1- اردبیل- دانشگاه ازاد
چکیده: (620 مشاهده)
زمینه و هدف: نوجوانی از حساسترین و مهمترین دوران زندگی هر فرد است. بی سرپرستی اشاره به فقدان رابطه مؤثر نوجوان با والدین دارد که طیف وسیعی از نوجوانان فاقد پدر،نوجوانان خانواده های آواره، نوجوانان شبانه روزی، نوجوانان بی خانمان، نوجوانان و ناتوان از سرپرستی مؤثر نوجون را شامل میگردد. از جمله مصادیق بارز اختلال در سلامت روانی، خودکشی می باشد که یکی از پدیده های دردناکی است که جامعه در دوران نوجوانی با آن مواجه میشود احساس تنهایی هم به عنوان یک عامل سبب شناختی در سلامت عمومی و بهزیستی نوجوانان، پیامدهای آنی و درازمدت جدی بر زندگی افراد دارد که از نظر درمانگران، در بروز بسیاری از اختلالات روانی و ناهنجاری ها ، نقش اساسی دارد بطوریکه عدم توجه به این مهم و حل ناکار آمد آن در افراد ، صدمات جبران ناپذبری بخصوص در حوزه روحی، روانی و عاطفی را به همراه خواهد داشت. خودشکوفایی هم الگوی چگونگی رفتار شخص برای رسیدن به شادی، سلامت و کنش وری سالم و بهنجار است. میزان آگاهی فرد نسبت به خویشتن، نقش مهمی در رهایی از احساس تنهایی واختلالات روانشناختی دارد که در این باره درمان شناختی ذهن آگاهی میتواند بر آنها موثر باشد. بنابراین هدف مطالعه حاضر بررسی اثربخشی درمانگری شناختی مبتنی بر ذهن آگاهی بر میزان خودشکوفایی، احساس تنهایی و گرایش به خودکشی نوجوانان پسر بی سرپرست بود.
روش بررسی : روش پژوهش حاضر از نوع نیمه آزمایشی (طرح پیش¬آزمون- پس¬آزمون با گروه گواه) بود. جامعه آماری شامل تمامی نوجوانان پسر بی سرپرست به تعداد 213 نفر بودند به منظور انتخاب نمونه تحقیق از روش نمونه گیری تصادفی استفاده شده است . و تعداد 30 نفر از افراد واجد شرایط داوطلب در دوگروه آزمایش و گواه (هر گروه 15 نفر) جای د هی شدند. بعد از اجرای پیش آزمون، مداخلات ذهن آگاهی بر اساس راهنمای کتابشناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی ،سیگال و همکاران(2018)، در ده جلسه 60 دقیقه ای اجرا و در انتهای جلسات پسآزمون گرفته شد. . برای جمعآوری دادهها از پرسشنامه خودشکوفایی(اسماعیل خانی و همکاران،1380) ، احساس تنهایی (راسل و همکاران،1980) و گرایش به خودکشی(بک، 1991) استفاده شد. ملاکهای ورود به پژوهش شامل؛ احساس تنهایی و گرایش به خودکشی بالا بر اساس نمرات پیش آزمون، نوجوان رده سنی 13 تا 19 سال، بومی شهرستان گرمی بودن ، عدم ابتلا به بیماریهای روانی ، عدم ابتلا به بیماریهای جسمانی، تمایل داوطلبانه به شرکت در مطالعه، داشتن سواد کافی خواندن و نوشتن جهت تکمیل پرسشنامه ها، توان ارتباط کلامی و رضایت آگاهانه سرپرست و معیارهای خروج از پژوهش نیز شرکت همزمان در رواندرمانی دیگر، غیبت بیش از سه جلسه ، در نظر گرفته شد .دادهها با استفاده از نرم افزار spss22 و تحلیل کواریانس در سطح معناداری 05/0 تجزیه و تحلیل شدند.
یافته ها : نتایج نشان داد که بین میانگین نمرات پس آزمون گروههای گواه و آزمایش در متغیر خودشکوفایی تفاوت معناداری مشاهده نشد..اما میانگین نمرات متغیرهای احساس تنهایی و گرایش به خودکشی به ترتیب با (008/0 =p) و (001/0 >p) در پس آزمون نسبت به پیش آزمون با کاهش روبرو بوده است که بیانگر اثربخشی مداخله ذهن آگاهی بر احساس تنهایی و گرایش به خودکشی بود.
نتیجهگیری : بر اساس یافته ها، برنامه آموزشی درمانگری شناختی مبتنی بر ذهن آگاهی علیرغم اثربخش نبودن در خودشکوفایی، می تواند در درمان و کاهش میزان احساس تنهایی و گرایش به خود کشی در افراد موثر باشد.
نوع مطالعه:
مقاله پژوهشی اصیل |
موضوع مقاله:
روانشناسی