مقالات در دست انتشار
برگشت به فهرست مقالات |
برگشت به فهرست نسخه ها
محمدتقی خیرخواه1 
، ستاره مختاری1 ، فاطمه باکوئی1 ، شهریار غریب‌زاده*1 ، حسن عشایری2
، ستاره مختاری1 ، فاطمه باکوئی1 ، شهریار غریب‌زاده*1 ، حسن عشایری2
1- پژوهشکده علوم شناختی و مغز، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
2- دانشکده علوم توانبخشی، دانشگاه علوم پزشکی ایران، تهران، ایران
2- دانشکده علوم توانبخشی، دانشگاه علوم پزشکی ایران، تهران، ایران
چکیده: (506 مشاهده)
زمینه و هدف: نظریه بار ادراکی در تلاش است تا با ارائه‌ی یک مدل پیوندی، هم‌نهاده‌ای از دو رویکرد پردازش مقدّم و مؤخّر توجه ارائه کند. بر این اساس این بار ادراکی تکلیف است که تعیین می‌کند انتخاب در فرآیند توجه بدوا صورت گیرد یا بعدا. نظریه‌ی بار ادراکی در صورت قوی خود توضیحی است بر کنترل توجهی. در مطالعه‌ی حاضر نزدیک به سه دهه از تلاش‌ها پیرامون تکرار و نقد نظریه‌ی بار ادراکی و کاربردهای برخاسته از آن در زمینه‌های بالینی و زندگی روزمره مرور شد.
روش بررسی: به منظور دستیابی به اسناد، یک جست‌وجوی غیرسیستماتیک در پایگاه‌های داده شامل ScienceDirect، PubMed و PsycINFO و با کلیدواژه‌های مرتبط نظیر "بار ادراکی"، "کنترل توجهی"، "توجه انتخابی"، "دشواری تکلیف"، "آسیب‌شناسی روانی"، "اعتیاد"، "درد"، "تغذیه" و "زندگی روزمره" انجام شد و اهم اسناد شامل اسناد مروری، نظری، روش تحقیق و پژوهشی نمایه شده در بین سال‌های 2000 تا 2023 میلادی استخراج شد. از اسناد مروری و نظری به منظور پرداختن به نگرانی‌های مفهومی و روش‌شناختی و همچنین توضیحات جایگزین برای نظریه و از اسناد پژوهشی برای شناسایی دلالت‌های عملی نظریه بار ادراکی در حوزه‌هایی مانند آسیب‌شناسی روانی، ادراک درد، رفتار اعتیاد و دیگر حوزه‌ها استفاده شد.
یافته‌ها: در نتیجه‌ی مرور حاضر کاربردهای اصلی نظریه بار ادراکی در شرایط مرتبط با آسیب‌شناسی روانی و زندگی روزمره استخراج، نگرانی‌های مفهومی و روش‌شناختی مرتبط با صورت قوی نظریه شناسایی و توضیحات نظری جایگزین توصیف شد.
نتیجه‌گیری: یافته‌های مطالعه حکایت از هم‌بخشی نظری گسترده بار ادراکی با طیف گسترده‌ای از زمینه‌های بالینی و مرتبط با زندگی روزمره داشت. با این حال نمی‌توان صورت قوی نظریه را از ایرادات مفهومی و روش‌شناختی خالی دانست. چنین نتیجه‌گیری می‌شود که نظریه بار ادراکی ضمن کارا بودن در مطالعه سازوکارهای توجهی در شرایط خارج از آزمایشگاه، لازم است که با در نظر گرفتن نگرانی‌های موجود و توضیحات رقیب، به کار گرفته شود.
روش بررسی: به منظور دستیابی به اسناد، یک جست‌وجوی غیرسیستماتیک در پایگاه‌های داده شامل ScienceDirect، PubMed و PsycINFO و با کلیدواژه‌های مرتبط نظیر "بار ادراکی"، "کنترل توجهی"، "توجه انتخابی"، "دشواری تکلیف"، "آسیب‌شناسی روانی"، "اعتیاد"، "درد"، "تغذیه" و "زندگی روزمره" انجام شد و اهم اسناد شامل اسناد مروری، نظری، روش تحقیق و پژوهشی نمایه شده در بین سال‌های 2000 تا 2023 میلادی استخراج شد. از اسناد مروری و نظری به منظور پرداختن به نگرانی‌های مفهومی و روش‌شناختی و همچنین توضیحات جایگزین برای نظریه و از اسناد پژوهشی برای شناسایی دلالت‌های عملی نظریه بار ادراکی در حوزه‌هایی مانند آسیب‌شناسی روانی، ادراک درد، رفتار اعتیاد و دیگر حوزه‌ها استفاده شد.
یافته‌ها: در نتیجه‌ی مرور حاضر کاربردهای اصلی نظریه بار ادراکی در شرایط مرتبط با آسیب‌شناسی روانی و زندگی روزمره استخراج، نگرانی‌های مفهومی و روش‌شناختی مرتبط با صورت قوی نظریه شناسایی و توضیحات نظری جایگزین توصیف شد.
نتیجه‌گیری: یافته‌های مطالعه حکایت از هم‌بخشی نظری گسترده بار ادراکی با طیف گسترده‌ای از زمینه‌های بالینی و مرتبط با زندگی روزمره داشت. با این حال نمی‌توان صورت قوی نظریه را از ایرادات مفهومی و روش‌شناختی خالی دانست. چنین نتیجه‌گیری می‌شود که نظریه بار ادراکی ضمن کارا بودن در مطالعه سازوکارهای توجهی در شرایط خارج از آزمایشگاه، لازم است که با در نظر گرفتن نگرانی‌های موجود و توضیحات رقیب، به کار گرفته شود.
نوع مطالعه: مقاله مروری کامل |
موضوع مقاله:
روانشناسی
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
