مجله مطالعات ناتوانی (علمی- پژوهشی)

زمینه و هدف: سالمندی دوران حساسی از زندگی بشر بوده و توجه به مسائل و نیازهای این دوران ضرورتی اجتماعی است. هدف از پژوهش حاضر ارائهٔ مدل کارآفرینی در حوزهٔ ورزش سالمندی براساس نظریهٔ داده‌بنیاد بود.
روش‌بررسی: روش تحقیق در این پژوهش کیفی بود که با استفاده از راهبرد نظریهٔ داده‌بنیاد استراوس و کربین، نظرات مصاحبه‌شوندگان دربارهٔ مؤلفه‌های کارآفرینی در حوزهٔ ورزش سالمندی تحلیل شد. شرکت‌کنندگان در پژوهش حاضر، متخصصان و صاحب‌نظران مدیریت ورزشی و کارآفرینی و ورزش سالمندی بودند. نمونه‌گیری پژوهش بر‌اساس روش نظری انجام شد. نمونه‌گیری تا رسیدن مقوله‌ها به اشباع نظری ادامه یافت. ابزار پژوهش حاضر، مصاحبه‌های عمیق و اکتشافی بود. اعتبار یافته‌ها با روش‌های تطبیق توسط اعضا و بررسی همکار و مصاحبه‌های آزمایشی تعیین شد. جهت تجزیه‌وتحلیل داده‌ها، کدگذاری باز و محوری و گزینشی به‌کار رفت.
یافته‌ها: پس از اتمام مصاحبه‌ها فرایند کدگذاری باز و محوری و انتخابی در قالب ابعاد شش‌گانه مدل پارادایمی شامل موجبات علی مانند نهادینه‌کردن فرهنگ ورزش، مقوله‌های مرکزی مانند نگاه مبتنی‌بر واقعیت و نیاز جامعهٔ سالمند، راهبردها مانند اجرای اصل سه قانون اساسی، ویژگی‌های زمینه‌ای مانند برنامه‌ریزی و همکاری بین‌دستگاهی، شرایط مداخله‌گر مانند محدودیت‌ها و ممنوعیت‌های اجتماعی و پیامدها مانند ایجاد سلامتی و نشاط برای مردم و پیشگیری از بیماری‌های غیرواگیر شناسایی شدند.
نتیجه‌گیری: براساس مدل پارادایمی کارآفرینی حوزهٔ ورزش سالمندی می‌توان اذعان کرد در مقوله‌های بخش ورزش سالمندی باید سرمایه‌گذاری انجام شود.

زمینه و هدف: به‌نظر می‌رسد که یادگیری راهبردهای خودتنظیمی نقش مهمی در حذف یا حداقل کاهش بسیاری از مشکلات تحصیلی نظیر خمودگی تحصیلی و افت تحصیلی دانش‌آموزان دارد؛ بنابراین، هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی آموزش راهبردهای یادگیری خودتنظیمی بر سرزندگی تحصیلی و پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان دختر دارای مشکلات سرزندگی تحصیلی و پیشرفت تحصیلی بود.
روش‌بررسی: این پژوهش آزمایشی با طرح پیش‌آزمون‌‌پس‌آزمون با گروه گواه بود. جامعهٔ آماری را تمامی دانش‌آموزان دختر پایهٔ دوم متوسطهٔ دوم ناحیهٔ یک شهر کرمان در سال ۹۵-۱۳۹۴ تشکیل دادند. روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای و در آخرین خوشه به روش تصادفی ساده بود؛ به این صورت که از بین مدارس ناحیهٔ یک، یک ‌دبیرستان به‌طور تصادفی ساده انتخاب شد. سپس از بین کلاس‌ها، چهار کلاس به‌صورت تصادفی ساده در نظر گرفته شد. حجم نمونه با استفاده از جدول کوهن بین ۳۲ تا۵۰ نفر برآورد شد و با استفاده از نرم‌افزار GPower باتوجه به شاخص‌های اثر اندازه و آلفای ۰٫۰۵ و توان آزمون تأیید شد؛ بر این اساس، ۴۶ دانش‌آموز دارای مشکلات سرزندگی تحصیلی و مشکلات پیشرفت تحصیلی شناسایی شدند. سپس به‌روش نمونه‌گیری تصادفی ساده، دانش‌آموزان در دو گروه ۲۳نفری آزمایش و گواه قرار گرفتند. مقیاس سرزندگی تحصیلی (دهقانی‌زاده و حسین‌چاری، ۱۳۹۱) و معدل نیم‌سال اول به‌عنوان ابزار غربالگری (تشخیص مشکلات تحصیلی) و به‌عنوان پیش‌آزمون و معدل نیم‌سال دوم نیز به‌عنوان پس‌آزمون مدنظر قرار گرفته شدند. گروه آزمایش به‌مدت هشت جلسه آموزش راهبردهای یادگیری خودتنظیمی دریافت کرد. داده‌ها در سطح معناداری ۰٫۰۵ با استفاده از تحلیل کوواریانس چندمتغیری (مانکوا) و به‌کمک نرم‌افزار SPSS نسخهٔ ۲۰ تحلیل شدند.
یافته‌ها: نتایج تحلیل معناداری، اثربخشی آموزش راهبردهای یادگیری خودتنظیمی را بر افزایش سرزندگی تحصیلی (۰٫۰۰۱>p) و پیشرفت تحصیلی (۰٫۰۰۱>p) دانش‌آموزان نشان داد.
نتیجه‌گیری: آموزش راهبردهای یادگیری خودتنظیمی در ارتقای سرزندگی تحصیلی و پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان دختر با مشکلات تحصیلی تأثیر مثبت دارد و ازطریق آموزش این راهبردها امکان بهبود شرایط تحصیلی این دسته از دانش‌آموزان وجود دارد.

زمینه و هدف: خیانت زناشویی در جوامع مختلف به‌عنوان عاملی آسیب‌زا و رو به رشد باعث مشکلات متعددی برای همسر خیانت‌دیده شده است. هدف از پژوهش حاضر بررسی اثربخشی آموزش مداخله در بحران بر کیفیت زندگی، اجتناب تجربه‌ای و نشخوارهای ذهنی زنان خیانت‌دیدهٔ دارای علائم افسردگی شهر یزد بود.
روش‌بررسی: روش پژوهش نیمه‌آزمایشی و از نوع پیش‌آزمون-پس‌آزمون با گروه گواه بود. جامعۀ آماری پژوهش تمامی زنان خیانت‌دیدهٔ مراجعه‌کننده به مرکز مشاورهٔ آرامش شهر یزد در سال ۱۳۹۸ بودند. زنان خیانت‌دیدۀ مراجعه‌کننده به مرکز مشاورهٔ آرامش براساس روش نمونه‌گیری دردسترس انتخاب شدند و پرسشنامهٔ افسردگی بک (۱۹۹۶) را تکمیل کردند. افراد دارای نمرهٔ بیشتر از ۱۹ در پرسشنامهٔ افسردگی به‌عنوان نمونهٔ پژوهش انتخاب شدند و به‌طور تصادفی در گروه آزمایش (۱۵ نفر) و گروه گواه (۱۵ نفر) قرار گرفتند. ابزار اندازه‌گیری شامل پرسشنامه‌های کیفیت‌ زندگی سازمان بهداشت جهانی-۲۶ سؤالی (سازمان بهداشت جهانی، ۱۹۹۶) و پذیرش و عمل (بوند و همکاران، ۲۰۱۱) و نشخوار ‌ذهنی (نولن-‌هوکسما و مارو، ۱۹۹۱) بود. گروه آزمایش شش جلسه تحت آموزش مداخله در بحران قرار گرفت. برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها از تحلیل کوواریانس چندمتغیره به کمک نرم‌افزار SPSS نسخۀ ۲۴ استفاده شد. 
یافته‌ها: تحلیل یافته‌ها نشان داد، در گروه آزمایش مداخله در بحران باعث کاهش معناداری در اجتناب تجربه‌ای (۰٫۰۰۱>p) و نشخوار ذهنی (۰٫۰۰۱>p) و افزایش معناداری در کیفیت زندگی زنان (۰٫۰۰۲=p) خیانت‌دیدهٔ دارای علائم افسردگی شده است. ضریب ایتا در این متغیر‌ها به‌ترتیب برابر با ۰٫۴۷۱ و ۰٫۵۲۰ و ۰٫۳۲۷ بود که نشان‌دهندهٔ میزان اثربخش‌بودن مداخلهٔ مذکور در بهبود این متغیرها است.
نتیجه‌گیری: آموزش مداخله در بحران به فرد کمک می‌کند قبل از ارائۀ راه‌حل بحران را درک کند، افکار و احساسات خود را بیان نماید و از راهبردهای سازگارانه‌تری استفاده کند که می‌تواند در کاهش نشخوار ذهنی و اجتناب تجربه‌ای و بهبود کیفیت زندگی مؤثر باشد.

زمینه و هدف: پیشگیری از خشونت خانگی علیه زنان، مستلزم به‌کارگیری تکنیک‌های کارا و مؤثر ازجمله کمپین‌های تبلیغاتی اثربخش است. بازاریابی خیرخواهانه که تخصیص بخشی از منابع مالی کسب‌و‌کارها به امور خیر را مبنا قرار می‌دهد، در سال ۱۹۸۳ در آمریکا ابداع شد؛ همچنین این نوع بازاریابی از ‌سال ۱۳۸۴ در ایران مدنظر قرار گرفته است و در برنامهٔ دولت‌ها در پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی جای خود را باز کرده است. هدف از این تحقیق کاربست بازاریابی خیرخواهانه در مبارزه با خشونت خانگی بود.
روش‌بررسی: پژوهش حاضر، تحقیقی آمیخته مبتنی‌بر پارادایم تفسیری و از منظر جهت‌گیری، پژوهشی توسعه‌ای بود. با مرور سیستماتیک مقالات موجود در پایگاه‌های علمی معتبر داخلی و انتخاب ۳۲ مقالۀ حائز شرایط لازم برای تحقق اهداف تحقیق از بین ۱۸۲ مقالۀ چاپ‌شده و با استفاده از فراترکیب و کدگذاری با نرم‌افزار مکس‌کیودا، برانگیزاننده‌های اصلی بازاریابی خیرخواهانه شناسایی شدند. سپس با تکنیک دلفی فازی با برنامه‌های مبارزه با خشونت خانگی علیه زنان متناسب‌سازی شدند. تأثیر برانگیزاننده‌ها در قالب مدلی کاربردی با تکنیک مدل‌سازی ساختاری‌ تفسیری و میک‌مک بررسی شد.
یافته‌ها: نتایج نشان داد که موفقیت کمپین‌های جلوگیری از رفتارهای خشونت‌آمیز خانگی مستلزم تقویت پاسخ شناختی و رفتاری فردی است که درمعرض کمپین قرار می‌گیرد. پاسخ فرد تحت‌تأثیر متغیرهایی همچون خصوصیات کمپین تبلیغاتی، ادراک فرد از مسئولیت‌پذیری مجری کمپین، اعتماد‌ و نگرش به تبلیغ، ویژگی‌های روان‌شناختی و دموگرافیک فرد و نیز تناسب کمپین تبلیغاتی با فرهنگ و هنجارهای جامعه است. حس خیرخواهی و قضاوت اخلاقی فرد نیز نقش میانجی ایفا می‌کند.
نتیجه‌گیری: برای جلوگیری از خشونت خانگی علیه زنان می‌توان از همکاری کسب‌وکارها در قالب برنامه‌های بازاریابی خیرخواهانه استفاده کرد. تدوین و اجرای کمپین‌های تبلیغاتی به‌منظور جلوگیری از خشونت خانگی می‌تواند علاوه بر اصلاح رفتار فرد منجر به ارتقای شهرت کسب‌وکارها و افزایش ارزش برند آن‌ها در اذهان مردم شود. دولت‌ها نیز با بهره‌مندی از پتانسیل درخورتوجه این رویکرد نوین می‌توانند به‌شیوه‌ای اثربخش‌تر به تدوین برنامه‌های پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی بپردازند. 

