مجله مطالعات ناتوانی (علمی- پژوهشی)

زمینه و هدف: بیماری افسردگی یکی از بیماری‌های شایع و مزمن در میان اقشار مختلف مردم است که میزان همبودی زیادی با سایر اختلالات روانی دارد. هدف این پژوهش، بررسی مدل‌سازی روابط ساختاری سازمان‌یافتگی شخصیت و روابط موضوعی با سوگیری تفسیری با میانجیگری فراهیجانات و حساسیت پردازش حسی در دانشجویان افسرده بود.
روش‌بررسی: این پژوهش تحلیلی‌همبستگی به‌روش مدل‌سازی معادلات ساختاری بود. جامعهٔ آماری پژوهش را دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارومیه در سال تحصیلی ۱۳۹۸-۹۹ تشکیل دادند. حجم نمونه دویست نفر بود که به‌شیوهٔ نمونه‏گیری دردسترس انتخاب‌ شدند. آزمودنی‌ها به سیاههٔ تجدیدنظرشدهٔ افسردگی بک (بک و همکاران، ۱۹۸۸)، سیاههٔ سازمان‌یافتگی شخصیت (لنزنوگر و همکاران، ۲۰۰۱)، مقیاس روابط موضوعی بل (بل و همکاران، ۱۹۸۶)، آزمون سناریوهای مبهم برای افسردگی (برنا و همکاران، ۲۰۱۱)، مقیاس فراهیجان (میتمانسگروبر و همکاران، ۲۰۰۹) و مقیاس شخصی با حساسیت حسی بالا (آرون و آرون، ۱۹۹۷) پاسخ دادند. سپس الگوی پیشنهادی ازطریق مدل‌سازی معادلات ساختاری با استفاده از نرم‌افزارهای SPSS نسخهٔ ۲۴ و AMOS نسخهٔ ۲۴ تحلیل شد.
یافته‌ها: نتایج نشان داد، مسیرهای مستقیم بین سازمان‌یافتگی شخصیت (۰٫۴۵۷-=β، ۰٫۰۱۲=p)، روابط موضوعی (۰٫۰۹۸-=β، ۰٫۰۰۸=p)، فراهیجانات (۰٫۳۳۶-=β، ۰٫۰۰۱>p) و حساسیت پردازش (۰٫۲۰۵-=β، ۰٫۰۰۱>p) با سوگیری تفسیری معنادار بود؛ همچنین اثرات غیرمستقیم سازمان‌یافتگی شخصیت، روابط موضوعی ازطریق نقش میانجی فراهیجانات و حساسیت پردازش بر سوگیری تفسیری معنادار بود (۰٫۰۵>p). شاخص‌های نکویی برازش از برازش مطلوب الگوی پژوهش با داده‌های گردآوری‌شده حمایت کردند (۲٫۴۸۸=X²/df، ۰٫۹۱۱=NFI، ۰٫۹۰۷=GFI، ۰٫۹۱۳=IFI، ۰٫۹۰۱=AGFI، ۰٫۹۰۸=CFI، ۰٫۰۶۳=RMSEA).
نتیجه‌گیری: براساس یافته‌های پژوهش، نتیجه گرفته می‌شود که فراهیجانات و حساسیت پردازش حسی در رابطهٔ میان سازمان‌یافتگی شخصیت و روابط موضوعی با سوگیری تفسیری افراد افسرده نقش واسطه‌گر دارند. همچنین مدل ساختاری پژوهش برازش مطلوب و پذیرفتنی با داده‌های پژوهشی دارد و این گام مهمی درجهت شناخت عوامل مؤثر بر سوگیری تفسیری در دانشجویان افسرده است.