زمینه و هدف: حضور کودک مبتلا به اختلال نارسایی توجه/فزونکنشی در خانواده وظایفی مضاعف بر والدین تحمیل میکند؛ ازاینرو پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی درمان فراشناخت بر استرس والدگری و شفقت به خود مادران کودکان مبتلا به نارسایی توجه/فزونکنشی انجام شد.
روشبررسی: روش پژوهش، نیمهآزمایشی با طرح پیشآزمون، پسآزمون و پیگیری همراه با گروه گواه بود. جامعهٔ پژوهش را تمامی مادران کودکان ۶تا۸ سال مبتلا به نارسایی توجه/فزونکنشی شهرستان فلاورجان استان اصفهان تشکیل دادند که در سال ۱۳۹۸ به مرکز مشاورهٔ آموزشوپرورش فلاورجان مراجعه کردند. سی مادر داوطلب بهصورت دردسترس انتخاب شدند و بهشیوهٔ تصادفی در گروه آزمایش و گروه گواه قرار گرفتند. ابزارهای پژوهش شامل شاخص استرس والدینی (آبیدین، ۱۹۹۰) و مقیاس شفقت به خود (نف، ۲۰۰۳) بود. دادهها با استفاده از آزمونهای تی دو گروه مستقل و یومنویتنی، روش تحلیل واریانس با اندازهگیری مکرر و آزمون تعقیبی بونفرونی در سطح معناداری ۰٫۰۵=α در نرمافزار SPSS نسخهٔ ۲۲ تحلیل شد.
یافتهها: نتایج نشان داد، تأثیر گروه بر نمرات استرس والدگری (۰٫۰۲۸=p) و شفقت به خود (۰٫۰۲۱=p) معنادار بود. تأثیر زمان اندازهگیری بر نمرات استرس والدگری و شفقت به خود معنادار بود (۰٫۰۰۱>p). در متغیر استرس والدگری بین مراحل پیشآزمون با پسآزمون و پیگیری تفاوت معنادار وجود داشت (۰٫۰۰۱>p). در متغیر شفقت به خود بین مرحلهٔ پیشآزمون با مراحل پسآزمون (۰٫۰۲۸=p) و پیگیری (۰٫۰۰۵=p)، تفاوت معنادار مشاهده شد. در متغیر استرس والدگری بین مراحل پسآزمون و پیگیری تفاوت معنادار مشاهده شد (۰٫۰۰۱>p) و در متغیر شفقت به خود بین مراحل مذکور تفاوت معنادار مشاهده نشد (۰٫۱۷۵=p) که حاکی از ماندگاری مداخله در مرحلۀ پیگیریاند.
نتیجهگیری: براساس نتایج پژوهش نتیجه گرفته میشود که درمان فراشناخت موجب کاهش استرس والدگری و ارتقای شفقت به خود مادران میشود؛ ازاینرو درمان مذکور میتواند بهعنوان مداخلهای مؤثر بهمنظور بهبود توانمندیهای روانشناختی مادران کودکان مبتلا به نارسایی توجه/فزونکنشی باشد.
بازنشر اطلاعات | |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |