahan Branch (Khorasgan); 2020. [Persian]
34. Taherpour M, Sohrabi A, Zemestani M. Effectiveness of compassion-focused therapy on depression, anxiety, stress and weight self-efficacy in patients with eating disorder. Journal of Sabzevar University of Medical Sciences. 2019;26(4):505–13 [Persian] [Article]
35. Gilbert P. Introducing compassion-focused therapy. Adv Psychiatr Treat. 2009;15(3):199–208.
36. Gilbert P. The origins and nature of compassion focused therapy. Br J Clin Psychol. 2014;53(1):6–41. [DOI]
37. Hübinger C. Runoff modelling and assessment of treatment wetland performance using a triangular form based multiple flow algorithm [Thesis for MSc]. [Lund, Sweden]: Lund University; 2019.
38. Jordan CH, Wang W, Donatoni L, Meier BP. Mindful eating: trait and state mindfulness predict healthier eating behavior. Pers Individ Dif. 2014;68:107–11. [DOI]
39. Gilbert D, Waltz J. Mindfulness and health behaviors. Mindfulness. 2010;1(4):227–34. [DOI]
40. Moor KR, Scott AJ, McIntosh WD. Mindful eating and its relationship to body mass index and physical activity among university students. Mindfulness. 2013;4(3):269–74. [DOI]
41. Delavari A, Forouzanfar MH, Alikhani S, Sharifian A, Kelishadi R. First nationwide study of the prevalence of the metabolic syndrome and optimal cutoff points of waist circumference in the Middle East: the national survey of risk factors for noncommunicable diseases of Iran. Diabetes Care. 2009;32(6):1092–7. [DOI]
42. Santonja FJ, Morales A, Villanueva RJ, Cortés JC. Analysing the effect of public health campaigns on reducing excess weight: a modelling approach for the Spanish autonomous region of the community of Valencia. Eval Program Plann. 2012;35(1):34–9. [DOI]
43. Kinge J, Morris S. The impact of childhood obesity on health and health service use: an instrumental variable approach. Health Economics Research Network at the University of Oslo. 2015;2. [DOI]
44. Clark MM, Abrams DB, Niaura RS, Eaton CA, Rossi JS. Self-efficacy in weight management. J Consult Clin Psychol. 1991;59(5):739–44. [DOI]
45. Clark MM, King TK. Eating self-efficacy and weight cycling: a prospective clinical study. Eat Behav. 2000;1(1):47–52. [DOI]
46. Navidian A, Abedi M, Baghban I, Fatehizadeh M, Poursharifi H. Reliability and validity of the weight efficacy lifestyle questionnaire in overweight and obese individuals. Behavioral Sciences. 2009;3(3):217–22. [Persian]
47. Keshavarz A. Moghayeseye asar bakhshiye darman shenakhti-raftari, rezhim darmani va darman tarkibi bara shakhes toodeye badani (BMI), khodkaramadi vazn, behzisti zehni, ezzat nafs, aadat ghazaei va mizan oad dar moraje’eine mobtala be chaghi [Comparison of the effectiveness of cognitive-behavioral therapy, diet therapy and combined therapy on body mass index (BMI), weight self-efficacy, mental well-being, self-esteem, eating habits and relapse rate in obese patients] [PhD dissertation]. [Isfahan, Iran]: Faculty of Educational Sciences and Psychiatry, University of Isfahan; 2012. [Persian]
48. Babaei S, Khodapnahi MK, Sedghpour B. Reva sazi va barrasi etebare azmoon bazkhord khordan [Validating and investigating reliability of the eating attitude test]. Journal of Behavioral Sciences. 2007;1(1):61–8. [Persian]
49. Meule A, Hermann T, Kubler A. A short version of the Food Cravings Questionnaire-Trait: the FCQ-T-reduced. Front Psychol. 2014;5:190. [DOI]
50. Vaziri A, Selehi M, Hassani-Abharian P, Shariatirad S, Mahjoub A, Dehjalali R, et al. Psychometric properties of the shortened Farsi version of the Food Cravings Questionnaire-Trait. East Mediterr Health J. 2022;28(1):41–9. [DOI]
51. Yavari F, Aghaei A, Golparvar M. The effectiveness of “emotionally focused -meta cognitive couple therapy” and “mindfulness-based cognitive therapy” on the psychological capital of couples with hyperactive children. Journal of Health Promotion Management 2019;8(3):35–45 [Persian] [Article]
52. Kabat-Zinn J. Indra's net at work: the mainstreaming of Dharma practice in society. In: Watson G, Batchelor S, Claxton G; editors. The psychology of awakening: Buddhism, science, and our day-to-day lives. Samuel Weiser; 2000, pp. 225-249
53. Hormes JM, Rozin P. Does “craving” carve nature at the joints? absence of a synonym for craving in many languages. Addict Behav. 2010;35(5):459–63. [DOI]
54. Myers CA, Martin CK, Apolzan JW. Food cravings and body weight: a conditioning response. Curr Opin Endocrinol Diabetes Obes. 2018;25(5):298–302. [DOI]
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
