مجله مطالعات ناتوانی (علمی- پژوهشی)

چکیده
زمینه و هدف: انجام پژوهش‌هایی که مداخلات اثربخش بر بهبود وضعیت بیماران مبتلا به ایدز را بررسی کند، ازجمله ضروریات تحقیقات امروزی است؛ بنابراین مطالعهٔ حاضر با هدف تعیین کارآمدی درمان مبتنی‌بر پذیرش و تعهد بر بهبود بهزیستی روان‌شناختی و امید به زندگی و انعطاف‌پذیری روان‌شناختی افراد مبتلا به نشانگان نقص ایمنی صورت گرفت.
روش‌بررسی: روش پژوهش نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون همراه با گروه گواه و دورۀ پیگیری سه‌ماهه بود. جامعهٔ آماری را زنان و مردان مبتلا به نشانگان نقص سیستم ایمنی تشکیل دادند که در سال ۱۳۹۸ در سازمان انتقال خون شهر تهران پروندهٔ فعال داشتند و دارای شرایط ورود به مطالعه بودند. از میان این افراد، ۳۴ نفر به‌روش هدفمند و به‌صورت داوطلبانه انتخاب شدند و به‌طور تصادفی در دو گروه درمان مبتنی‌بر پذیرش و تعهد و گواه قرار گرفتند. در روند انجام پژوهش، دو نفر از گروه مداخله و دو نفر از گروه گواه حذف شدند. شرکت‌کنندگان با مقیاس بهزیستی روان‌شناختی (ریف و کیز، ۱۹۹۵) و مقیاس امید به زندگی (اشنایدر و همکاران، ۱۹۹۱) و نسخهٔ دوم پرسش‌نامهٔ پذیرش و عمل (بوند و همکاران، ۲۰۱۱) ارزیابی شدند. تجزیه‌وتحلیل داده‌ها با استفاده از آمار توصیفی و آمار استنباطی (آزمون تحلیل واریانس با اندازه‌گیری مکرر) در نرم‌افزار SPSS نسخهٔ ۲۰ در سطح معناداری ۰٫۰۵ صورت گرفت.
یافته‌ها: نتایج نشان داد، بین نمره‌های سه مرحلۀ زمانی در دو گروه در متغیرهای امید به زندگی و انعطاف‌پذیری روان‌شناختی و بهزیستی روان‌شناختی تفاوت معناداری وجود داشت (۰٫۰۰۱>p). در متغیرهای مذکور بین سه مرحلۀ زمانی تفاوت معناداری مشاهده شد (۰٫۰۰۱>p). همچنین بررسی کلی تفاوت دو گروه نشان‌دهندهٔ معناداربودن تفاوت بین گروه‌ها در متغیرهای بهزیستی روان‌شناختی (۰٫۰۰۱>p) و امید به زندگی (۰٫۰۰۱>p) و انعطاف‌پذیری روان‌شناختی (۰٫۰۲۹=p) بود.
نتیجه‌گیری: براساس نتایج پژوهش، درمان مبتنی‌بر پذیرش و تعهد باعث بهبود بهزیستی روان‌شناختی و امید به زندگی و انعطاف‌پذیری روان‌شناختی در افراد مبتلا به نشانگان نقص ایمنی می‌شود.