مجله مطالعات ناتوانی (علمی- پژوهشی)

چکیده
زمینه و هدف: والدین کودکان مبتلا به اختلال طیف اتیسم با چالش‌هایی مواجه‌ هستند که ممکن است بر روابط زوجینی آن‌ها تأثیر بگذارد. هدف از مطالعهٔ حاضر بررسی مؤلفه‌های تأثیرگذار بر رضامندی زوجیت در والدین کودکان مبتلا به اختلال طیف اتیسم بود.
روش‌بررسی: پژوهش حاضر از نوع مروری نظام‌مند بود. روش‌شناسی آن مبتنی‌بر گردآوری، طبقه‌بندی و خلاصه‌کردن یافته‌های مقالات علمی‌پژوهشی مرتبط با رضامندی از زوجیت در خانواده‌های دارای کودک اختلال طیف اتیسم، انجام‌شده در سال‌های ۱۹۸۰تا۲۰۲۱ میلادی بود که از پایگاه‌های اطلاعاتی داخلی و خارجی جمع‌آوری شدند. کلیدواژه‌های «رضامندی»، «زوجیت» و «کودک مبتلا به اختلال طیف اتیسم» مدنظر قرار گرفت. پایگاه‌ اطلاعاتی داخلی شامل SID و پایگاه‌های اطلاعاتی خارجی شامل CINAHL، PsycINFO، Scopus، Medline، Embase، Informit، Proquest، Sage Journals، AMED، Pubmed، OT Seeker و Google Scholar بود. در جست‌وجوی اولیه، انتخاب ۸۷ مقاله انجام پذیرفت که ۵۴ مقاله به‌دلیل تناسب‌نداشتن با موضوع اختلال طیف اتیسم حذف شد. در ادامه سه مقاله به‌علت تکراری‌بودن در چند پایگاه اطلاعاتی و هشت مقاله به‌دلیل مروری‌بودن حذف شد. درنهایت انتخاب ۲۲ مقاله صورت گرفت.
یافته‌ها: نتایج نشان داد، زوجین دارای کودک مبتلا به اختلال طیف اتیسم، رضامندی زوجیت کمتری درمقایسه با زوجین دارای کودک عادی دارند؛ همچنین رفتارهای چالش‌زای کودک، استرس والدین و بهزیستی روان‌شناختی ضعیف، عوامل خطرآفرین برای رابطۀ زناشویی و ارزیابی شناختی مثبت و حمایت اجتماعی به‌عنوان عوامل محافظتی رابطۀ زناشویی در مقالات در نظر گرفته می‌شوند.
نتیجه‌گیری: براساس یافتهٔ کلی این بررسی نظام‌مند، زوجین دارای کودک مبتلا به طیف اتیسم درمقایسه با زوج‌های دارای فرزندان بدون معلولیت، درمعرض رضامندی زوجیت کمتری قرار دارند؛ بنابراین می‌توان گفت، زوج‌های دارای کودک مبتلا به اختلال طیف اتیسم نیازمند حمایت‌های اجتماعی برای حفظ رضامندی زوجیت خود هستند.