چکیده
زمینه و هدف: در پژوهشهای پیشین به اختلال کارکردهای اجرایی در افراد افسرده اشاره شده است؛ اما یافتهها در ارتباط با نقش شدت افسردگی بر شدت اختلال در کارکردهای اجرایی ضدونقیض است. هدف پژوهش حاضر، مقایسهٔ اختلال در کارکردهای اجرایی (بازداری، تغییر جهت، بهروزرسانی اطلاعات) در گروههای افسردهٔ بستری، افسردهٔ سرپایی، افسردهٔ سابکلینیکال و گواه بود.
روشبررسی: روش مطالعه از نوع علّیمقایسهای بود. از جامعۀ آماری بیماران افسردهٔ بستری در سال ۱۴۰۰ مراجعهکننده به بیمارستان روانپزشکی شهید بهشتی شهر زنجان، نمونهای به حجم ۴۶ نفر و از جامعۀ آماری بیماران افسردهٔ سرپایی مراجعهکننده به درمانگاه بیمارستان، نمونهای به حجم ۶۸ نفر بهشیوهٔ دردسترس انتخاب شدند. همچنین از جمعیت عادی شهر زنجان در سال ۱۴۰۰، انتخاب ۶۵ و ۶۶ نفر بهروش نمونهگیری دردسترس صورت گرفت و بهترتیب در گروههای سابکلینیکال و گواه قرار گرفتند. ابزارهای سنجش تحقیق شامل پرسشنامۀ افسردگی بک-ویرایش دوم (بک و همکاران، ۱۹۹۶)، مصاحبهٔ ساختاریافتهٔ بالینی برای اختلالهای DSM-5 (فرست و همکاران، ۲۰۱۶)، آزمون رایانهای رنگ-حرف استروپ (استروپ، ۱۹۳۵)، آزمون رایانهای دستهبندی کارتهای ویسکانسین (گرانت و برک، ۱۹۴۸) و آزمون رایانهای N تعداد به عقب (کرچنر، ۱۹۵۸) بود. برای تجزیهوتحلیل دادهها از شاخصهای آمار توصیفی، آزمون خیدو، آزمون کروسکال-والیس، آزمون تحلیل کوواریانس چندمتغیری (مانکوا)، آزمون تحلیل کوواریانس (آنکوا) و آزمون تعقیبی حداقل تفاوت معنادار (LSD) در نسخهٔ ۲۳ نرمافزار SPSS استفاده شد. سطح معناداری آزمونها ۰٫۰۵ بود.
یافتهها: بین گروههای افسردهٔ بستری و افسردهٔ سرپایی با گروه گواه در شاخص زمان پاسخگویی ناهمخوان (۰٫۰۰۱>p)، بین هر سه گروه افسرده و گروه گواه در شاخصهای تعداد طبقات شناساییشده و خطای درجاماندگی (۰٫۰۵>p) و بین گروه افسردهٔ بستری و گروه گواه در شاخصهای پاسخ صحیح و میانگین زمان پاسخگویی (۰٫۰۰۱>p)، تفاوت معناداری وجود داشت.
نتیجهگیری: گروههای افسرده در هر سه مؤلفۀ کارکردهای اجرایی عملکرد ضعیفتری درمقایسه با گروه گواه نشان میدهند؛ همچنین علاوهبر اینکه کارکردهای اجرایی در افراد افسرده دچار آسیب شده است، در افراد با علائم شدیدتر افسردگی، کارکردهای اجرایی بهطور بارزی عملکرد ضعیفتری دارند.
بازنشر اطلاعات | |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |