مجله مطالعات ناتوانی (علمی- پژوهشی)

نیلوفر دیرمانچی, سمیه کاظمیان, علی اکبر خسروی بابادی

چکیده
زمینه و هدف: ناباروری، تجربه‌ای استرس‌زا برای زنان تلقی می‌شود. استرس‌های روانی ناشی‌از ناباروری را می‌توان به عوامل مختلفی ازجمله ابهام دربارهٔ علت ناباروری و ابهام طول مدت درمان نسبت داد؛ لذا پژوهش حاضر باهدف بررسی اثربخشی برنامهٔ توانمندسازی روان‌شناختی با محوریت تحمل ابهام مبتنی‌بر تجربهٔ زیستهٔ زنان نابارور در فرایند درمان بر سرسختی روان‌شناختی انجام شد.
روش‌بررسی: در این پژوهش، روش مطالعات تک‌موردی از نوع طرح تک‌آزمودنی A-B به‌کار رفت. از میان زنان مراجعه‌کننده برای درمان ناباروری سه زن نابارور با نمونه‌گیری دردسترس انتخاب شدند. ابزار پژوهش مقیاس سرسختی روان‌شناختی لانگ و گولت (لانگ و همکاران، ۲۰۰۳) بود. اجرای برنامهٔ توانمندسازی روان‌شناختی با محوریت تحمل ابهام به‌منظور افزایش سرسختی روان‌شناختی آنان در نُه جلسهٔ ۴۵‌دقیقه‌ای و یک جلسه پیگیری بعد از یک ماه صورت گرفت. برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها از بازبینی دیداری نمودارها (فراز و فرود متغیر وابسته)، شاخص‌های درصد بهبودی، تغییرپذیری و اندازهٔ اثر استفاده شد.
یافته‌ها: نتایج نشان داد، در مؤلفه‌های سرسختی روان‌شناختی، برای سه آزمودنی پس از درمان، افزایش اتفاق افتاد؛ همچنین درصد بهبودی آزمودنی اول در مؤلفه‌های سرسختی روان‌شناختی بیشتر از آزمودنی‌های دوم و سوم بود. براساس یافته‌ها، اندازهٔ اثر برای سه نفر در مؤلفه‌های کنترل و تعهد و مبارزه‌جویی متغیر سرسختی روان‌شناختی به‌ترتیب ۴٫۵۳ و ۵٫۹۷ و ۷٫۱۶ بود.
نتیجه‌گیری: براساس نتایج پژوهش، برنامهٔ توانمندسازی روان‌شناختی با محوریت تحمل ابهام مبتنی‌بر تجربهٔ زیستهٔ زنان نابارور بر سرسختی روان‌شناختی آن‌ها مؤثر است.

