مجله مطالعات ناتوانی (علمی- پژوهشی)

هدف: هدف پژوهش حاضر پیش‏بینی مهارت‏های فراشناختی (برنامه‏ریزی، مرور ذهنی، کنترل و نظارت، ارزشیابی و سازمان‌دهی) براساس الگوهای ارتباطی خانواده در دانش‌آموزان بااختلال یادگیری ویژه است.
روش‌بررسی: روش پژوهش از نوع همبستگی بود. شرکت‏کنندگان پژوهش ۸۳ نفر از دانش‎آموزان بااختلال‌ یادگیری ویژهٔ شهر شیراز بودند که به‌شیوهٔ نمونه‌گیری دردسترس انتخاب شدند. از پرسشنامهٔ الگوهای ارتباطی خانواده و پرسشنامهٔ مهارت‏های فراشناختی برای سنجش متغیرهای پژوهش استفاده شد. برای تحلیل داده‏ها روش ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندمتغیره به‌روش هم‌زمان به‌کار گرفته شد.
یافته‌ها: یافته‌ها نشان داد بین جهت‎گیری گفت‎وشنود با مهارت برنامه‏ریزی همبستگی منفی و معنادار وجود داشته (۰٫۰۵>p) و بین جهت‎گیری گفت‏وشنود با مهارت‏های مرور ذهنی و کنترل و نظارت و ارزشیابی ارتباط مثبت و معناداری مشاهده شد (۰٫۰۱>p). همچنین، مشخص شد جهت‏گیری همنوایی فقط با مهارت سازمان‌دهی ارتباط مثبت و معناداری دارد (۰٫۰۱>p). یافته‌ها نشان داد مهارت‏های مرورذهنی و کنترل و نظارت و ارزشیابی ازطریق جهت‏گیری گفت‎وشنود به‌صورت مثبت و معنادار (۰٫۰۰۱>p) و درمقابل، برنامه ‏ریزی به‌صورت منفی و معنادار براساس جهت‏گیری گفت‎وشنود پیش‏بینی شد (۰٫۰۱>p). همچنین مشخص شد جهت‎گیری همنوایی نیز فقط قادر است مهارت‎ سازمان‌دهی را به‌طور مثبت و معنادار پیش‏بینی کند (۰٫۰۰۱>p).
نتیجه‌گیری: می‌توان نتیجه گرفت خانواده‏های دانش‌آموزان بااختلال یادگیری ویژه در بسیاری از زمینه‏ها باید به کودکان دارای اختلال‌شان آزادی‌ داده و با گفت‌وگو به حل مشکلات و تعارض‌ها بپردازند. در مواقع محدودی نیز ازطریق جهت‎گیری همنوایی، کودکان بااختلال یادگیری ویژه‌شان را مدیریت کنند.