زمینه و هدف: درد باعث دوری از محرکات خطرناک و ناخوشایند می‌شود و از این طریق در حفظ حیات انسان نقش حفاظتی مهمی ایفا می‌کند. هدف پژوهش حاضر اثربخشی فراشناخت‌درمانی بر فاجعه‌سازی درد و کیفیت زندگی بیماران مبتلا به درد مزمن شهر اهواز بود.
روش‌بررسی: روش پژوهش از نوع آزمایشی بود و از طرح پیش‌آزمون-پس‌آزمون با گروه گواه و پیگیری استفاده شد. جامعهٔ آماری را بیماران بیشتر از سی سال مبتلا به درد مزمن تشکیل دادند که در سال ۱۳۹۷ به مراکز درمانی شهر اهواز مراجعه داشتند. سی بیمار به‌صورت نمونه‌گیری هدف‌مند به‌عنوان نمونه انتخاب شدند. سپس به‌طور تصادفی در گروه‌های آزمایشی و گواه (هر گروه پانزده نفر) قرار گرفتند. برای گروه آزمایش نُه جلسه درمان فردی ۹۰دقیقه‌ای برگزار شد؛ درحالی‌که گروه گواه مداخله‌ای دریافت نکرد. برای جمع‌آوری داده‌ها، پرسشنامهٔ فاجعه‌سازی درد (سالیوان و همکاران، ۱۹۹۵) و پرسشنامهٔ کیفیت زندگی (ویر و شربورن، ۱۹۹۵) به‌کار رفت. در گروه‌ها پیش‌آزمون و پس‌آزمون اجرا شد. در نهایت دو ماه بعد از اجرای پس‌آزمون، در مرحلهٔ پیگیری، اقدامات مذکور بار دیگر انجام پذیرفت. داده‌ها با استفاده از روش اندازه‌گیری‌های مکرر با نرم‌افزار‌های SPSS نسخهٔ ۲۳ و R3.5.3 تجزیه‌وتحلیل شدند.
یافته‌ها: نتایج نشان داد، درمان فراشناخت موجب کاهش فاجعه‌سازی درد و افزایش کیفیت زندگی در بیماران مبتلا به درد مزمن شده است (۰٫۰۵>p).
نتیجه‌گیری: آموزش راهبردهای فراشناخت می‌تواند در کاهش فاجعه‌سازی درد و افزایش کیفیت زندگی بیماران مبتلا به درد مزمن مؤثر باشد؛ لذا استفاده از این درمان به متخصصان توصیه می‌شود.

زمینه و هدف: اضطراب از اختلال‌های بسیار شایع‌ روان‌شناختی است که نقش مهمی در افت سلامت و کیفیت زندگی دارد. روش‌های آموزش والدگری ذهن‌آگاهانه و والدگری مثبت از روش‌های مؤثر در بهبود ویژگی‌های روان‌شناختی هستند؛ بنابراین، مطالعۀ حاضر با هدف مقایسۀ اثربخشی آموزش والدگری ذهن‌آگاهانه و والدگری مثبت بر تنظیم هیجان در والدین کودکان مضطرب انجام شد.
روش‌بررسی: این مطالعه، پژوهشی نیمه‌تجربی با طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون با گروه گواه بود. جامعۀ پژوهش والدین کودکان مضطرب شهرستان لارستان در سال ۱۳۹۸ بودند. تعداد ۶۰ نفر با روش نمونه‌گیری دردسترس انتخاب شدند و به‌صورت تصادفی در سه گروه مساوی (هر گروه ۲۰ نفر) جایگزین شدند. گروه‌های آزمایش به‌ترتیب هشت جلسۀ ۹۰دقیقه‌ای (هفته‌ای یک‌ جلسه) با روش‌های والدگری ذهن‌آگاهانه و والدگری مثبت آموزش دیدند و گروه گواه آموزشی دریافت نکرد. ابزارهای پژوهش مقیاس اضطراب کودکان پیش‌دبستانی (اسپنس و همکاران، ۲۰۰۱) و پرسشنامۀ تنظیم هیجان (گارنفسکی و کرایج، ۲۰۰۶) بود. داده‌ها با روش‌های تحلیل کوواریانس چندمتغیری و آزمون تعقیبی بنفرونی در نرم‌افزار SPSS نسخهٔ ۱۹ تحلیل شدند.
