زمینه و هدف: دیدگاه فراتشخیصی نسبت به تفکر منفی تکراری مدعی است که انواع تفکر منفی تکراری بواسطه فرایندهای مشابهی مشخص می گردند که قابلیت کاربست در انواع محتواهای وابسته به اختلالات خاص را دارد. هدف مطالعه حاضر بررسی تاثیر برنامه مداخله بر مبنای این مقوله های مشابه در بین سه دسته از اختلالات روان شناختی بود.
روش بررسی: مقوله ها از طریق روش شناسی نظریه زمینه ای به دست آمدند، و بر مبنای ابعاد اصلی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد، برنامه مداخله ای تدوین گشت. سپس اثربخشی برنامه درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد متمرکز بر تفکر منفی تکراری به صورت فردی و طی 4 جلسه، بر کاهش میزان تفکر منفی تکراری و اختلالات افسردگی، اضطراب و وسواس فکری – عملی بررسی گردید. 6 بیمار مبتلا به اختلالات در پژوهش شرکت کردند. جهت جمع آوری داده ها از آزمون های افسردگی بک، اضطراب بک، مقیاس وسواس فکری – عملی ییل – براون و پرسشنامه افکار تکرارشونده 10 سوالی استفاده گردید. جهت تحلیل نتایج از طرح تک آزمودنی خط پایه چندگانه بهره گرفته شد.
یافتهها: نتایج نشان داد که مداخله سبب کاهش تفکر منفی تکراری، علائم افسردگی و اضطراب شده است. اما نشانگان وسواس فکری – عملی به طور معناداری کاهش نیافت.
نتیجهگیری: با توجه به نتایج به دست آمده، توصیه میشود درمان گران برای کاهش افکار منفی تکرارشونده و از این طریق،کاهش علائم مختص هر دسته از اختلالات از برنامه مداخله مبتنی بر پذیرش و تعهد متمرکز بر تفکر منفی تکراری استفاده کنند.