نگار عباسیان, زهرا یوسفی

چکیده
زمینه و هدف: باتوجه‌به اهمیت نقش زنان در روابط زناشویی و تأثیرات مخرب رفتارهای نمایشی بر این روابط، پژوهش حاضر باهدف بررسی اثربخشی درمان غیرفعال‌سازی سبک بر دل‌زدگی زناشویی و تاب‌آوری در بین زنان دارای علائم رفتارهای نمایشی انجام شد.
روش‌بررسی: پژوهش حاضر از نوع نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون همراه با گروه گواه بود. جامعهٔ پژوهش را زنان متأهل دارای علائم رفتارهای نمایشی مراجعه‌کننده به مراکز مشاورهٔ خانوادهٔ اصفهان تشکیل دادند. ازاین‌بین چهل نفر واجد شرایط به‌طور داوطلبانه وارد مطالعه شدند و به‌شیوهٔ تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه (هر گروه بیست نفر) قرار گرفتند. برای جمع‌آوری داده‌ها از مقیاس دل‌زدگی زناشویی (پاینز، ۱۹۹۶) و مقیاس تاب‌آوری کانر-دیویدسون (کانر و دیویدسون، ۲۰۰۳) استفاده شد. گروه آزمایش طی ده جلسهٔ نوددقیقه‌ای درمان غیرفعال‌سازی سبک را دریافت کرد؛ اما برای گروه گواه هیچ مداخله‌ای ارائه نشد. تحلیل داده‌ها با استفاده از تحلیل کوواریانس چندمتغیری (مانکووا) و تحلیل کوواریانس تک‌متغیری (آنکووا) در سطح معناداری ۰٫۰۵ به‌کمک نرم‌افزار SPSS نسخۀ ۲۶ انجام شد.
یافته‌ها: نتایج نشان داد، آموزش غیرفعال‌سازی سبک باعث کاهش معنادار دل‌زدگی زناشویی (۰٫۰۰۱>p) و افزایش تاب‌آوری (۰٫۰۰۹=p) در زنان دارای علائم رفتارهای نمایشی شد. براساس مجذور اتا، ۴۹درصد از تفاوت بین دو گروه در متغیر دل‌زدگی زناشویی مربوط به اجرای درمان غیرفعال‌سازی سبک برای گروه آزمایش بود که با ۹۸درصد توان به‌تأیید رسید. همچنین ۲۱درصد از تفاوت بین دو گروه در متغیر تاب‌آوری مربوط به اجرای درمان غیرفعال‌سازی سبک برای گروه آزمایش بود که با ۸۸درصد توان تأیید شد.
نتیجه‌گیری: براساس یافته‌های پژوهش، درمان غیرفعال‌سازی سبک موجب کاهش دل‌زدگی زناشویی و تقویت تاب‌آوری در بین زنان دارای علائم رفتارهای نمایشی می‌شود.

زهرا محمودی بوکت, پریا سادات صیادی, محسن سعیدمنش

چکیده
زمینه و هدف: اختلال طیف اوتیسم، اختلالی عصبی‌رشدی است که با اختلال درخورتوجه تعامل اجتماعی، اختلال در ارتباطات و الگوهای محدود/تکراری رفتار، علایق و فعالیت‌ها مشخص می‌شود. پژوهش حاضر باهدف بررسی اثربخشی تحریک مستقیم الکتریکی فراجمجمه‌ای مغز بر اضطراب کودکان دارای اختلال طیف اوتیسم با عملکرد بالا انجام شد.
روش‌بررسی: این پژوهش از نوع نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون همراه با گروه گواه بود. از بین کودکان ۸تا۱۲سالهٔ دارای اختلال طیف اوتیسم مراجعه‏کننده به کلینیک‏های توان‌بخشی شهر یزد، سی نفر داوطلب واجد شرایط با روش نمونه‌گیری دردسترس وارد مطالعه شدند. سپس با گمارش تصادفی پانزده نفر در گروه مداخله و پانزده نفر در گروه گواه قرار گرفتند. امتیازات متغیر اضطراب به‌کمک مقیاس اضطراب کودکان اسپنس-نسخهٔ کودکان (اسپنس، ۱۹۹۷) در دو نوبت زمانی قبل و بعد از درمان تحریک مستقیم الکتریکی فراجمجمه‌ای مغز مقایسه شد. تحلیل داده‌ها بااستفاده از نرم‌افزار SPSS نسخهٔ ۱۷ و تحلیل کوواریانس انجام پذیرفت. سطح معناداری آزمون‌ها ۰٫۰۵ بود.
یافته‌ها: تحلیل داده‌ها مشخص کرد، امتیاز متغیر اضطراب در کودکان دارای اختلال طیف اوتیسم در گروه مداخله و بعد از دریافت تحریک مستقیم الکتریکی فراجمجمه‌ای مغز درمقایسه با گروه گواه به‌طور معناداری کاهش پیدا کرد (۰٫۰۰۱>p). اندازهٔ اثر نیز نشان داد، ۶۶درصد از تفاوت بین گروه مداخله و گروه گواه در متغیر اضطراب ناشی‌از اجرای تحریک مستقیم الکتریکی فراجمجمه‌ای مغز بود.
نتیجه‌گیری: براساس نتایج پژوهش، می‌توان از تحریک مستقیم الکتریکی فراجمجمه‌ای مغز به‌عنوان درمانی برای بهبود اضطراب این کودکان استفاده کرد.

