مجله مطالعات ناتوانی (علمی- پژوهشی)

چکیده
زمینه و هدف: منارک به‌عنوان بارزه‌ای رشدی، مهم‌ترین مشخصهٔ بلوغ دختران نوجوان به‌شمار می‌رود که با تغییرات روانی و اجتماعی همراه است. پژوهش حاضر به‌منظور بررسی سن منارک و ارتباط آن با وضعیت اقتصادی-اجتماعی در بین دختران دانش‌آموز ۱۰تا۱۶ساله در تهران انجام شد.
روش‌بررسی: پژوهش حاضر، مقطعی و از نوع توصیفی‌همبستگی بود. جامعهٔ آماری را تمامی دانش‌آموزان ۱۰تا۱۶سالهٔ شهر تهران در سال تحصیلی ۹۹-۱۳۹۸ تشکیل دادند. از بین آن‌ها ۲۳۰۲ نفر به‌عنوان نمونه از مناطق آموزش‌و‌پرورش به‌صورت خوشه‌ای تصادفی انتخاب شدند و ۲۱۵۲ دانش‌آموز به پرسش‌نامه‌ها به‌طور کامل پاسخ دادند. اطلاعات پژوهش حاضر توسط پرسش‌نامهٔ محقق‌ساخته شامل اطلاعات فردی، وضعیت اقتصادی-اجتماعی (تحصیلات والدین، میزان درآمد، سطح اقتصادی-اجتماعی خانواده)، سوابق ورزشی، وضعیت منارک و سن رخ‌دادن آن، به‌منظور بررسی ارتباط بین سن منارک با وضعیت اقتصادی-اجتماعی جمع‌آوری شد. تحلیل داده‌ها با استفاده از ضریب همبستگی اسپیرمن، تحلیل رگرسیون خطی ساده و تحلیل رگرسیون خطی چندگانه در سطح معناداری کمتر از ۰٫۰۵ ازطریق نرم‌افزار SPSS نسخهٔ ۲۳ انجام گرفت.
یافته‌ها: از بین ۲۱۵۲ دختر واجد شرایط ۱۴۴۶ نفر (۶۷٫۲درصد) به منارک رسیده بودند. میانگین سن منارک ۱٫۰۷±۱۲٫۰۹ سال بود. براساس نتایج ضریب همبستگی، سطح تحصیلات مادر (۰٫۰۴۱=p) و سطح تحصیلات پدر (۰٫۰۴۳=p) رابطهٔ معناداری با سن منارک دختران داشتند. مدل رگرسیون چندگانه از بین متغیرهایی که با سن منارک ارتباط داشتند، تنها متغیر سطح تحصیلات پدر را به‌عنوان مهم‌ترین متغیر پیش‌بین معرفی کرد که دارای بیشترین همبستگی با سن منارک بود. براساس نتایج ضریب بتای استاندارد، بین هر دو متغیر سن منارک و سطح تحصیلات پدر ارتباط منفی و معنادار وجود داشت (۰٫۰۲۵=p، ۰٫۰۶۵-=Beta).
نتیجه‌گیری: میانگین سن منارک در این پژوهش درمقایسه با مطالعات گذشته در دختران تهرانی کاهش داشته است. همچنین سطح تحصیلات والدین به‌خصوص سطح تحصیلات پدر می‌تواند از نظر مهیاکردن شرایط مساعد زندگی در زمان وقوع منارک نقش مهمی ایفا کند.