یافته‌ها: یافته‌ها نشان داد که روش‌های آموزش والدگری ذهن‌آگاهانه و والدگری مثبت درمقایسه با گروه گواه باعث افزایش تنظیم هیجان سازگار (۰٫۰۰۱>p) و کاهش تنظیم هیجان ناسازگار در والدین کودکان مضطرب می‌شود (۰٫۰۰۱>p)؛ اما بین دو روش مداخله در تنظیم هیجان سازگار (۰٫۰۹۵=p) و تنظیم هیجان ناسازگار (۰٫۵۸۲=p) تفاوت معناداری وجود ندارد.
نتیجه‌گیری: نتایج نشان‌دهندۀ اثربخشی آموزش والدگری ذهن‌آگاهانه و والدگری مثبت بر تنظیم هیجان در والدین کودکان مضطرب است؛ بنابراین، برنامه‌ریزی برای استفاده از هر دو روش نقش مهمی در افزایش تنظیم هیجان سازگار و کاهش تنظیم هیجان ناسازگار دارد.

زمینه و هدف: از مشکلات روانی بسیار مهم در بیماران مبتلا به دیابت نوع یک، افزایش اختلالات اضطرابی است. پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی هیپنوتراپی شناختی‌رفتاری بر کاهش اختلالات اضطرابی کودکان ۸تا۱۲ساله مبتلا به دیابت نوع یک انجام شد. 
روش‌بررسی: طرح پژوهش حاضر، نیمه‌آزمایشی همراه با پیش‌آزمون-پس‌آزمون و پیگیری با گروه گواه بود. جامعهٔ آماری تمامی کودکان ۸تا۱۲ساله مبتلا به دیابت نوع یک، مراجعه‌کننده به مراکز درمان دیابت شهر شیراز در سال ۱۳۹۷ بودند. افراد از بین مراکز درمانی دو مرکز به‌شیوهٔ نمونه‌گیری دردسترس انتخاب شد. از میان آن‌ها تعداد سی نفر دارای اختلالات اضطرابی، به‌طور تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه قرار گرفتند. ابزار پژوهش پرسشنامهٔ اختلالات مرتبط با اضطراب کودکان بیرماهر (۱۹۹۹) بود. برای آزمودنی‌های گروه آزمایش به‌مدت پنج هفته و هر هفته یک‌جلسهٔ دوساعته مداخلهٔ هیپنوتراپی شناختی‌رفتاری اجرا شد. پس‌آزمون بعد از اتمام دوره و پیگیری در سه ماه بعد انجام پذیرفت. داده‌ها با استفاده از آزمون آنالیز واریانس با اندازه‌گیری مکرر در سطح معناداری ۰٫۰۵ توسط نرم‌افزارSPSS نسخهٔ ۲۳ تجزیه‌و‌تحلیل شدند. 
یافته‌ها: نتایج نشان داد که پنج جلسه آموزش هیپنوتراپی شناختی‌رفتاری موجب کاهش معنادار نمرات اضطراب کلی (۰٫۰۰۱>p)، اضطراب اجتماعی (۰٫۰۰۱>p)، هراس اجتماعی‌شکل (۰٫۰۰۱>p) و مدرسه‌هراسی (۰٫۰۰۱>p) شده است.
نتیجه‌گیری: پژوهش حاضر نشان داد که تمرینات هیپنوتراپی شناختی‌رفتاری موجب کاهش اختلالات اضطرابی کودکان مبتلا به دیابت نوع یک می‌شود و می‌توان از این درمان برای کاهش اضطراب و بهبود کیفیت زندگی این کودکان استفاده کرد.