فاطمه خراسانی, محسن سعیدمنش

چکیده
زمینه و هدف: مادران دارای کودک کاشت حلزون به‌علت معلولیتی که در فرزند آن‌ها وجود دارد، دارای مشکلات روان‌شناختی متعددی هستند. پژوهش حاضر باهدف بررسی اثربخشی آموزش تنظیم هیجان بر شادکامی مادران دارای کودک کاشت حلزون انجام شد.
روش‌بررسی: این مطالعه از نوع نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون همراه با گروه گواه بود. از بین مادران کودکان با کاشت حلزون مراجعه‏کننده به کلینیک‏های تربیت شنوایی شهر یزد، سی نفر داوطلب واجد شرایط به‌طور دردسترس وارد مطالعه شدند و با گمارش تصادفی پانزده نفر در گروه مداخله و پانزده نفر در گروه گواه قرار گرفتند. امتیازات متغیر شادکامی به‌وسیلهٔ پرسش‌نامهٔ شادکامی آکسفورد (آرگیل و همکاران، ۱۹۸۹) در دو نوبت زمانی قبل و بعد از آموزش تنظیم هیجان مقایسه شد. افراد گروه مداخله طی چهار هفته هشت جلسه آموزش تنظیم هیجان نوددقیقه‌ای را هفته‌ای دوبار به‌شکل گروهی دریافت کردند؛ اما برای گروه گواه درمانی انجام نشد. تحلیل داده‌ها بااستفاده از آزمون تحلیل کوواریانس در سطح معناداری ۰٫۰۵ به‌کمک نرم‌افزار SPSS نسخۀ ۱۷ صورت گرفت.
یافته‌ها: نتایج نشان داد، با تعدیل اثر پیش‌آزمون بین گروه مداخلهٔ دریافت‌کنندهٔ آموزش تنظیم هیجان و گروه گواه بدون هیچ نوع مداخله‌ای، در پس‌آزمون، در میانگین متغیر شادکامی تفاوت معنادار وجود داشت (۰٫۰۰۱>p). نتایج مربوط به اندازهٔ اثر مشخص کرد، ۵۸درصد از تفاوت بین گروه مداخله و گروه گواه در مؤلفهٔ شادکامی ناشی‌از آموزش گروهی تنظیم هیجان بود.
نتیجه‌گیری: نتایج پژوهش مشخص کرد، از آموزش تنظیم هیجان گروهی می‌توان برای بهبود شادکامی در مادران دارای کودک کاشت حلزون استفاده کرد.

محسن عراقی, فرزاد فرهودی

چکیده
زمینه و هدف: بازی‌های رایانه‌‌ای مانند بسیاری از شکل‌های نوین سرگرمی که محبوبیت گسترده‌‌ای یافته، سبب بروز نگرانی‌هایی دربارهٔ اثرهای احتمالی آن بر بازیکنان افراطی شده است. پژوهش حاضر باهدف مقایسهٔ کارکردهای اجرایی و مهارت‌های اجتماعی در نوجوانان وابسته و غیروابسته به بازی‌های رایانه‌ای آنلاین انجام شد.
روش‌بررسی: پژوهش حاضر از نوع علی‌مقایسه‌ای بود. جامعهٔ آماری پژوهش را دانش‌آموزان پایهٔ دهم شهر یزد در سال تحصیلی ۱۴۰۲-۱۴۰۱ تشکیل دادند. افراد نمونه دویست نفر از این دانش‌آموزان (صد دانش‌آموز وابسته به بازی‌های رایانه‌ای و صد دانش‌آموز غیروابسته) بودند که به‌شیوهٔ تصادفی خوشه‌ای انتخاب شدند. ابزارهای جمع‌آوری داده‌ها، آزمون دسته‌بندی کارت‌های ویسکانسین (گرانت و برگ، ۱۹۴۸) و پرسش‌نامهٔ اعتیاد به بازی‌های آنلاین (وانگ و چانگ، ۲۰۰۴) و پرسش‌نامهٔ مهارت‌های اجتماعی ماتسون (ماتسون و همکاران، ۱۹۸۳) بود. داده‌ها با آزمون تی‌ مستقل در نرم‌افزار SPSS نسخهٔ ۲۱ در سطح معناداری ۰٫۰۵ تحلیل شد.
یافته‌ها: نتایج نشان داد، در همهٔ خرده‌مقیاس‌های آزمون دسته‌بندی کارت‌های ویسکانسین شامل تعداد طبقات صحیح (۰٫۰۲۳=p) و خطای درجاماندگی (۰٫۰۰۱>p) و خطای کل (۰٫۰۰۱>p) و همچنین در مهارت‌های اجتماعی (کل) (۰٫۰۰۱>p) و خرده‌مقیاس‌های آن شامل مهارت اجتماعی مناسب (۰٫۰۰۱>p)، جسارت نامناسب (۰٫۰۰۱>p)، تکانشی عمل‌کردن (۰٫۰۰۱>p)، اطمینان به خود داشتن (۰٫۰۰۱>p) و حسادت و گوشه‌گیری (۰٫۰۰۱>p) بین دانش‌آموزان وابسته به بازی‌های رایانه‌ای آنلاین و دانش‌آموزان غیروابسته، تفاوت معنادار وجود داشت.
نتیجه‌گیری: براساس نتایج پژوهش، نوجوانان غیروابسته به بازی‌های رایانه‌ای در کارکردهای اجرایی و مهارت‌های اجتماعی عملکرد بهتری درمقایسه با نوجوانان وابسته دارند. توجه به موضوعات مذکور به متخصصان در این زمینه توصیه می‌شود.

