BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
URL: http://jdisabilstud.org/article-1-3054-fa.html
2- استادیار، گروه روانشناسی، واحد نجف‌آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف‌آباد، ایران
چکیده
زمینه و هدف: سندرم خستگی مزمن، اختلالی پیچیده و ناتوان‌کننده است که ازجمله علت‌های مهم بروز این سندرم، تجربهٔ خشونت ازجانب شریک زندگی است. هدف پژوهش حاضر، مقایسهٔ اثربخشی درمان پذیرش و تعهد مبتنی‌بر شفقت به خود و طرح‌واره‌درمانی بر استرس ادراک‌شده در زنان مبتلا به سندرم خستگی مزمن و آسیب‌دیده از خشونت شریک زندگی بود.
روش‌بررسی: روش پژوهش، نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون و پیگیری همراه با گروه کنترل بود. جامعهٔ آماری پژوهش را تمامی زنان مبتلا به خستگی مزمن شهر تهران در سال ۱۴۰۱-۱۴۰۰ تشکیل دادند. باتوجه به معیارهای ورود، شصت نفر از داوطلبان واجد شرایط وارد مطالعه شدند و به‌طور تصادفی در دو گروه مداخله و یک گروه کنترل (هر گروه بیست نفر) قرار گرفتند. برای یک گروه آزمایش در هشت جلسه درمان پذیرش و تعهد مبتنی‌بر شفقت به خود و برای گروه آزمایش دیگر در دوازده جلسه طرح‌واره‌درمانی ارائه شد؛ اما گروه کنترل هیچ مداخله‌ای دریافت نکرد. ابزارهای پژوهش، مقیاس استرس ادراک‌شده (کوهن و همکاران، ۱۹۸۳) و پرسش‌نامهٔ سندرم خستگی مزمن (جیسون و همکاران، ۲۰۱۱) و مقیاس تجدیدنظرشدۀ تاکتیک‌های حل تعارض (استراس و داگلاس، ۲۰۰۴) بود. تحلیل داده‌ها با استفاده از آزمون تحلیل واریانس با اندازه‌گیری مکرر و آزمون تعقیبی بونفرونی در نرم‌افزار SPSS نسخهٔ ۲۳ در سطح معنا‌داری ۰٫۰۵ صورت گرفت.
یافته‌ها: اثر زمان و اثر تعاملی زمان و گروه بر متغیر استرس ادراک‌شده معنادار بود (۰٫۰۰۱>p)؛ اما اثر گروه معنادار نبود (۰٫۰۹۱=p). در گروه‌های مداخله، تفاوت بین میانگین نمرات متغیر مذکور در پیش‌آزمون با پس‌آزمون و پیگیری معنادار بود (۰٫۰۰۱>p)؛ اما تفاوت بین میانگین نمرات متغیر مذکور در پس‌آزمون با پیگیری معنادار نبود که ماندگاری تأثیر درمان‌های مذکور را در مرحلۀ پیگیری نشان داد (۰٫۰۵<p).
نتیجه‌گیری: براساس نتایج پژوهش، از طرح‌واره‌درمانی و درمان پذیرش و تعهد مبتنی‌بر شفقت به خود می‌توان به‌عنوان روش‌هایی کارآمد برای کاهش استرس ادراک‌شده در زنان مبتلا به سندرم خستگی مزمن و آسیب‌دیده از خشونت شریک زندگی استفاده کرد.
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