زمینه و هدف: پژوهش‌ها به مشکلات شناختی از جمله ضعف چرخش‌ ذهنی به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین مشکلات خواندن در دانش‌آموزان نارساخوان اشاره دارند، لذا پژوهش حاضر با هدف تعیین تأثیر آموزش بستهٔ خواندن‌یار بر چرخش ذهنی دانش‌آموزان نارساخوان انجام شد.
روش‌بررسی: طرح پژوهش تک‌‌آزمودنی از نوع چند خط‌پایه‌ای با دورهٔ پیگیری بود. جامعه‌‌ٔ آماری پژوهش، دانش‌آموزان پسر و دختر پایهٔ سوم ابتدایی ارجاع‌داده‌شده به مرکز اختلالات یادگیری شهرستان سروآباد در سال ۹۹-۱۳۹۸ بودند. شش دانش‌آموز (سه پسر و سه دختر) داوطلب واجد شرایط، انتخاب و به‌صورت پلکانی وارد مطالعه شدند. جلسات درمانی برای هریک از آن‌ها به‌صورت انفرادی اجرا گردید. ابزارهای پژوهش، مقیاس هوشی وکسلر کودکان ویرایش چهارم (وکسلر ۲۰۰۳)، آزمون خواندن و نارساخوانی «نما» (کُرمی‌نوری و مرادی ۱۳۸۴)، آزمون چرخش ذهنی با نرم‌افزار PEBL (شپارد و متزلر ۱۹۷۱) بودند. داده‌ها به روش ترسیم دیداری، درصد بهبودی، تحلیل‌های درون‌موقعیتی و بین‌موقعیتی در نرم‌افزارهای SPSS و Excel، بررسی شدند.
یافته‌ها: نتایج درصد بهبودی نمرات چرخش ذهنی در مرحلهٔ مداخله در پسران (۵۹٫۴۹) و در دختران (۵۹٫۲۵) و در مرحلهٔ پیگیری در پسران (۸۹٫۵۷) و در دختران (۸۹٫۴۳) نشان دهندهٔ تأثیر مثبت مداخله بود. تحلیل‌های دیداری و نتایج تحلیل‌های درون‌موقعیتی و بین‌موقعیتی حاکی از تفاوت معنادار بین مرحلهٔ خط‌پایه و مداخله برای همهٔ آزمودنی‌ها بود (۱۰۰=PND). ماندگاری اثر آموزش بستهٔ خواندن‌یار بر چرخش ذهنی آزمودنی‌ها در مرحلهٔ پیگیری تأیید شد.
نتیجه‌گیری: براساس یافته‌های این پژوهش، آموزش بستهٔ خواندن‌یار بر بهبود چرخش ذهنی دانش‌آموزان نارساخوان مؤثر است، بنابراین بستهٔ خواندن‌یار جهت درمان نارساخوان‌ها به‌عنوان ابزاری کمکی پیشنهاد می‌گردد. 

زمینه و هدف: خشونت علیه زنان معضل مهم اجتماعی است. ‌این پژوهش با هدف بررسی تأثیر درمان مبتنی‌بر پذیرش و تعهد بر اضطراب ناشی‌از تعارضات زناشویی زنان درگیر خشونت خانگی انجام شد. ‌
روش‌بررسی: این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ شیوهٔ اجرا، ‌آزمایشی بود و در قالب طرح پیش‌آزمون-پس‌آزمون با گروه گواه صورت گرفت. ‌جامعهٔ آماری تحقیق تمامی زنان درگیر خشونت خانگی مراجعه‌کننده به درمانگاه‌های دولتی شهر بابل در سال ۱۳۹۶ بودند. ‌روش نمونه‌گیری به‌طور تصادفی ساده بود. ‌سپس سی نفر از زنان واجد شرایط انتخاب شده و به‌صورت جایگزینی تصادفی در یک‌گروه آزمایش (پانزده نفر) و یک‌گروه گواه (پانزده نفر) جایگزین شدند. ‌برای جمع‌آوری داده‌ها، پرسشنامه‌های اضطراب بک و همکارانش (۱۹۹۰) و تعارضات زناشویی ثنایی ذاکر و همکاران (1387) به‌کار رفت. تجزیه‌و‌تحلیل ‌اطلاعات پژوهش با نرم‌افزار آماری SPSS انجام پذیرفت. همچنین از آزمون تحلیل کوواریانس استفاده شد. 