هاشم محبی, نگار آرازشی, بهنام ملکی, مرضیه بلالی

چکیده
زمینه و هدف: روش‌های مداخله‌ای متعددی برای بهبود روابط اجتماعی و کاهش مشکلات کودکان با اختلال طیف اوتیسم وجود دارد. فعالیت‌های بدنی از مهم‌ترین این روش‌های مداخله‌ای است. مطالعهٔ حاضر باهدف مقایسهٔ تأثیر یک دوره برنامهٔ تمرینی عملکردی و فعالیت بدنی منتخب بر رشد اجتماعی کودکان دارای اختلال طیف اوتیسم انجام شد.
روش‌بررسی: روش پژوهش حاضر نیمه‌تجربی با طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون همراه با گروه گواه بود. جامعهٔ آماری پژوهش را تمامی کودکان ۸تا۱۰سالهٔ دارای اختلال اوتیسم شهرستان زنجان در سال تحصیلی ۱۴۰۴-۱۴۰۳ تشکیل دادند. در این پژوهش ۳۶ کودک مبتلا به اختلال اوتیسم داوطلب واجد شرایط بااستفاده از روش نمونه‌گیری هدفمند براساس پرسش‌نامهٔ سنجش دامنهٔ طیف اوتیسم به‌عنوان نمونه وارد مطالعه شدند. سپس در سه گروه دوازده‌نفری شامل گروه فعالیت بدنی منتخب و گروه تمرینات عملکردی و گروه گواه به‌شیوهٔ تصادفی قرار گرفتند. به‌منظور جمع‌آوری داده‌ها از مقیاس درجه‌بندی مهارت‌های اجتماعی-نسخهٔ والدین (گرشام و الیوت، ۱۹۹۰) در دو مرحلهٔ پیش‌آزمون و پس‌آزمون استفاده شد. در ادامه افراد گروه‌های تمرینی به‌مدت شش هفته و سه روز در هفته (هر جلسه ۴۵ دقیقه) و درمجموع هیجده جلسه مطابق با برنامهٔ تمرینی مدنظر به اجرای برنامه و مداخلات مربوط پرداختند. تحلیل داده‌ها با آزمون تحلیل کوواریانس و آزمون تعقیبی بونفرونی در سطح معناداری ۰٫۰۵ و در نرم‌افزار SPSS نسخهٔ ۲۴ انجام شد.
یافته‌ها: نتایج نشان داد، دو روش برنامهٔ تمرینی عملکردی و فعالیت بدنی منتخب بر رشد اجتماعی کودکان دارای اختلال طیف اوتیسم تأثیر معناداری داشت (۰٫۰۰۱>p). همچنین در مقایسهٔ دو گروه مشخص شد، بین تأثیر فعالیت بدنی منتخب‌ و تمرینات عملکردی بر رشد اجتماعی کودکان طیف اوتیسم تفاوت معناداری وجود نداشت (۰٫۹۹۰=p).
نتیجه‌گیری: یافته‌های حاضر نشان‌دهندهٔ اثربخشی روش‌های مداخله‌ای برنامهٔ تمرینی عملکردی و فعالیت بدنی منتخب بر رشد اجتماعی کودکان دارای اختلال طیف اوتیسم بود؛ به‌طوری‌که در مقایسهٔ دو روش برتری به‌نفع روش خاصی مشاهده نشد.

