زمینه و هدف: امروزه برخی پژوهشهای حوزهٔ درمان اختلال نارسایی توجه/فزونکنشی بر درمانهای غیردارویی و رویکردهای خانوادهمحور متمرکز شده است. باتوجه به این مهم، پژوهش حاضر با هدف طراحی برنامهٔ بازیدرمانی شناختی-رفتاری خانوادهمحور برای دانشآموزان با اختلال نارسایی توجه/فزونکنشی و اثربخشی آن بر نشانههای این اختلال انجام شد.
روشبررسی: مطالعهٔ حاضر از نوع مداخلهای با طرح شبهآزمایشی و پیشآزمون و پسآزمون همراه با گروه گواه بود. جامعهٔ آماری این پژوهش را دانشآموزان دورهٔ دوم ابتدایی با نشانههای اختلال نارسایی توجه/فزونکنشی تشکیل دادند. نمونهٔ آماری عبارت بود از ۳۴ دانشآموز پسر با نوع ترکیبی این اختلال که بهصورت دردسترس از دو مدرسه انتخاب شدند. دانشآموزان یکمدرسه بهطور تصادفی در گروه آزمایشی و دانشآموزان مدرسهٔ دیگر بهشکل تصادفی در گروه گواه قرار گرفتند. پس از طراحی برنامهٔ بازیدرمانی توسط پژوهشگر، مادران دانشآموزان گروه آزمایشی هفت جلسه آموزش بازیهای شناختی-رفتاری را دریافت کردند و بهمدت شانزده جلسه در منزل روی فرزند خود اجرا نمودند؛ اما برای گروه گواه هیچ آموزشی ارائه نشد.
یافتهها: نتایج پژوهش نشان داد که برنامهٔ حاضر میتواند نشانههای اختلال نارسایی توجه/فزونکنشی را بهطور معناداری کاهش دهد (۰٫۰۵˂p). این پژوهش همچنین مشخص کرد که تأثیر برنامه در یکدورهٔ سهماهه بهقوت خود باقی مانده است.
نتیجهگیری: باتوجه به یافتههای پژوهش میتوان از برنامهٔ بازیدرمانی شناختی-رفتاری حاضر بهعنوان ابزاری خانوادهمحور برای کاهش علائم اختلال نارسایی توجه/فزونکنشی سود جست.