یافته‌ها: نتایج نشان داد، ‌درمان مبتنی‌بر پذیرش و تعهد توانسته است اضطراب ناشی‌از تعارضات زناشویی را به‌طور معناداری کاهش دهد (۰٫۰۰۱>p). ‌
نتیجه‌گیری: باتوجه به اثربخشی درمان مبتنی‌بر پذیرش و تعهد بر اضطراب ناشی‌از تعارضات زناشویی زنان درگیر خشونت خانگی، ‌توصیه می‌شود از تمرین‌های ذهن‌آگاهی و ‌بودن در زمان حال و ریلکسیشن برای کاهش اضطراب افراد درگیر خشونت استفاده شود. ‌

زمینه و هدف: دوران کودکی اولیه دوران حساسی برای توسعهٔ مهارت‌های ادراکی-حرکتی است. کودکانی فاقد مهارت‌های ادراکی-حرکتی هستند که بیشتر احتمال شکست در حوزهٔ حرکتی و احتمال مشارکت‌نکردن در ورزش و بازی‌های دوران کودکی و نوجوانی را دارند. مطالعات در میان کودکان پیش‌دبستانی، سطوح ضعیف مهارت‌های ادراکی-حرکتی را گزارش می‌کند. هدف پژوهش حاضر، مقایسهٔ تأثیر سطح تجربه و بازی هدف‌مند بر مهارت‌های ادراکی-حرکتی درشت کودکان ۴تا۶ سال بود.
روش‌بررسی: پژوهش حاضر از نوع تحقیقات کاربردی و علی‌مقایسه‌ای با طرح تحقیق پیش‌آزمون و پس‌آزمون بود. جامعهٔ آماری پژوهش را کودکان دختر ۴تا۶ سال شرکت‌کننده در کلاس‌های آموزشی مهد و پیش‌دبستانی در سال ۹۷-۱۳۹۶ تشکیل دادند. جهت انتخاب نمونه‌ها با مراجعه به مهد‌کودک‌های‌ سطح شهر مشهد تعداد ۱۸۰ نفر از دخترانی انتخاب شدند که در خانواده‌های دوفرزندی، فرزند اول بودند. سپس از آن‌ها آزمون تبحر حرکتی برونینکس-اوزرتسکی ویرایش دوم (BOT-2) جهت سنجش مهارت‌های حرکتی درشت گرفته شد. برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها در نرم‌افزار SPSS نسخهٔ ۲۲، آزمون‌های کولموگروف‌اسمیرنوف و تحلیل واریانس یک‌طرفه و آزمون تعقیبی بنفرونی برای مقایسهٔ چند گروه به‌کار رفت.
یافته‌ها: یافته‌های این پژوهش نشان داد که در هر سه ردهٔ سنی چهار و پنج و شش‌ساله در کنار مربی با تجربه، آموزش هدف‌مند می‌تواند تأثیر معنا‌داری بر افزایش مهارت‌های ادراکی حرکت درشت کودکان داشته باشد (۰٫۰۱>p). به‌علاوه درصورت بی‌تجربه‌بودن مربی، وجود آموزشی هدف‌مند به‌تنهایی می‌تواند در این خصوص مؤثر باشد (۰٫۰۱>p).
نتیجه‌گیری: مراکز پیش‌دبستانی و مراقبت از کودکان نویدبخش کلیدی برای اجرای برنامه‌های مهارت‌های ادراکی-حرکتی هستند. نتایج بر نیاز به فراهم‌آوردن فرصت‌های ساختاری برای تسهیل یادگیری مهارت‌های ادراکی-حرکتی کودکان تأکید می‌کند که ممکن است شامل ارائهٔ بازی‌های جداگانه و تجهیزات و فضاها باشد. تسلط بر مهارت‌های ادراکی-حرکتی در کودکان پیش‌دبستانی بسیار کم است و اهمیت برنامه‌های مداخله‌ای اولیه را نشان می‌دهد.