شیدا رسولی آزاد, فرح لطفی کاشانی, شهرام وزیری

چکیده
زمینه و هدف: سرطان پستان، شایع‌ترین سرطان در زنان می‌تواند عوارض روانی مانند اضطراب و افسردگی به‌همراه داشته باشد. درمان شناختی-رفتاری به‌عنوان روشی مؤثر در کاهش نگرانی‌ها و بهبود کیفیت زندگی این بیماران مطرح شده است. پژوهش حاضر باهدف تعیین اثربخشی درمان شناختی-رفتاری بر نگرانی دربارهٔ بیماری و ترس از عود در زنان بهبودیافته از سرطان پستان انجام گرفت.
روش‌بررسی: روش پژوهش نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون همراه با گروه‌های گواه و آزمایش بود. جامعهٔ آماری پژوهش را زنان بزرگسال مراجعه‌کننده به بیمارستان‌های شهر تهران به‌منظور چکاپ سالیانه در سال ۱۴۰۳ تشکیل دادند که ازجانب پزشک متخصص طی ۱تا۴ سال گذشته، تشخیص بهبود از سرطان پستان دریافت کردند. با نمونه‌گیری دردسترس، سی نفر داوطلب واجد شرایط وارد مطالعه شدند و به‌طور تصادفی ساده در دو گروه آزمایش و گواه (هر گروه پانزده نفر) قرار گرفتند. ابزارهای اندازه‌گیری متغیرها، پرسش‌نامهٔ نگرانی ایالت پن (میر و همکاران، ۱۹۹۰) و پرسش‌نامهٔ ترس از عود سرطان (سیمارد و ساوارد، ۲۰۰۹) بود. گروه آزمایش درمان شناختی‌-رفتاری را طی هشت جلسهٔ نوددقیقه‌ای و هر جلسه هفته‌ای یک‌بار دریافت کرد؛ اما برای گروه گواه هیچ برنامهٔ درمانی ارائه نشد. تحلیل داده‌ها بااستفاده از روش تحلیل کوواریانس چندمتغیری و تک‌متغیری در سطح معناداری ۰٫۰۵ به‌کمک نرم‌افزار SPSS نسخۀ ۲۷ صورت گرفت.
یافته‌ها: نتایج نشان داد، با کنترل اثر پیش‌آزمون تفاوت معناداری میان پس‌آزمون گروه آزمایش و گروه گواه در متغیرهای نگرانی دربارهٔ بیماری و ترس از عود (راه‌اندازها، آشفتگی، اختلال عملکرد، بینش، اطمینان، مقابله در تعامل) وجود داشت (۰٫۰۰۱>p).
نتیجه‌گیری: براساس نتایج پژوهش، درمان شناختی-رفتاری با تغییر الگوهای فکری منفی و افزایش مهارت‌های مقابله‌ای و تقویت حمایت اجتماعی، به زنان بهبودیافته از سرطان پستان کمک می‌کند احساس کنترل بیشتری بر وضعیت خود داشته باشند و نگرانی دربارهٔ بیماری و ترس از عود بیماری را به‌طور مؤثری مدیریت کنند.

