مجله مطالعات ناتوانی (علمی- پژوهشی)

زمینه و هدف: اختلال اعتیاد به اینترنت، نوعی وابستگی رفتاری است که موجب نقص در عملکرد افراد و بروز اختلالات روانی می‌شود. این پژوهش با هدف بررسی رابطهٔ بین شفقت خود و اعتیاد به اینترنت با میانجیگری راهبردهای مقابله با استرس در دانشجویان انجام گرفت.
روش‌‌بررسی: روش پژوهش حاضر از نوع همبستگی و تحلیل مسیر بود. جامعۀ مطالعه‌شده را دانشجویان دانشگاه تهران، پردیس فارابی قم در سال ۹۸-۱۳۹۷ تشکیل ‌دادند که ۲۳۰ نفر از این دانشجویان به‌روش دردسترس انتخاب شدند؛ اما درمجموع ۲۱۲ پرسش‌نامه بازگردانده شد که اطلاعات آن‌ها تحلیل شد. ابزارهای پژوهش، مقیاس شفقت خود (نف، ۲۰۰۳)، پرسش‌نامۀ اعتیاد به اینترنت (یانگ، ۱۹۹۸) و پرسش‌نامۀ راهبردهای مقابله با موقعیت‌های استرس‌زا (اندلر و پارکر، ۱۹۹۰) بود. برای تحلیل داده‌ها از آزمون ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل مسیر در نرم‌افزارهای SPSS نسخۀ ۲۶ و AMOS نسخۀ ۲۴ استفاده شد. تحلیل‌های آماری در سطح معناداری ۰٫۰۵ انجام گرفت.
یافته‌ها: نتایج تحلیل مسیر نشان داد، ضریب مسیر شفقت خود به راهبرد مقابله‌ای مسئله‌مدار، مثبت و معنادار بود (۰٫۰۰۷=p و ۰٫۴۲=β) و ضریب مسیر شفقت خود به راهبرد مقابله‌ای هیجان‌مدار، منفی و معنادار بود (۰٫۰۰۱=p و ۰٫۶۵-=β). ضریب مسیر راهبرد مقابله‌ای مسئله‌مدار به اعتیاد به اینترنت، منفی و معنادار بود (۰٫۰۰۹=p و ۰٫۳۱-=β) و ضریب مسیر راهبرد مقابله‌ای هیجان‌مدار به اعتیاد به اینترنت، مثبت و معنادار بود (۰٫۰۰۷=p و ۰٫۴۴=β). شفقت خود بر اعتیاد به اینترنت اثر مستقیم نداشت؛ بلکه ضریب مسیر غیرمستقیم شفقت خود ازطریق میانجیگری راهبردهای مقابله‌ای مسئله‌مدار و هیجان‌مدار با اعتیاد به اینترنت، منفی و معنادار بود (۰٫۰۰۶=p و  ۰٫۴۲-=β). مدل نهایی و اصلاح‌شدهٔ تحلیل مسیر از برازش مطلوبی برخوردار بود (۰٫۰۳۸=²χ و ۰٫۸۴=p، ۰٫۹۹=GFI و ۰٫۹۹=CFI و ۰٫۹۸=N و ۰٫۰۰۲=RMSEA).
نتیجه‌گیری: براساس یافته‌های پژوهش نتیجه گرفته می‌شود، شفقت خود، تنها ازطریق راهبردهای مقابله‌ای مسئله‌مدار و هیجان‌مدار می‌تواند بر اعتیاد به اینترنت اثرگذار باشد. توجه به این مکانیزم اثر می‌تواند در مداخلات پیشگیری و درمانی برای اعتیاد به اینترنت مؤثر باشد.