زمینه و هدف: ﺗﻌﯿﯿﻦ ﻇﺮﻓﯿﺖﻫﺎی رواﻧﯽ کودکان و نوجوانان دارای محدودیت جسمانی در کشف اﺳﺘﻌﺪاد آن‌ها به‌عنوان ورزﺷﮑﺎرانی ﻣﻮفق در آینده بسیار ﻣﻬم اﺳﺖ؛ بنابراین هدف این پژوهش، ارائهٔ مدل استعدادیابی ورزشی کودکان و نوجوانان براساس مهارت‌های روان‌-تنی، شناختی، مقابله‌ای و روانی پایه در آن‌ها بود.
روش‌بررسی: این پژوهش به‌لحاظ هدف، کاربردی بود و به ‌روش آمیخته انجام شد. در بخش کیفی، مصاحبهٔ نیمه‌ساختاریافته با پانزده نفر از خبرگان در حوزهٔ استعدادیابی ورزشی صورت گرفت و پس از رسیدن به اشباع نظری و با روش دلفی ۳۷ مفهوم استخراج شد و درنهایت ۲۱ گویه به تأیید رسید. در مرحلهٔ کمّی، پرسش‌نامهٔ ‌محقق‌ساخته‌ با ۲۱ سؤال (طیف پنج‌ارزشی لیکرت) در حیطهٔ مهارت‌های روان‌شناختی (روان-‌تنی، شناختی، مقابله‌ای، روانی پایه) پس از تأیید با روایی همگرا و پایایی درونی بین ۲۱۰ نفر از متخصصان استعدادیابی ورزشی کودکان و نوجوانان که کفایت نمونه‌گیری آن‌ها با آزمون KMO و بارتلت بررسی شد، به‌صورت هدفمند توزیع و جمع‌آوری ‌شد. بررسی روایی سازه ازطریق تحلیل عاملی تأییدی انجام شد. برای تجزیه‌وتحلیل داده‌‌ها از روش مدل‌سازی معادلات ساختاری و نرم‌‌افزارهای PLS Smart نسخهٔ ۳ و SPSS نسخهٔ ۲۳ در سطح معناداری (۰٫۰۵=α) استفاده شد.
یافته‌ها: نتایج نشان داد، روایی همگرا (۰٫۷۱۴=AVE) و پایایی درونی (۰٫۹۰۹=CR) پرسش‌نامه به تأیید رسید. برپایهٔ تحلیل عاملی تأییدی مشخص شد، سازه‌های مهارت‌های روان‌شناختی در چهار عامل اصلی دسته‌بندی شدند و بر این اساس مهارت‌های روانی پایه (۰٫۰۲۷=p، ۰٫۷۸۷=β)، مهارت‌های روان-تنی (۰٫۰۴۲=p، ۰٫۷۳۴=β)، مهارت‌های شناختی (۰٫۰۳۹=p، ۰٫۶۶۹=β) و مهارت‌های مقابله‌ای (۰٫۰۴۸=p، ۰٫۶۴۱=β)، به‌عنوان شاخص‌های روان‌شناختی در استعدادیابی ورزشی کودکان و نوجوانان دارای محدودیت جسمانی تبیین شدند. باتوجه به مقادیر ۰٫۸۷=AGFI، ۰٫۹۴=GFI، ۰٫۹۷= CFIو ۰٫۰۴۹=RMSEA، مدل از برازش خوبی برخوردار بود.
نتیجه‌گیری: براساس یافته‌های این پژوهش می‌توان از شاخص‌های روان‌شناختی در استعدادیابی ورزشی کودکان و نوجوانان دارای محدودیت جسمانی به‌عنوان معیاری تشخیصی استفاده کرد.