سیامک فخرائی نژاد, سیدعبدالمجید بحرینیان, فاطمه شهابی زاده, مینا محسنی, حسن غنی فر

چکیده
زمینه و هدف: اختلال شخصیت مرزی، از اختلالات بسیار شایع‌ شخصیت در موقعیت‌های روان‌پزشکی است. پژوهش حاضر باهدف تعیین اثربخشی روان‌درمانی معطوف به انتقال بر ساختار شخصیت بیماران مبتلا به اختلال شخصیت مرزی صورت گرفت.
روش‌بررسی: طرح پژوهش نیمه‌آزمایشی، از نوع تک‌آزمودنی به‌شیوهٔ A-B-A بود. از میان بیماران دارای اختلال شخصیت مرزی مراجعه‌کننده به کلینیک هادی شهرستان سیرجان در نیمهٔ دوم سال ۱۳۹۹، سه نفر داوطلب واجد شرایط به‌روش نمونه‌گیری دردسترس ازطریق مصاحبهٔ بالینی و اجرای پرسش‌نامۀ بالینی چندمحوری میلون-۳ (میلون، ۱۹۹۴) و پرسش‌نامهٔ سازمان شخصیت (کرنبرگ، ۲۰۰۲) به‌عنوان آزمودنی برگزیده شدند و دوازده ماه روان‌درمانی دریافت کردند. داده‌ها در سه مرحلهٔ خط‌ پایه و درمان و پیگیری طی شانزده ماه و با فاصلهٔ چهار ماه، ازطریق پرسش‌نامهٔ سازمان شخصیت (کرنبرگ، ۲۰۰۲) جمع‌آوری شد. برای تحلیل داده‌ها، شاخص‌های تحلیل دیداری، درصد بهبودی، اندازهٔ اثر و تغییر پایا به‌کار رفت.
یافته‌ها: نتایج مشخص کرد، در مراحل درمان و پیگیری، شاخص اندازهٔ اثر برای نمرهٔ کل سازمان شخصیت، مکانیسم‌های دفاعی بدوی، سردرگمی هویت و واقعیت‌آزمایی، در مُراجعان همگی بیشتر از متوسط ۱٫۱۵ بود؛ همچنین شاخص‌ درصد بهبودی برای متغیرهای مذکور در مُراجعان افزایش معنادار داشت؛ به‌علاوه همهٔ مقادیر شاخص تغییر پایا، بزرگ‌تر از ۱٫۹۶ بود که اثربخشی درمان و تداوم آن را نشان داد.
نتیجه‌گیری: روان‌درمانی معطوف به انتقال در دوازده ماه موجب تغییرات درخورتوجهی در ساختار شخصیت بیماران اختلال شخصیت مرزی می‌شود؛ همچنین به‌کارگیری مکانیسم‌های دفاعی بدوی را به‌شکل معناداری کاهش دهد و منجربه افزایش یکپارچگی هویت و واقعیت‌آزمایی در بیماران مبتلا به اختلال شخصیت مرزی شود. تحقیقات آینده برای درک ابعاد عمیق‌تر درمان نیاز است.

مینا ثقفی, علی خانه کشی, شهنام ابوالقاسمی

چکیده
زمینه و هدف: امروزه باتوجه‌به وجود فضای مجازی و تسهیل ارتباط افراد با یکدیگر، خیانت‌های زناشویی و طلاق افزایش یافته است. پژوهش حاضر باهدف بررسی ارتباط بین وابستگی به فضای مجازی و گرایش به خیانت زناشویی در متقاضیان طلاق انجام شد.
روش‌بررسی: این مطالعه از نوع تحلیلی‌همبستگی بود. جامعهٔ آماری پژوهش را تمامی افراد متأهل متقاضی طلاق مراجعه‌کننده به مراکز مشاوره و روان‌شناختی شهر سیرجان در سال ۱۴۰۲ تشکیل دادند که تعداد آن‌ها ۱۷۰ نفر بود و ۱۳۲ نفر مایل به همکاری شدند. نمونه‌گیری براساس روش دردسترس بود. متغیر وابستگی به فضای مجازی به‌وسیلهٔ پرسش‌نامهٔ اعتیاد به شبکه‌های اجتماعی مبتنی‌بر موبایل (خواجه‌احمدی و همکاران، ۱۳۹۵) و متغیر گرایش به خیانت زناشویی به‌وسیلهٔ مقیاس گرایش به خیانت زناشویی (واتلی، ۲۰۰۸) هدف سنجش قرار گرفت. تحلیل داده‌ها بااستفاده از آزمون ضریب همبستگی پیرسون در نرم‌افزار SPSS نسخهٔ ۲۲ در سطح معناداری ۰٫۰۵ صورت گرفت.
یافته‌ها: تحلیل داده‌ها نشان داد، بین وابستگی به فضای مجازی و گرایش به خیانت زناشویی در متقاضیان طلاق رابطهٔ مثبت و معناداری وجود داشت (۰٫۰۰۱>p، ۰٫۳۲۴=r).
نتیجه‌گیری: نتایج این پژوهش نشان داد، هرچه وابستگی به فضای مجازی بیشتر باشد، گرایش به خیانت زناشویی در متقاضیان طلاق بیشتر است. بنابراین توصیه می‌شود به‌منظور کاهش گرایش به خیانت زناشویی، وابستگی به فضای مجازی در متقاضیان طلاق کم شود.

سعیده برزگر, سید کاظم علوی

چکیده
زمینه وهدف: بیماری ام‌اس به‌علت مزمن‌بودن می‌تواند تأثیر عمیقی بر فعالیت‌های روزانهٔ زندگی شخص بگذارد. پژوهش حاضر باهدف پیش‌بینی بهزیستی روان‌شناختی براساس افسردگی و سلامت روان در بیماران مبتلا ‏به مولتیپل‌اسکلروزیس شهر یزد انجام شد.
روش‌بررسی: پژوهش حاضر به‌لحاظ هدف، کاربردی و براساس روش‌شناسی تحقیق از نوع تحقیقات توصیفی‌تحلیلی بود. جامعهٔ آماری پژوهش را ۱۸۰۰ بیمار مبتلا به ام‌اس و عضو انجمن بیماران ام‌اس شهر یزد در سال ۱۴۰۱-۱۴۰۰ تشکیل دادند. نمونهٔ پژوهش برمبنای جدول کرجسی و مورگان، ۳۱۷ نفر تعیین شد که با روش نمونه‌گیری دردسترس انتخاب شدند. به‌منظور اندازه‌گیری متغیرها، مقیاس بهزیستی روان‌شناختی ریف (ریف، ۱۹۸۹) و پرسش‌نامهٔ افسردگی بک (بک و همکاران، ۱۹۶۱) و پرسش‌نامهٔ سلامت عمومی (گلدبرگ و هیلر، ۱۹۷۹) به‌کار رفت. برای تحلیل داده‌ها از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون خطی چندگانه در نرم‌افزارSPSS نسخهٔ ۲۱ در سطح معناداری ۰٫۰۵ استفاده شد.
یافته‌ها: نتایج نشان داد، در بیماران مبتلا ‏به مولتیپل‌اسکلروزیس، بین افسردگی با بهزیستی روان‌شناختی همبستگی منفی و معنادار (۰٫۴۳-=r، ۰٫۰۰۱>p) و بین سلامت روان با بهزیستی روان‌شناختی همبستگی منفی و معنادار (۰٫۶۳-=r، ۰٫۰۰۱>p) مشاهده شد. نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه مشخص کرد، افسردگی (۰٫۰۰۱>p، ۰٫۵۸-=β) و سلامت روان (۰٫۰۰۱>p، ۰٫۸۹-=β) نقش پیش‌بینی‌کنندگی معناداری در پیش‌بینی و تبیین بهزیستی روان‌شناختی در بیماران مبتلا ‏به مولتیپل‌اسکلروزیس داشت؛ همچنین براساس ضریب‌ تعیین تعدیل‌شده، ۲۸٫۸درصد از تغییرات بهزیستی روان‌شناختی در این بیماران براساس افسردگی و سلامت روان پیش‌بینی‌شدنی بود.
نتیجه‌گیری: براساس نتایج پژوهش، افسردگی و سلامت روان بهزیستی روان‌شناختی را در بیماران مبتلا به مولتیپل‌اسکلروزیس پیش‌بینی می‌کند؛ لذا توجه به متغیرهای مذکور به متخصصان در این زمینه توصیه می‌شود.